«كوشكىمىز كەلەدى». جارىلىس وشاعىنان جارتى شاقىرىم جەردەگى قاينار اۋىلىنىڭ قازىرگى احۋالى (فوتوبايان)

جامبىل وبلىسى بايزاق اۋدانىنداعى اسكەري قويمادا بولعان جويقىن جارىلىستان ەڭ قاتتى زارداپ شەككەن – قاينار اۋىلى. The Qazaq Times ءتىلشىسى اسكەري بولىمنەن جارتى شاقىرىم جەردە ورنالاسقان شاعىن اۋىلعا ارنايى بارىپ، الاپات جارىلىستان كەيىنگى احۋالدى ءبىلىپ قايتتى.

جۇرتتى ۇرەيگە سالعان جويقىن جارىلىستان كەيىن دە نەبارى 20 شاقتى ءتۇتىنى بار اۋىل كوشىرىلمەيتىن بولدى. مۇنى وبلىس اكىمى بەردىبەك ساپارباەۆ 30 تامىز كۇنى رەداكتسيا تىلشىسىنە بەرگەن جاۋابىندا ايتتى.

جۋرناليست تىلدەسكەن اۋىل تۇرعىندارى «قيراعان ءۇيدى قالپىنا كەلتىرىپ بەرەمىز» دەگەن بيلىك ارەكەتى «قيسىنسىز» دەپ ەسەپتەيدى. ولار شاڭىراعى ورتاسىنا ءتۇسىپ، قابىرعالارى جارىلعان ءۇي «جوندەۋگە جارامايدى، بىزگە جاڭا باسپانا سالىپ بەرسىن» دەگەن ماسەلە كوتەرىپ وتىر. قاينارلىقتاردىڭ كەيبىرى اۋىلدا قالۋعا قۇلىقسىز. ويتكەنى ءىرىلى-ۇساق تولقىنداردى بىرگە ەسەپتەگەندە، كەمىندە 20 مارتە جارىلعان الاپات اپاتتان جۇرەگى شايلىعىپ قالعان.

قاينار اۋىلىنا وتەر جولداعى پوست. 30 تامىز 2021 جىل. فوتو: QT / كۇلتەگىن اسپانۇلى

قاينار – بايزاق اۋدانى جاڭاتۇرمىس اۋىلدىق وكرۋگىنە قاراستى شاعىن ەلدىمەكەن. تۇرعىنى جۇزگە جەتپەيدى، اۋىلدا 19 ءتۇتىن بار. تەمىر جول جاعاسىندا ورنالاسقان شاعىن اۋىلعا جويقىن جارىلىس بولعان №28349 اسكەري ءبولىم ءتيىپ تۇر. تۇرعىندارى نەگىزىنەن مال شارۋاشىلىعىمەن اينالىسادى. بۇدان بولەك، قاينارلىقتار اراسىندا اسكەري بولىمدەگى جۇمىس ىستەيتىندەر دە بار.

جارىلىس كۇنى

45 جاستاعى داۋرەن دىلىمبەتوۆ اسكەري بولىمدە ازاماتتىق قىزمەتشى بولىپ جۇمىس ىستەيدى. بەس بالاسى بار. ايتۋىنشا، ول جارىلىس بولعان ساتتە جۇمىستان كەلىپ، ۇيىندە جاتقان.

– جۇمىستان كەلىپ، بالا-شاعاممەن ۇيدە جاتقانمىن. ساعات كەشكى 18:30-عا قاراي اسكەري ءبولىم جاقتان العاشقى ءتۇتىندى بايقادىق. قاپ-قارا ءتۇتىن. باسىندا وقۋ-جاتتىعۋ شىعار دەپ ويلادىق. اي سايىن سىناق بولىپ تۇراتىن. سونداي سىناقتاردىڭ ءبىرى شىعار دەپ، اسا ءمان بەرمەي، ۇيگە كىرىپ جاتتىم. ءبىر كەزدە قاتتى ءدۇمپۋ ەستىلىپ، تەرەزە شاعىلىپ ءتۇستى. تۇرا ساپ دالاعا قاشتىق. شىقسام اينالا شاڭ، تۇك كورىنبەيدى. ايقايلاپ جاتىپ بالا-شاعانى تاۋىپ، تارازعا قاراي قاشا جونەلدىك. قۇجاتىمىزدى دا الىپ ۇلگەرمەدىك. جاياۋ قاشتىق، – دەيدى داۋرەن دىلىمبەتوۆ.

