2016 جىلى جەرگە بايلانىستى وتكەن ميتينگتەردە حالىق جەردى داۋىمەن قاتار قىتاي زاۋىتتارىن قازاقستانعا كوشىرۋگە دە قارسى شىققان. بۇل نارازىلىق 2019 جىلى دا قايتا ۇدەپ، رەسپۋبليكا كولەمىندە ازاماتتار قارسىلىق بىلدىرگەن جيىندار جيىلەگەن ەدى. سوعان قاراماستان، قىتاي 2023 جىلعا دەيىن قازاقستاندا 56 كاسىپورىن سالاتىن بولدى. بەيجىڭ كاپيتالى نەگىزىندە سالىناتىن كاسىپورىننىڭ جالپى قۇنى – 24,5 ملرد دوللار.
ساۋدا جانە يندۋستريا مينيسترلىگى جاريالانعان مالىمەت بويىنشا، 2005-2020 جىلدار ارالىعىندا قىتاي قازاقستانعا 19,2 ملرد دوللاردان استام ينفەستيتسيا قۇيعان. سونىمەن قاتار يندۋستريالىق-ينۆەستيتسيالىق ىنتىماقتاستىق باعدارلاماسى اياسىندا $ 24,5 ملرد-قا 56 زاماناۋي كاسىپورىن سالۋ جوسپارلانعان.
1 ناۋرىزدا قر ساۋدا جانە يندۋستريا ۆيتسە-ءمينيسترى قايرات تورەباەۆ پەن قحر كوممەرتسيا ۆيتسە-ءمينيسترى ۆان شوۋۆەنمەن كەزدەسكەن.
بۇرىنعى پرەزيدەنت نازارباەۆ 2019 جىلى بيلىكتەن كەتكەننەن كەيىن مەملەكەتتىك باق-تا قىتاي زاۋىتتارىنا قاتىستى مالىمدەمە جاساعان.
سول جىلى «قىتايدان قورقا بەرۋدىڭ قاجەتى جوق» ەكەنىن ايتقان نازارباەۆ: «قازىر مەن «قىتاي ءبىزدى باسىپ الىپ جاتىر» دەگەندى ەستىپ ءجۇرمىن. قاي جەردە باسىپ الىپ جاتىر؟ مەنىڭ قىتاي بيلىگىمەن كەلىسىمىم بار. ءبىز قازاقستان-قاتاي بىرىككەن كاسىپورىنان سالاردا تاراپتار قانشا جۇمىسشى كەلەتىنى جونىندە كەلىسىمگە قول قويادى. قۇرىلىس اياقتالعاننان كەيىن ولار كەرى قايتادى. قورقا بەرۋدىڭ قاجەتى جوق. بۇل زاۋىتتاردى كوشىرۋ ەمەس، ءبىز وزىمىزگە كەرەكتى زاماناۋي كاسىپورىنداردى تاڭدادىق. بىزگە ينۆەستيتسيا كىم بەرەدى؟ قازىر مۇنداي قارجى قىتايدا عانا بار. ءبىز بۇنى پايدالانۋىمىز قاجەت»، – دەگەن.
2019 جىلى قازاقستاننىڭ قىتايعا قارىزى 11 ميلليارد دوللار بولعان. قازاقستاندا انتي-قىتايلىق كوڭىل-كۇي ءالى كۇنگە دەيىن ءورشىپ تۇر. ول اۋىق-اۋىق ميتينگتەرگە ۇلاسىپ تۇرادى.