№863 سايلاۋ ۋچاسكەسىندەگى سايلاۋشى. 25 شىلدە 2021 جىل. الماتى وبلىسى، تالعار اۋدانى، بەساعاش اۋىلى. فوتو: QT / كۇلتەگىن اسپانۇلى

قازاقستاندا العاش رەت وتكىزىلگەن اۋىل اكىمدەرىن سايلاۋ قورىتىندىسىن ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ ورنىنا بيلىك باسىلىمى جاريالادى. «كازپراۆدا» گازەتىندە جارىق كورگەن رەسمي ناتيجەگە سايكەس، سايلاۋدا كوبىنە «نۇر وتان» كانديداتتارى مەن مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر جەڭگەن.

25 شىلدەدە قازاقستاننىڭ 14 وبلىسىنداعى 2346 اكىمنىڭ 31%-ىن سايلاۋ ناۋقانى ءوتتى. الداعى ءتورت جىلعا سايلانعان 730 اكىمنىڭ اراسىندا نەگىزىنەن «نۇروتاندىقتار» مەن «مەمقىزمەتكەرلەر» ەكەنىن بايقاۋعا بولادى. 2297 كانديداتتىڭ اراسىندا 730-ى اكىم ورنىنا قايتا نەمەسە جاڭادان جايعاستى.

قالعان 45 اكىم وسى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن سايلانسا، وزگە 1571-ءى ەندىگى جىلى وتەدى.

سايلاۋ قورىتىندىسىنا قاراعاندا، تۇركىستان مەن قاراعاندى وبلىسىندا ءوز-ءوزىن ۇسىنعاندار اراسىندا سالىستىرمالى تۇردە جەڭگەندەر كوبىرەك.

الماتى وبلىسىندا ءجۋرناليستى قۋىپ، «بيۋللەتەن ۇرلىعىن» بۇركەمەلەگەن سايلاۋ

رەداكتسيا تاپسىرماسىمەن بارعان QT ءجۋرناليسى پتر تەستىنىڭ قورىتىندىسى جوق دەگەن ۋاجبەن سايلاۋ ۋچاسكەسىنەن قۋىلعان الماتى وبلىسىندا 71 اكىم سايلاندى. ونىڭ 60-ىن ساياسي پارتيالار جانە 11-ءى ءوزىن-ءوزى ۇسىنعان كانديداتتار. 16 اۋداننان 225 ۇمىتكەر اكىم ورنىنا تالاستى. جەڭىمپازداردىڭ 39-ى، ياعني جارتىسىنان استامى بۇرىنعى اكىمدەر. جالپى سايلانعان 71 اكىمنىڭ 53-ءى مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر قاتارىندا بولعان.

25 شىلدە 10 شاقتى ۋچاسكەدەن باقىلاۋعا، اقپارات تاراتۋعا تىرىسقان QT رەداكتسياسى حالىق بەلسەندىلىگىنىڭ وتە تومەن بولعانىنا كوز جەتكىزگەن. ماسەلەن، ءتىلشى بارعان 863-868 اراسىنداعى التى سايلاۋ ۋچاسكەسىندەگى ازاماتتاردىڭ بەلسەندىلىگى 4,68%-دى كورسەتتى. ال رەداكتسياعا اياق باستىرماعان جانە جەتە الماعان ۋچاسكەلەردە رەسمي حاتتامانىڭ قورىتىندىسىندا ەل «وتە بەلسەندى قاتىستى» دەلىنگەن. سايلاۋ اياقتالاردان جارتى ساعات بۇرىن 200 شاقتى ادام كەلدى دەگەن №844 سايلاۋ ۋچاسكەسى رەسمي ەسەپتە 2 مىڭعا جۋىق ادام بولعانى تۋرالى اقپارات بەردى. ءتىلشى №843 سايلاۋ ۋچاسكەسىنىڭ داۋىس جاشىگىنەن بىرنەشە بيۋللەتەننىڭ بۋماسىن كوردى، اتى-ءجونىنىڭ تۇسىنا قول قويىلىپ، داۋىس بەرۋ قۇقىعىنان ايىرىلعان بىرنەشە سايلاۋشىمەن تىلدەستى. فالسيفيكاتسيا جاعدايى تىكەلەي ەفيردە بولعانىنا قاراماستان، تالعار اۋداندىق پوليتسيا باسقارماسى جانە اۋماقتىق سايلاۋ كوميسسياسى ەشقانداي شارا قولدانبادى. پوليتسيا اقپارات قۇرالىنىڭ ارىزىن قاراۋسىز قالدىرعان.

ساراپشىلار مەن تاۋەلسىز بايقاۋشىلار 222 مىڭعا جۋىق سايلاۋشىسىنىڭ 67,5%-ى عانا قاتىسىپ، رەسپۋبليكا بويىنشا ەڭ سوڭعى ورىنعا جايعاسقان الماتى وبلىسىندا شىن مانىندە جاعداي بىرنەشە ەسە كەم بولعانىن ايتادى.

وزگە وڭىرلەر...

رەسمي مالىمەتتى وڭىرلەر بويىنشا تاراتىپ ايتساق، اقتوبە وبلىسىندا 35 اكىم سايلانعان. سايلاۋ قورىتىندىسى بويىنشا، «نۇر وتاننىڭ» – 28 كانديداتى، «اۋىلدىڭ» – 2, «اق جول»، «ادال»، «قازاقستاننىڭ حالىق پارتياسىنىڭ» ارقايسىنان ءبىر كانديداتتان جەڭگەن. مۇندا ءوز-ءوزىن ۇسىنعان ەكى ادام جەڭىسكە جەتكەن.

