Qwpiya şaşqış Edvard Snouden. Foto: acTVism Munich.

«Älem äñgimesiniñ» qwpiyasın aşuşı,  äygili Edvard Snouden jaqında Mäskeude swhbat berip:   "AQŞ Memlekettik qauipsizdik mekemesiniñ (NSA)  Japoniyanı asa qwpiya aqparattardı meñgeretin jüyemen qamdağanın,  osı arqılı japon ükimeti köp sandağı elektrondı poçtalarmen adamdardıñ söylesuin anıq baqılay alatının rastadı", - dep jazadı Qıtaydıñ “News.Xinhuanet” saytı. Sonday-aq,  Edvard bwl jüye tek Japoniyanıñ el işindegi emes,  dünie jüzindegi ärqanday adamdar arasında aytılğan söz-söylemderdi de estelikke ala alatının, jüyeniñ atı “XKEYSCORE” ekenin mälimdedi. 

Edvard Snouden: «Qazirgi kezde Japoniya parlament senatı qarap jatqan «Sıbaylastıq qılmıs» attı zañınıñ «Wyımdıq qılmıs jäne onıñ jazasına» engizilgen özgerister arqılı,  asa keñ kölemde adamdardıñ jekelik aqparattarın jinap jatır», – degendi ayttı.

AQŞ-tıñ ğalamtor mediası “Intercept4” biıl säuirde «2013 – Jılı 8 säuir küni Snouden aşqan bir qwpiya qwjat» attı habar-materialdı taratqan edi. Bwl da “XKEYSCORE”  jüyesiniñ  Japoniyağa berilui jaylı bolatın.

Jaqında ğana, 29 mamırda, Japoniya parlamenttiniñ  jalpı mäjilisinde Japon prem'eri Şindzo Abe bwl qwjattıñ qaydan kelgeni belgisiz ekenin aytıp,  jalğastı talqılauğa salğısı kelmegen. Al,  Snouden sözinde: «Bwl şın qwjat. AQŞ ükimetiniñ özi rastap otır. Al,  japon ükimeti ğana moyındağısı kelmeydi,  bwl aqımaqtıq degendi aytadı. Onıñ qarauınşa,  Japoniyanıñ bwl äreketi töñirekti keñ kölemde baqılau josparınıñ bastapqı qadamı deuge boladı. Bwğan deyin,  bwl elde osınday qwpiya jüye arqılı baqılau isi bolmağan. Alayda,  keleşekte bwlay baqılau Japoniyada jalpılasadı eken.

2013 jılı qaraşada, älemge jalpı sanı 200 mıñğa deyingi  qwpiya qwjattı jariya etken äygili qwpiya şaşqış Snoudenge AQŞ ükimeti zañdıq jaqtan ayıptau jariyalağan. Alayda,  el bilmeytin erekşe jüyelerdiñ qır-sırın biletin osı äygili jas jigit Mäskeu jağınan qorğauğa alınğan. Küni büginge deyin  älemniñ är elindegi tolğaqtı tüyinder töñiregindegi jasırın äñgimelerdiñ bet-perdesin aşumen keledi.

“The Qazaq Times”