يران مەن ماگاتە ورتاق مامىلەگە قول قويدى

يران يادرولىق نىساندارىنا بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ ينسپەكتورلارىن جىبەرۋ قۇقىعىنىڭ مەرزىمىن تاعى 3 ايعا ۇزارتۋعا كەلىستى. مامىلە 23 اقپاننان باستاپ كۇشىنە ەنەدى.

وتكەن اپتادا تەھران 23 اقپانعا دەيىن اقش سانكتسيا كۇشىن جويماسا، ماگاتە باقىلاۋشىلارىن يرانداعى اتوم نىساندارىنا كىرگىزبەيتىنىن ايتقان. اقش پەن يادرولىق كەلىسىمگە قول قويعان ەۋروپا ەلدەرى يراندى بۇل قادامنان باس تارتۋعا شاقىرىپ، تەگەراننىڭ ۋران بايىتۋ تۋرالى جاقىنداعى مالىمدەمەسىنە الاڭداۋشىلىق بىلدىرگەن.

بىلتىر جىل سوڭىنا دەيىن يران پارلامەنتى اتوم باعدارلاماسىن دامىتۋدى جەدەلدەتۋ تۋرالى زاڭ قابىلداعان بولاتىن. اتالعان قۇجات بويىنشا اقش بۇرىن سالعان سانكتسيالارىنىڭ كۇشىن جويماعان جاعدايدا يادرولىق نىساندارىنا حالىقارالىق باقىلاۋشىلاردى جىبەرمەۋى كەرەك ەدى. بىراق ماگاتە-ءنىڭ تەگەرانعا بارىپ، ارنايى كەلىسسوز جۇرگىزۋى  بۇرىنعى كەلىسىمدى مامىردىڭ اياعىنا دەيىن ۇزارتۋعا مۇمكىندىك بەردى.

سونىمەن قاتار، بىلتىر 14 قاڭتاردا گەرمانيا، فرانتسيا جانە ۇلىبريتانيا ءسىم باسشىلارى يراننىڭ يادرولىق باعدارلاماسى بويىنشا بىرقاتار مامىلە جۇرگىزگەن. اقش يادرولىق كەلىسىمنەن شىققان سوڭ، ەۋروپا ەلدەرى مەن يران اراسىندا بىرقاتار ماسەلەلەر ورىن العان. ولاردىڭ قاتارىندا ورمۋز بۇعازىندا بريتانيالىق كەمەنىڭ ۇستالۋى جانە ۇلىبريتانيانىڭ يرانعا قارسى سانكتسيالار پاكەتىن ەنگىزۋى بار. بۇعان دەيىن فرانتسيا پرەزيدەنتى ەممانۋەل ماكرون يرانعا قارسى سانكتسيالىق قىسىمدى ازايتۋدى نەمەسە يسلام رەسپۋبليكاسى حالقىنىڭ جاقسى ءومىر سۇرۋىنە مۇمكىندىك بەرەتىن جولداردى قاراستىرۋدى ۇسىنعان. الايدا، ول ءۇشىن يران يادرولىق كەلىسىم شارتتارىن تولىقتاي ورىنداۋى قاجەت.

اتوم ەنەرگياسى جونىندەگى حالىقارالىق اگەنتتىك (ماگاتە) ساراپشىلارى يراننىڭ 2015 جىلدان بەرى العاش رەت بەلگىلەنگەن مەجەدەن ارتىق ۋران قورىن بايىتا باستاعانىن حابارلادى. ۆۆس مالىمەتىنشە، ەۋرووداق ەلدەرى يراننىڭ از بايىتىلعان ۋران قورلارىنىڭ 300 كيلوگرامدىق شەگىنەن اسىپ كەتپەۋىن قاداعالاۋ جونىندە كەلىسكەن. سەبەبى، اتالعان مەجە بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ بەس تۇراقتى مۇشە ەلدەرى، گەرمانيا جانە يران اراسىنداعى كەلىسىمدە قاراستىرىلعان. ەۋروپالىق ديپلوماتتار وسى ماسەلەگە قاتىستى: «يران كەلىسىمدى ساقتاعان جاعدايدا ءبىز دە كەلىسىمگە ساي ارەكەت ەتەتىن بولامىز. ءبىزدىڭ تاراپ شارت تالاپتارىن بۇزعان ەمەس، بولاشاقتا دا سولاي بولماق. بىراق، يران دا كەلىسىمدى قاتاڭ ساقتاۋعا مىندەتتى»، – دەگەن.

"The Qazaq Times"