داۋرەن دىلىمبەتوۆ كومەكتەسۋگە ۋادە بەرگەن بيلىكتىڭ جاڭادان سالىنۋى ءتيىس، جارامسىز ءۇيدى جوندەۋگە قارسى. 30 تامىز 2021 جىل. جامبىل وبلىسى، بايزاق اۋدانى، قاينار اۋىلى. فوتو: QT / كۇلتەگىن اسپانۇلى

ونىڭ سوزىنشە، العاشقى جارىلىس شامامەن كەشكى جەتىدەن اسا بولعان. قاينارلىقتار سول العاشقى دۇمپۋدەن كەيىن-اق اۋىلدى تاستاپ، تارازعا قاراي قاشىپ كەتكەن. ايتۋلارىنا قاراعاندا، ولاردى ەشكىم ەۆاكۋاتسيالاماعان. اركىم ءوز بەتىنشە باسساۋعالاعان.

جارىلىس زاردابى

اي مەن كۇننىڭ امانىندا جويقىن جارىلىستى باستان وتكەرگەن  اۋىلداعى بالار مەن انالاردىڭ قورقىنىشى ءالى باسىلماعان. جەرگىلىكتى بيلىك «قاۋىپ سەيلدى» دەگەنمەن، قاينارلىقتار اسكەري بولىمنەن الىستا تۇرعىسى كەلەدى. سول ءۇشىن اۋىل تۇرعىندارى اكىمدىك وكىلدەرىنە «بىزگە باسقا جاقتان باسپانا سالىپ بەرسەڭىزدەر نەمەسە ءۇي الۋعا جەتەتىن قارجى بولسەڭىزدەر» دەگەن تىلەك ايتىپتى. اۋىلداعى 19 ءتۇتىننىڭ 15-ءى كوشۋگە ىقىلاس تانىتقان. الايدا اكىمدىك تۇرعىنداردىڭ بۇل باستاماسىن قولداماي وتىر.

اسكەري قويماداعى جارىلىس سالدارىنان توبەسى وپىرىپ تۇسكەن قاينار اۋىلىنداعى ءۇيدىڭ يەسى جالعىزباستى انا راۋشان مومىتبەكوۆا. 30 تامىز 2021 جىل. فوتو: QT / كۇلتەگىن اسپانۇلى

قاينارلىقتاردىڭ ايتۋىنشا، بيلىك اۋەلدە «قيراعان ۇيلەردى ءسۇرىپ، جاڭادان سوعامىز» دەگەن. بىراق كەيىن «كۇردەلى جوندەۋدەن وتكىزىپ بەرەمىز» دەگەنگە كوشكەن.

–قيراعان ۇيلەردىڭ توبەسىن اۋىستىرىپ، جوندەپ بەرەمىز دەپ وتىر. وعان كەلىسپەگەن ەدىك نەگىزى. بىراق اكىمدىك ءوز ايتقانىن ىستەتپەكشى. بىزبەن سويلەسۋگە وبلىس اكىمى بەردىبەك ساپارباەۆتىڭ ءوزى كەلگەن جوق. قۇرىلىس سالاسى بويىنشا كەڭەسشىسىن جىبەرىپتى. ول بىزگە "شەشىم قابىلدادىق، ۇيلەردىڭ قابىرعاسىن قالدىرامىز، توبەسىن اشىپ، قايتا جاۋىپ بەرەمىز" دەيدى. بىراق قابىرعانىڭ ءوزى جارىلىپ كەتكەن. ىرگەتاسى دا ساۋ ەمەس، – دەيدى قاينار اۋىلىنىڭ تۇرعىنى قوسبەك سەركەباەۆ.

قيراعالى تۇرعان ءۇيىن تەك جوندەپ-جاماۋعا نارازى تۇرعىننىڭ ءبىرى جارىلعان قابىرعانى سىممەن تارتامىز دەگەن اكىمدىك ماماندارىمەن كەلىسپەيتىنىن ايتادى. ول مۇنداي شالا جوندەۋدىڭ سالدارى كەيىننەن ءۇيدىڭ قۇلاۋىنا الىپ كەلەدى دەپ الاڭدايدى. 30 تامىز 2021 جىل. جامبىل وبلىسى، بايزاق اۋدانى، قاينار اۋىلى. فوتو: QT / كۇلتەگىن اسپانۇلى

توبەسى وپىرىلىپ، قابىرعاسى جارلىپ تۇرعان ۇيلەر «جوندەۋگە جارايدى» دەگەنگە سەنبەيتىندەردىڭ ءبىرى – سۇيىندىك ابدىعاپپار. ول ەكىنشى توپتاعى مۇگەدەك، ەكى باستى ەسكى ءۇيدىڭ ءبىر باسىندا ايەلى ەكەۋى تۇرادى. جويقىن جارىلىستان ءۇي قيراپ قالعان.

–مىنا ءۇيدى قالاي جوندەپ بەرەتىنىن تۇسىنبەيمىن. قيراپ قالعان عوي تۇگەل. جوندەگەنىمەن كوپ ۇزاماي قايتا ءبۇلىنۋى مۇمكىن. سول كەزدە اكىمدىكتىڭ بىردە-ءبىر وكىلى كىنانى موينىنا المايدى. سوندىقتان جاڭادان ءۇي سوعىپ بەرسە ەكەن، – دەيدى سۇيىندىك ابدىعاپپار.

