الماتىدا اقپان ايىندا قىتايداعى تۋىستارىنىڭ بوساتىلۋىن، ەلگە ورالۋىن، قۇقىقتارىن قورعاۋدى تالاپ ەتكەن ازاماتتاردىڭ نارازىلىعى ۇدەي ءتۇستى. بىراق قازاقستان بيلىگى قىتاي ەلشىلىگىن «مازالاعان» ازاماتتارىن اشىقتان-اشىق «قاماي» باستادى.
سوڭعى رەت ەكى جىلدان بەرى قىتايداعى تۋىستارىنان حابار الا الماي، جان ساۋعا سۇراپ كەلە جاتقان مارات قۇربانوۆتى 23 اقپان قىتاي كونسۋلدىعى الدىنا پيكەتكە شىققانى ءۇشىن بەيسەنبى كۇنى الماتى قالاسىنىڭ مامانداندىرىلعان اۋدانارالىق اكىمشىلىك سوتى 12 تاۋلىككە قاماعان. سونداي-اق، سوت نارازىلاردىڭ ءبىرى، قىتاي تۇرمەسىندە وتىرعان باۋىرىن بوساتۋدى تالاپ ەتكەن بەلسەندى بايبولات كۇنبولاتۇلىن 10 تاۋلىككە اباقتىعا جاپقان.
قىتايدا قىسىمعا ۇشىراپ نە ەلگە ورالا الماي وتىرعان جاقىندارىنا اراشا سۇراپ جۇرگەن ازاماتتاردىڭ الماتىدا ورنالاسقان قىتاي كونسۋلدىعى الدىنداعى نارازىلىعىن ءجىتى باقىلاپ كەلە جاتقان ازاتتىق راديوسىنىڭ ەسەبىنشە، اكتسيانىڭ ءوتىپ جاتقانىنا 19 كۇن بولدى.
سولاردىڭ ءبىرى فاريدا قابىلبەك «بۇل ماسەلە ەكى جاق اراسىندا قانشاما رەت تالقىلاندى، ناتيجە جوق، تۋىستارىمىز تۇرمەدەن شىقپايىنشا اكتسيانى توقتاتپايمىز» دەيدى.
«وسى ۋاقىتقا دەيىن قازاقستان سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ ارتىنان 4 جىل جۇردىك. ارتى - 4 جىل، الدى - 17 جىل ءجۇر. شىدامىمىز تاۋسىلدى، ەندى ءبىز ءوزىمىز قارەكەت جاسايمىز. انا جەردە بىرەۋلەر «سەندەردى بىرەۋلەر، «اتاجۇرت» جەتەلەپ ءجۇر"» دەگەنگە كەلتىرەدى. ءبىز ول جەرگە جاقىندارىمىزدى ىزدەپ شىعىپ تۇرمىز. ەرىگىپ شىعىپ تۇرعان جوقپىز»، – دەيدى اشىنعان فاريدا قابىلبەك جۇما كۇنى ازاتتىق تىلشىسىنە.
قىتايدىڭ شىڭجاڭ ايماعىندا قالعان تۋىستارىن ىزدەگەن قازاقستاندىقتار بىرنەشە جىلدان بەرى قازاقستاندا جيىن وتكىزىپ، پيكەتتەرگە شىعىپ، قىتايدا قالعان تۋىستارىنا اراشا سۇراپ كەلەدى. ولار قازاقستان سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنەن «قىتايدا قامالعاندار – بەيجىڭنىڭ ىشكى ءىسى، وعان ارالاسا المايمىز» دەگەن جاۋاپ العان. ال قىتاي كونسۋلدىعى جاۋاپ بەرمەگەن.
نارازىلاردىڭ كەيبىرى تۋىستارىنىڭ شىڭجاڭداعى «ساياسي قايتا تاربيەلەۋ» لاگەرلەرىنە قامالعانىن ايتسا، كەيبىرى «نەگىزسىز ايىپتارمەن» ۇزاق جىلعا سوتتالعانىن، ءبىرى قىتاي بيلىگىنىڭ قۇجاتتارىن تارتىپ الىپ، قازاقستانعا جىبەرمەي جاتقانىن ايتقان.
قىتايدا «نەگىزسىز ايىپتارمەن» قامالعان نەمەسە ءىز-ءتۇزسىز جوعالعان نە قازاقستانعا قاراي وتە الماي جۇرگەن ادامداردىڭ تۋىستارى اقپان ايىنىڭ باسىنان بەرى جاقىندارىن بوساتۋدى تالاپ ەتىپ، الماتىداعى قىتاي كونسۋلدىعى الدىندا ۇزدىكسىز اكتسيا وتكىزىپ كەلەدى.
25 اقپاندا ەل استاناسى مەن بەيجىڭ قىتايدا قالعان قازاقتار ماسەلەسىن ونلاين رەجيمدە تالقىلادى. قازاقستان سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ اقپاراتىنا قاراعاندا، كونسۋلدىق كونسۋلتاتسيالاردىڭ 19-وتىرىسىنا قازاقستان جاعىنان كونسۋلدىق قىزمەت دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى باۋىرجان اقاتاەۆ، ال قىتاي جاعىنان كونسۋلدىق دەپارتامەنت ديرەكتورى تسۋي ايمين جانە ەكى تاراپتىڭ وزگە دە وكىلدەرى قاتىسقان.
«كونسۋلتاتسيالار بارىسىندا قازاقستان تاراپى ەكى مەملەكەتتىڭ ۇلتى قازاق ازاماتتارىنان قۇرالعان وتباسىلاردىڭ قايتا قوسىلۋ ماسەلەلەرىن كوتەردى» دەلىنگەن قازاقستان ءسىم-ءنىڭ قىسقا حابارلاماسىندا.
وندا كونفەرەنتسيا بارىسىندا ەكى ەل ازاماتتارىنىڭ ۆيزا الۋى، كىرىپ-شىعۋ ماسەلەلەرى دە تالقىلانعانى جازىلعان.