بۇگىن ساعات 11-گە تاياۋ شىمكەنت قالاسى «اقمەشىت» ورتالىق مەشىتى ماڭىنا جينالعان ارىستىق ازاماتتار قالالىق نەگىزگى كۇرە جولداردىڭ ءبىرى – تەمىرلان تاس جولىن جاۋىپ تاستادى. نارازىلار وبلىس اكىمى ءو.شوكەەۆتىڭ كەلىپ، جۇرتتىڭ سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرۋدى تالاپ ەتكەن. ساعات تۇسكى 12-گە تارتا قالا اكىمى عابيدوللا ءابدىراحىموۆ كەلىپ نارازى ارىستىقتارعا بارلىعى باقىلاۋدا ەكەنىن، جاعدايدىڭ رەتتەلەتىنىن ايتتى جانە جۇرتتى كوشەنى بوساتىپ، «اقمەشىتكە» كىرىپ سويلەسۋگە شاقىردى. جينالعان جۇرتتىڭ ءبىر بولىگى اكىمگە ىلەسىپ مەشىت ىشىنە كىرسە، ەكىنشى جارتىسى جول ۇستىندە تاپجىلماي تۇردى.

مەشىت ىشىندە ميكروفونمەن بىرنەشە سۇراق-جاۋاپ بارىسىندا نارازىلاردىڭ كەيبىرى «ءبىز وندا (ارىس ق.) قايتا ورالعىمىز كەلمەيدى، شىمكەنت يا تۇركىستان ماڭىنان جەر بەرسىن»، «قاشان تاعى توبەمىزدە وت وينايدى ەكەن دەپ كۇتەمىز بە؟»، «سونشالىق كوپ قارۋدى 4-5 كۇندە قالايشا كوشىرىپ، اپتا سوڭىندا ۇيلەرىڭىزگە قايتاسىزدار دەيسىزدەر؟» دەگەن ۋاجدەرىن ايتىپ جاتتى.  قالا اكىمى ءابدىراحىموۆ سوزىندە: «شىمكەنت قالاسىندا 150 مىڭعا جۋىق ءارتۇرلى الەۋمەتتىك توپتاعى تۇرعىندار بار. ولار دا ادام، ولار دا ون جىلدان بەرى كۇتىپ وتىر»، – دەگەن جاۋابىن ايتتى. قالا اكىمى ارىس اگلومەراتسياسى جايىندا  تاشكەنت قالاسىنىڭ 60-جىلدارداعى جەر سىلكىنىسىنەن قيراپ قالعانىن مىسال ەتىپ سويلەي باستاپ ەدى، نارازى كوپشىلىك شۋ-شۇرقانعا باسىپ، ءدىن وكىلدەرى مەشىتتە قۇران وقىپ، جۇرتتى سابىرعا شاقىرۋعا ءماجبۇر بولدى.

ساعات 12:40-تان اسقاندا وقيعا ورنىنا تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمى ومىرزاق شوكەەۆ كەلدى. بۇل جولى دا ەلدىڭ ءبىر بولىگى وبلىس اكىمىنە ىلەسىپ «اقمەشىت» مەشىتىڭ كىشى زالىنا جينالدى. 20 مينۋتقا دەيىن ميكروفون بولماعاندىقتان، ايقاي-شۋ اراسىندا اكىم مەن جۇرتشىلىق دۇرىس پىكىر الماسا المادى. بۇدان سوڭ ءو.شوكەەۆ «ارىستا رادياتسيالىق قاۋىپ جوق»، «قالا قايتا قالپىنا كەلتىرىلەدى» دەدى. سونداي-اق ارىستا تۇرعىسى كەلمەيتىن تۇرعىندار الداعى ۋاقىتتا ۇيلەرىن ساتىپ كەتسە بولاتىنىن ايتتى. كوپشىلىك بۇل جولى دا ورتاق كەلىسىمگە كەلە المادى.

قازىر جۇزدەگەن ارىستىقتار تەمىرلان تاس جولى بويىمەن شىمكەنت قالاسى اكىمدىگىنە قاراي شەرۋلەتىپ بارا جاتىر. جيىننىڭ بەلگىلى ءبىر ليدەرلەرى بايقالمايدى، حالىق وزدىگىنەن ۇيىمداسىپ جاتىر. تۇستەن كەيىن ساعات 14:30 شاماسىندا  اۋا تەمپەراتۋراسى 35 گرادۋستى كورسەتىپ تۇر.

ايتا كەتەيىك، بۇگىنگى نارازى ارىستىق ازاماتتاردىڭ قارسىلىق اكتسياسىندا وسى وقيعاعا بايلانىستى وزدەرىنە «شىمكەنت قالاسى نەمەسە تۇركىستان ماڭىنان جەر-ءۇي بەرىلسە» دەگەن پىكىر وتە ءجيى ايتىلۋدا. نارازى جۇرتتىڭ اينالاسىندا قاۋىپسىزدىك قىزمەتكەرلەرى دە ءجۇر. جۇرتشىلىق "ارىس كوشىرىلسىن!" دەپ بىرنەشە رەت ۇران سالعانىن دا ەستىدىك. شەرۋ جاساعان توپ كۇننىڭ ىستىعىنا قاراماستان "اقمەشىت"-تەن 6 شاقىرىم قاشىقتىقتاعى "بەيبىتشىلىك" جانە ع. يلياەۆ كوشەلەرىنىڭ قيىلىسىنداعى "نۇر ورتان" پارتياسىنىڭ عيماراتى الدىنا بارعان.

قالا تۇرعىندارى جول بويىندا نارازى جۇرتقا سالقىن سۋلارىن تاراتىپ جاتقانىن كوردىك. سونداي-اق، شەرۋدەگى جۇرت ءبىر-ءبىرىن ارانداتۋعا جول بەرمەۋگە، ەشبىر دۇنيە-مۇلىكتى قيراتپاۋعا شاقىرىپ جاتقانىن دا ايتا كەتۋ كەرەك.

ءدال قازىرگى جەتكەن اقپاراتقا قاراعاندا، شەرۋگە شىققان ارىستىقتار قالا ورتالىعىنداعى ب.مومىشۇلى داڭعىلى مەن "رەسپۋبليكا" كوشەسىنىڭ قيىلىسىندا ايالداۋدا.

“The Qazaq Times”