تۇركىستان وبلىسىندا 60 اۋىل اكىمى سايلانعان. «نۇر وتاننىڭ» – 41 كانديداتى، «اۋىلدىڭ» – 1, «ادالدىڭ» ءبىر كانديداتى جەڭگەن. مۇندا ءوز-ءوزىن ۇسىنعان 17 ادام جەڭىسكە جەتكەن. بۇل رەسپۋبليكا بويىنشا ەڭ جوعارى كورسەتكىش بولسا كەرەك.

اتىراۋ وبلىسىندا سايلانعان 18 اكىمنىڭ 15-ءى – «نۇر وتاندىكى»، بىرەۋى – «ادال» پارتياسىنىڭ مۇشەسى. ەكەۋى – ءوز-ءوزىن ۇسىنعان.

شىعىس قازاقستان وبلىسىنا جەڭىسكە جەتكەن 77 ادامنىڭ 60-ى – «نۇر وتان» كانديداتى. 11 ادامدى – «اۋىل» ۇسىنعان، ەكەۋى – «ادال»، بىرەۋى – «اق جول»، بىرەۋى – «قازاقستاننىڭ حالىق پارتياسىنىڭ» مۇشەسى. ەكەۋى – ءوز-ءوزىن ۇسىنعان.

جامبىل وبلىسىندا «نۇر وتاننىڭ» 31 كانديداتى، «اۋىلدىڭ» – 1, «اق جولدىڭ» – 1, «قازاقستاننىڭ حالىق پارتياسىنىڭ» ءبىر مۇشەسى جەڭىسكە جەتكەن. مۇندا ءوز-ءوزىن ۇسىنعان ءۇش ادام جەڭىسكە جەتكەن.

باتىس قازاقستان وبلىسىندا «نۇر وتاننىڭ» – 22 كانديداتى، «اۋىلدىڭ» – 1, «جالپىۇلتتىق سوتسيال-دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ» 1 مۇشەسى جەڭىسكە جەتكەن. ءوز-ءوزىن ۇسىنعان جەتى ادام كوپ داۋىس جيناعان.

قاراعاندى وبلىسىندا «نۇر وتاننىڭ» 56 كانديداتى، «اۋىلدىڭ» – 3, «اق جولدىڭ» – 1, «ادالدىڭ» ءبىر كانديداتى جەڭىسكە جەتكەن. مۇندا جەڭگەندەر اراسىندا ءوز ءوزىن ۇسىنعان 14 كانديدات بار.

قوستاناي وبلىسىندا «نۇر وتاننىڭ» – 52 كانديداتى، «اۋىلدىڭ» – 2, «اق جولدىڭ» – 2, «ادالدىڭ» ەكى كانديداتى جەڭىسكە جەتكەن. مۇندا جەڭگەندەر اراسىندا ءوز ءوزىن ۇسىنعان 7 كانديدات بار.

رەسمي اقپارات بويىنشا، قىزىلوردا وبلىسىندا پارتيالار ۇسىنعان 35 ادام جەڭگەن. 30-ى – «نۇر وتاندىكى». مۇندا ءوز-ءوزىن ۇسىنعان 75 ادامنىڭ بەسەۋى اۋىل اكىمى سايلاۋىندا كوپ داۋىس العان.

پاۆلودار وبلىسىندا «نۇر وتاننىڭ» 34 كانديداتى جەڭگەن. «اۋىلدىڭ» – 2 ادامى، «اق جولدىڭ» – 1, «ادالدىڭ» ءبىر كانديداتى جەڭىسكە جەتكەن. ءوز-ءوزىن ۇسىنعان 6 اكىم جەڭگەن.

25 شىلدەدە قازاقستاندا اۋىل اكىمىن سايلاۋ وتكەن. بيىل زاڭناماعا ەنگىزىلگەن وزگەرتۋلەرگە سايكەس، العاش رەت اۋىل اكىمىن حالىقتىڭ ءوزى سايلايدى. بيلىك مۇنى «دەموكراتياعا باستايتىن ۇلكەن وزگەرىس» دەپ اتاسا، سىنشىلار «كانديداتتارعا بىردەي جاعداي جاسالماعان، تاۋەلسىز كانديداتتارعا كەدەرگى كوپ» دەگەندى العا تارتقان.

ايماقتاعى بەلسەندىلەر مەن باقىلاۋشىلاردىڭ ايتۋىنشا، كانديداتتارعا قويىلعان مەملەكەتتىك قىزمەتتە كەمى ءبىر جىل نەمەسە قوعامدىق ۇيىمدى كەمىندە 2 جىل باسقارعان ادام عانا ۇمىتكەر بولا الادى دەگەن تالاپ جۇرت ءومىرىن جاقسارتقىسى كەلگەن كوپ ىسكەر ازاماتتىڭ جولىن بايلاعان. وسىعان دەيىن اكىمدىكتە نەمەسە مەمقىزمەتتە ىستەگەندەر عانا اكىم بولا بولۋى كەرەك دەگەن تالاپ كانديدات بولعىسى كەلەتىن ادامداردى ازايتقانعا ۇقسايدى. ويتكەنى شاعىن اۋىلداردا اۋىل اكىمى مەن اكىمدىكتەگى بىرەر قىزمەتتەن وزگە مەملەكەتتىك قىزمەت جوق.

“The Qazaq Times”