جارىلىس سالدارىنا بۇلىنگەن ءۇي. جامبىل وبلىسى بايزاق اۋدانى قاينار اۋىلى. 30 تامىز 2021 جىل. فوتو: QT / كۇلتەگىن اسپانۇلى

جامبىل وبلىسى اكىمى بەردىبەك ساپارباەۆ 29 تامىزدا تىلشىلەرگە بەرگەن سۇحباتىندا جارىلىس سالدارىنان 106 تۇرعىن ءۇي، 12 كاسىپكەرلىك نىسان بۇلىنگەنىن ايتقان. ونىڭ سوزىنشە، ولاردىڭ 35-ءى كۇردەلى جوندەۋدى قاجەت ەتەدى. اكىمدىك پەن ۇكىمەت كومميسسياسى جوندەۋ جۇمىستارىنا قانشا قارجى قاجەت ەكەنىن انىقتاپ جاتىر. قارجى بولىنگەن سوڭ جوندەۋ باستالماق. ساپارباەۆ «ەكى اي ىشىندە بۇلىنگەن، قيراعان بارلىق ءۇي قالپىنا كەلتىرىلەدى» دەپ ۋادە بەردى.

باسپاناسىز قالۋ قورقىنىشى

قاينار اۋىلىنىڭ مارات تۇياقباەۆ ەسىمدى تۇرعىنى رەداكتسياعا «قيراعان ۇيلەردى قالپىنا كەلتىرۋگە كەلگەن بەلگىسىز مەردىگەردىڭ دوق كورسەتكەنىن» ايتىپ بەردى. ونىڭ سوزىنشە، تۇرعىندارمەن دورەكى سويلەسكەن مەردىگەر «ءبىزدىڭ تالبىمىزعا كەلىسپەسەڭىزدەر، ۇيلەرىڭىز وسى قالپىندا قالادى. جاڭا ءۇي سۇراپ وتىرعاندا، قيراعان باسپانالارىڭىزدى دا جوندەپ بەرمەي قويامىز» دەپ ايتقان.

سول سوزدەن ۇرەيلەنگەن قاينارلىقتاردىڭ كەيبىرى «جاڭادان سالىنۋى قاجەت» ءۇيىن جوندەتۋگە لاجسىز كەلىسكەن. قازىر توبەسى وپىرىلىپ قالعان ءۇي يەلەرى بيلىك قۇرىپ بەرگەن «پالاتكانى» پانالاپ جاتىر. تۇرعىندار ەكى جىل وتسە دە ءالى ءۇيىن جوندەتە الماي جۇرگەن كەيبىر ارىستىقتاردىڭ كۇنىن كەشىپ قالامىز با دەپ قورقادى.

قاينار اۋلىنداعى جارىلىستان قيراعان كەيبىر ءۇيدىڭ اۋلاسىنا جەرگىلىكتى بيلىك قۇرىپ بەرگەن "پالاتكا". 30 تامىز 2021 جىل. فوتو: QT / اسان اناربايۇلى

قاينار تۇرعىندارىنىڭ ماسەلەسىن تىڭداپ بولعان سوڭ، رەداكتسيا ءتىلشىسى قۇرامىنا وسى اۋىل قارايتىن جاڭاتۇرمىس اۋىلدىق وكرۋگىنىڭ اكىمى اسقار قوندىبايۇلىنا كەزىكتى. اكىمنەن قاينارلىقتاردىڭ كوشۋ تۋرالى باستاماسىنىڭ قولداۋ تاپپاۋ سەبەبى سۇرالدى. ول بۇل ماسەلەنى توتەنشە جاعدايعا بايلانىستى قۇرىلعان شتاب قاراستىرعانىن جەتكىزدى. اۋىلدىق وكرۋگ اكىمى ءتىلشىنىڭ «توبەسى وپىرىلىپ، قابىرعاسى جارىلعان ۇيلەر نەگە جاڭادان سوعىلمايدى؟» دەگەن سۇراعىنا دا ماردىمدى جاۋاپ بەرە قويعان جوق. ونىڭ سوزىنشە، بۇل ماسەلەنى قۇرىلىس جونىندەگى ساراپشىلار شەشكەن.

