پنەۆمونيا جانە كوروناۆيرۋس توڭىرەگىندەگى تىڭ دەرەكتەر – قازاقستانداعى احۋال

قازاقستاندا ورشىگەن پنەۆمونيانىڭ سوڭعى بەس جىلدا جانە بيىل، ماۋسىم ايىنداعى قارقىنى قانداي؟  ۆيرۋس جۇقتىرىپ قايتىس بولعانداردىڭ سانىن ءبولىپ ەسەپتەۋ كىمگە كەرەك؟ مينيستر مەن كوميتەت جاريالاعان مالىمەت جونىندە.

سوڭعى بەس جىلداعى ستاتيستيكا بويىنشا پنەۆمونيا اۋرۋى جونىندەگى مالىمەت بويىنشا رەداكتسيا جولداعان ساۋالعا دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ تاۋارلار مەن كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردىڭ ساپاسى مەن قاۋىپسىزدىگىن باقىلاۋ كوميتەتى جاۋاپ بەردى.

پنەۆمونيا اۋرۋىنا شالدىققانداردىڭ ساناعى ءجىتى رەسپيراتورلىق ۆيرۋستىق ينفەكتسيالاردىڭ (جرۆي) تىركەلۋ ماۋسىمىنا سايكەس جۇرگىزىلەتىنىن حابارلاعان ۆەدومستۆونىڭ ۇسىنعان دەرەگى مىناداي:

• 2015-2016 ەپيدماۋسىم – 11 687 پنەۆمونيا جاعدايى، ونىڭ ىشىندە ولىممەن اياقتالعان سانى – 7;
• 2016-2017 ەپيدماۋسىم – تيىسىنشە 17 423 جانە 8 جاعداي;
• 2017-2018 ەپيدماۋسىم – تيىسىنشە 21 295 جانە 20 جاعداي;
• 2018-2019 ەپيدماۋسىم – تيىسىنشە 19 582 جانە 10 جاعداي;
• 2019-2020 ەپيدماۋسىم – تيىسىنشە 18 072 جانە 10 جاعداي.
• 2019-2020 جىلى تۇماۋدان 4 ادام قايتىس بولدى.

بيىل، ياعني 2020 جىل باستالعالى بەرى پنەۆمونيا جانە جرۆي، سونداي اق تۇماۋمەن رەسپۋبليكا كولەمىندە قانشا ادام اۋىردى دەگەن ماسەلە توڭىرەگىندە دە ءبىراز مالىمەتكە قول جەتكىزدىك.

وسى جىلدىڭ العاشقى بەس ايىندا ەلدە 284 548 ادام جرۆي-مەن اۋىرعان دەسەدى. رەسمي مالىمەتكە قاراعاندا، ونىڭ ىشىندە 176 043 پاتسيەنت – 14 جاسقا دەيىنگى بالالار. سونداي-اق كوميتەت:

«بىلتىرعى وسىنداي كەزەڭمەن سالىستىرعاندا اۋرۋ كورسەتكىشى حالىق اراسىندا 9,8%-عا، بالالار اراسىندا 14%-عا تومەندەگەن. 2019 جىلعى 5 ايدا 315 354 جاعداي، 14 جاسقا دەيىنگى بالالار اراسىندا 199770 جاعداي تىركەلگەن، 100 مىڭ تۇرعىنعا شاققاندا كورسەتكىش تيىسىنشە 1725,5 جانە 3856,5 قۇرادى»، – دەپ مالىمدەدى.

سونىمەن قوسا قاڭتار-مامىر ايلارىندا 2323 تۇماۋ جاعدايى، جارتىسىنا جۋىعى بالالار (14 جاسقا دەيىنگى – QT) تىركەلىپتى. بىلتىرعى كورسەتكىشكە قاراعاندا، تۇماۋ ەل ىشىندە 25%-عا، ال بالالار اراسىندا 9,9%-عا ارتقان (2019 جىلى وسى ارالىقتا1854 جاعداي، 14 جاسقا دەيىنگى بابالار اراسىندا 918 جاعداي تىركەلگەن).

تيمۋر سۇلتانعازيەۆ باسقاراتىن كوميتەتتىڭ جاۋابى وسىلاي. دەگەنمەن دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى الەكسەي تسوي بۇعان دەيىن قازاقستاندا بيىلعى ءبىرىنشى جارتى جىلدا (قاڭتار-ماۋسىم) 98,5 مىڭ ادام پنەۆمونياعا شالدىققانىن، ونىڭ 32,7 مىڭى وتكەن ماۋسىم ايىندا انىقتالعانىن ايتقان. ءمينيستردىڭ سوزىنشە، بىلتىر ءدال وسى ايدا 8 مىڭداي ناۋقاس بولعان، دەمەك 4 ەسەگە كوپ.

بۇل دەرەكتى تولىقتىرعان مەملەكەتتىك باس سانيتارلىق دارىگەر ايجان ەسماعامبەتوۆا العاشقى جارتى جىلدا پنەۆمونيادان 1772 ادام قايتىس بولعان، ال ماۋسىمدا كورسەتكىش 628-گە جەتكەن دەپ ەدى.

تاۋەلسىز مەديتسينا ساراپشىلارى كورسەتكىشتىڭ باسقا جىلدارمەن سالىستىرعاندا كۇرت ءوسۋىن قازىرگى تاڭدا ءورشىپ تۇرعان پنەۆمونيانىڭ كوپ بولىگى كوروناۆيرۋستىڭ اسقىنعان ءتۇرى ەكەنىنە سەنىمدى. قازاقستاندىق كەي دارىگەرلەر جازدىگۇنى پنەۆمونيانىڭ ۆيرۋستىڭ تىنىس جولدارىنان تومەنگە ءوتىپ كەتكەن، قابىنۋدىڭ سالدارى دەپ باعالايدى.

بۇگىنگى تاڭدا ۆيرۋستىڭ تۋرا-جاناما اسەرىنەن كوز جۇمعاندار قاتارى قالىڭداعان. جالپى ەسەبى 365 ءولىم جاعدايى تىركەلگەن:

• كوروناۆيرۋستان قايتىس بولعاندار – 264 ءولىم
• كوروناۆيرۋسپەن قايتىس بولعاندار – 101 ءولىم

جۋىردا عانا تاعايىندالعان جاڭا مينيستر بۇگىن وتكىزگەن بريفينگتە ءولىم سانى كوپتىگىنە بايلانىستى قازانىڭ سەبەبىن انىقتاۋ ءىسى قيىنعا سوعىپ جاتقانىن جەتكىزدى. ول «بۇدان وزگە مەملەكەتتىك كوميسسيا تاعى 110 ءولىمنىڭ ۆرۋستان نە سوزىلمالى اۋرۋ ەكەنىن انىقتاپ جاتىر. كوميسسيا فيزيكالىق تۇرعىدا ايماقتاردان كەلىپ جاتقان تولاسسىز دەرەكتى وڭدەپ ۇلگەرمەي جاتىر»، – دەدى.

قازىرگى تاڭدا رەسمي مالىمەتكە سەنسەك، ەلدە ۆيرۋس جۇقتىرعاندار سانى 50 مىڭعا جۋىقتادى. سوندىقتان قازاقستان الەم ەلدەرىنىڭ تىزىمىندە 34-ورىندا تۇر. 16 مىڭ ادام اۋرۋىنان ايىعىپ شىققان.

"The Qazaq Times"