Alaş ziyalıları. Foto: ult.kz

Almatıda Alaş Ordanıñ 100 jıldığına oray «Alaş Orda jäne wlt-azattıq ideyası» attı ğılımi-praktikalıq konferenciya  ötti. Däl osı küni alaş qozğalısına arnalğan saltanattı keş bolıp, oğan mädeniet pen öner ökilderi, qoğam qayratkerleri, jastar qatıstı.

Aytulı şaranı aşqan Almatı qalasınıñ äkimi Bauırjan Baybek  20 ğasırdıñ basında «Alaş» qozğalısı qayratkerleriniñ täuelsizdik üşin küreskenin atap ötti. Memlekettikti, wlttıq sana-sezimdi saqtau üşin olardıñ basım köpşiligi ömirlerin qidı.

«Sol kezdegi qazaq intelligenciyası täuelsizdikke jetudiñ strategiyası men taktikasın jasauğa wyıtqı boldı. Alaştıqtar öz armandarınıñ orındalatınına sendi jäne  halıqtı birlik pen Täuelsizdikke şaqırdı. Qazaqstan Prezidenti Nwrswltan Nazarbaev öziniñ «Tarih tolqınında» attı kitabında: «18-19 ğasırlarda Qazaq handığı qwlağannan keyin qazaqtardıñ arındı ruhı bwrq etip sırtqa şığudıñ ärtürli joldarın qarastırdı. Sol kezde qazaqtarda öz memleketin qwru ümiti tağı da oyana bastadı. Alaşordanıñ kösemderi Älihan Bökeyhanov, Ahmet Baytwrsınov, Mirjaqıp Dulatov jäne basqalar boldı» dep atap ötken edi», - dedi B.Baybek.

Osıdan tura 100 jıl bwrın, yağni 1917 jıldıñ 21-26 şildesi aralığında Orınbor qalasında Jalpıqazaq s'ezi şaqırılıp, sol kezeñ üşin eñ özekti degen mäseleler s'ezd delegattarınıñ talqısına wsınıldı. Törağası – Halel Dosmwhamedov, törağa serikteri – Ahmet Baytwrsınwlı, Älmwhamed Kötibarov, hatşıları – Mirjaqıp Dulatov, Aqılbek Seyitovter bolğan bwl s'ezde «Alaş» wlttıq-demokratiyalıq partiyasınıñ irgesi qalanıp, memlekettiñ täuelsizdigin ayqındaytın eñ özekti mäseleler söz boldı.

Artınşa, 21 qaraşada «Alaş» partiyasınıñ bağdarlaması «Qazaq» gazetinde jariyalandı. Onda Qazaq avtonomiyasın qwru jaylı aytılğan edi. Ökinişke oray, Alaş arıstarınıñ arman-mwrattarı sol kezeñdegi otarşıldıq jäne tarihi jağdaylarğa baylanıstı jüzege aspay qaldı.

«Bügingi küni biz wlttıñ tağdırına, onıñ köşbasşıları men jalpı halıqqa är däuirdiñ jükter mindeti men talabı ärqilı bolıp keletinin ayqın sezinip jürmiz. Alaş arıstarınıñ asqaq armandarınıñ jüzege asqanın, Qazaqstannıñ täuelsiz el bolğanın köru baqıtı mına otırğan Sizder men bizdiñ mañdayımızğa jazılıptı», - dedi äkim.

“The Qazaq Times”