كوپبالالى تۇراتىن باسپانانىڭ اپاتتان كەيىنگى كورىنىسى. 30 تامىز 2021 جىل. جامبىل وبلىسى، بايزاق اۋدانى، قاينار اۋىلى. فوتو: QT / كۇلتەگىن اسپانۇلى

26 تامىز كەشكىسىن جامبىل وبلىسى بايزاق اۋدانىنداعى №28349 اسكەري ءبولىمى اۋماعىندا ورنالاسقان وق-ءدارى ساقتالاتىن قويمادا جارىلىس بولدى. سوڭعى رەسمي دەرەككە ساي، توتەنشە وقيعا سالدارىنان 15 ادام قازا تاۋىپ، 98 ادام زارداپ شەككەن. وقيعا بولعان كەزدە حابار-وشارسىز كەتكەن ءبىر ادامدى ءالى ىزدەپ جاتىر.

ونداعان ادامنىڭ ءومىرىن جالماعان جويقىن جارىلىسقا نە سەبەپ بولعانى ءالى بەلگىسىز. قورعانىس ءمينيسترى نۇرلان ەرمەكباەۆتىڭ توپشىلاۋىنشا، جارىلىسقا قويمادا قاۋىپسىزدىك تالاپتارىنىڭ ساقتالماۋى، يا حيميالىق رەاكتسيامەن وزدىگىنەن تۋى نەمەسە ديۆەرسيا سەبەپ بولۋى مۇمكىن.

اۋىلداعى جالعىز كوشەنىڭ بويىنداعى ءار ءۇيدىڭ اۋلاسىنا تۇرعىنداردىڭ جارامدى دۇنيە-مۇلكىن ساقتاۋعا جانە ۋاقىتشا مەكەندەۋگە پالاتكا ۇلەستىرىلىپ جاتىر. 30 تامىز 2021 جىل. جامبىل وبلىسى، بايزاق اۋدانى، قاينار اۋىلى. فوتو: QT / كۇلتەگىن اسپانۇلى

تۇرعىنداردىڭ ايتۋىنشا، بيلىك جوندەۋگە جارامدى دەپ تاپقان ۇيلەردىڭ ىشكى احۋالى. 30 تامىز 2021 جىل. جامبىل وبلىسى، بايزاق اۋدانى، قاينار اۋىلى. فوتو: QT / كۇلتەگىن اسپانۇلى

كوپبالالى وتباسىنىڭ قارىزعا قاۋعالانىپ ءجۇرىپ سالعان باسپاناسى ءبىر كۇندە تاس-تالقان بولدى. 30 تامىز 2021 جىل. جامبىل وبلىسى، بايزاق اۋدانى، قاينار اۋىلى. فوتو: QT / كۇلتەگىن اسپانۇلى

بىرلىك كوشەسىندەگى كوپ ءۇيىدىڭ احۋالى وسى تاقىلەتتەس. تەرەزەسى سىنعان، ەسىك جاقتاۋلارى قوزعالىپ كەتكەن، شاتىرلارى بۇلىنگەن، ءتىپتى كەيبىرىنىڭ قابىرعاسى ىرگەسىمەن قوسا جارىلعان. 30 تامىز 2021 جىل. جامبىل وبلىسى، بايزاق اۋدانى، قاينار اۋىلى. فوتو: QT / كۇلتەگىن اسپانۇلى

راۋشان مومىتبەكوۆانىڭ ءۇيى قيراندىعا اينالعانىنا قاراماستان بيلىك وكىلدەرى كۇردەلى جوندەۋ جەتكىلىكتى دەپ تاپقان. ءۇي يەسى بۇعان نارازى، قۇرىلىس سالاسىنداعى ساراپشى-ماماندار مۇنى جارامسىز دەگەن قورىتىندىسىن ەسكەرۋسىز قالعانىنا نارازى. 30 تامىز 2021 جىل. جامبىل وبلىسى، بايزاق اۋدانى، قاينار اۋىلى. فوتو: QT / كۇلتەگىن اسپانۇلى

جىلجىمايتىن مۇلىك قانا ەمەس، ۇيدەگى تۇرمىستىق تەحنيكالار مەن جيھاز، باعالى مۇلىكتەردىڭ باسىم بولىگى ابدەن بۇلىنگەن. 30 تامىز 2021 جىل. جامبىل وبلىسى، بايزاق اۋدانى، قاينار اۋىلى. فوتو: QT / كۇلتەگىن اسپانۇلى

تۇرعىندار اسكەري ءبولىم يا اۋىلدى كوشىرۋ تۋرالى كوپتەن بەرى ايتىلعانىن، بۇعان دەيىندە وقۋ-جاتتىعۋ دەگەن ۋاجبەن جارىلىستار ءجيى بولعانىن ايتادى. جىلجىمايتىن مۇلىك قانا ەمەس، ۇيدەگى تۇرمىستىق تەحنيكالار مەن جيھاز، باعالى مۇلىكتەردىڭ باسىم بولىگى ابدەن بۇلىنگەن. 30 تامىز 2021 جىل. جامبىل وبلىسى، بايزاق اۋدانى، قاينار اۋىلى. فوتو: QT / كۇلتەگىن اسپانۇلى

The Qazaq Times