14 ساۋىردە ءماجىلىس دەپۋتاتتارى شەتەلدىكتەرگە جەر ساتۋعا جانە جالعا بەرۋگە تىيىم سالۋدى قاراستىراتىن "قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە جەر قاتىناستارى ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋ ەنگىزۋ تۋرالى" دەپ اتالعان قۇجاتتى ەكىنشى وقىلىمدا ماقۇلداپ، سەناتقا جولدادى.
ءماجىلىس ماقۇلداپ، سەناتقا جولدانعان زاڭ جوباسى اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن شەتەلدىكتەرگە جانە شەتەلدىك كومپانيالارعا، شەتەل ازاماتتارىنىڭ ۇلەسى بار قازاقستاندىق كومپانيالارعا، ازاماتتىعى جوق ادامدارعا، حالىقارالىق عىلىمي ورتالىقتارعا جانە قانداستارعا بەرۋگە تولىق تىيىم سالۋدى قاراستىرادى. الايدا 2016 جىلعى 1 شىلدەگە دەيىن، ياعني جەردى شەتەلدىكتەرگە جالعا بەرۋ جايلى باپقا موراتوري ەنگىزىلگەنگە دەيىن جالعا بەرىلىپ قويعان اۋىل شارۋاشىلىعى ماقساتىنداعى جەر ۋچاسكەلەرى جالعا بەرۋ مەرزىمى اياقتالعاندا عانا مەملەكەت مەنشىگىنە وتەدى.
اۋىل شارۋاشىلعى مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىنشە، قازىر 74,4 مىڭ گەكتار جەر 7 بىرىككەن كاسىپورىنعا، 18,5 مىڭ گەكتار جەر ەكى شەتەلدىك زاڭدى تۇلعاعا موراتوري ەنگىزىلگەنگە دەيىن جالعا بەرىلگەن. ولاردىڭ جالعا الۋ مەرزىمى 2022 جانە 2025 جىلى اياقتالادى. The Qazaq Times رەداكتسياسى قازاقستاننىڭ مىڭداعان گەكتار جەرىن جالعا الىپ وتىرعان 7 بىرلەسكەن كىسىپورىن مەن 2 زاڭدى تۇلعا جايلى تولىق اقپارات سۇراپ، اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنە 6 ساۋىردە رەسمي سۇراۋ حات جولداعان، بىراق وعان ءالى جاۋاپ كەلگەن جوق.
2016 جىلى قازاقستاندا اۋىل شارۋاشىلىعى جەرىن شەتەلدىكتەرگە ساتۋ جانە ۇزاق مەرزىمگە جالعا بەرۋدى قاراستىراتىن داۋلى زاڭ جوباسىنا حالىق جاپپاي نارازى بولعان سوڭ سول كەزدەگى پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆ زاڭ جوباسىنا بەس جىلعا موراتوري جاريالاعان. ونىڭ مەرزىمى بيىل اياقتالادى.
قازاقستان تەرريتورياسىنىڭ 37 پايىزىن (100 ميلليون گەكتاردان استام) اۋىل شارۋاشىلىق جەرلەرى قۇرايدى. بيلىك جەردىڭ بوس جاتپاۋ قاجەتتىگىن، وعان ينۆەستيتسيا تارتۋ كەرەكتىگىن ءجيى ايتادى. بىراق كەيبىر بەلسەندىلەر ەلدە جەمقورلىق ءورشىپ تۇرعان شاقتا جەر ساتۋ تاجىريبەسىن ەنگىزۋ قاۋىپتى دەپ سانايدى.