كورنەكى سۋرەت. فوتو: اشىق دەرەككوز

قازاقستان پرەزيدەنتى توقاەۆ پارلامەنتى ءماجىلىسى دەپۋتاتتارىنىڭ جەتىنشى سايلاۋىن جانە ايماقتارداعى ءماسليحاتتاردىڭ سايلاۋىن تاعايىنداۋ تۋرالى جارلىققا قول قويدى. 

اقوردانىڭ حابارلاۋىنشا، №439 جارلىقتا پرەزيدەنت  پارتيالىق تىزىمدەر بويىنشا سايلاناتىن پارلامەنت ءماجىلىسى دەپۋتاتتارىنىڭ كەزەكتى سايلاۋىن 2021 جىلعى 10 قاڭتارعا بەلگىلەگەن. بۇل ساياسي پارتيالار ۇسىناتىن 98 ورىنعا سايلاۋ بولاتىنىن بىلدىرەدى. ال قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنان سايلاناتىن 9 دەپۋتاتتىق مانداتقا سايلاۋ 11 قاڭتارعا تاعايىندالدى.

جالپى جيىنى ماجىلىستەگى 107 دەپۋتاتتىڭ سايلاۋىن وتكىزۋگە ادەتتەگىدەي ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسى جاۋاپتى. سونىمەن قوسا، ۇكىمەت پەن ايماق اكىمدەرى ساياسي ناۋقاندى «ماتەريالدىق-تەحنيكالىق جانە قارجىلىق-ۇيىمداستىرۋشىلىق جاعىنان» قامتۋى قاجەت.

پرەزيدەنت قول قويعان تومەنگى پالاتا ءماجىلىستىڭ سايلاۋىمەن قاتار، وسك قاۋلىسىنىڭ نەگىزىندە بارلىق دەڭگەيدەگى ءماسليحاتتىڭ ز مىڭنان استام دەپۋتاتىن سايلاۋ مەرزىمى بەكىتىلدى.

«الداعى سايلاۋ كونستيتۋتسيالىق مەرزىمگە سايكەس، 2021 جىلدىڭ 10 قاڭتارىندا وتەدى. بارلىق ساياسي پارتيالاردىڭ بۇل سايلاۋ ناۋقانىنا قاتىسۋعا دايىندالۋىنا، سايلاۋ الدىنداعى پلاتفورماسىن ازىرلەۋىنە، پارتيالىق ينفراقۇرىلىمداردى جەتىلدىرۋىنە ۋاقىتى جەتكىلىكتى بولدى.

ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسى مەن باس پروكۋراتۋرا سايلاۋدىڭ زاڭدىلىعىن، اشىقتىعىن جانە ادىلدىگىن ساقتاۋ ءۇشىن تۇراقتى باقىلاۋ جۇرگىزىپ وتىرادى»، – دەپ ۋادە بەردى توقاەۆ جازباشا ۇندەۋىندە.

ول «جاڭا سايلاۋعا دەيىن ساياسي جاڭعىرۋ، كوپپارتيالىقتى دامىتۋ جانە ەلىمىزدىڭ قوعامدىق-ساياسي  ومىرىنە ازاماتتاردىڭ قاتىسۋ اياسىن كەڭەيتۋ جونىندە شارالار قابىلداندى» دەپ سانايدى.

بۇعان العىشارت رەتىندە مەملەكەت باسشىسى «قر پارلامەنتى جانە ونىڭ دەپۋتاتتارىنىڭ مارتەبەسى تۋرالى» كونستيتۋتسيالىق  زاڭعا جانە «قر پارلامەنتىنىڭ كوميتەتتەرى مەن كوميسسيالارى تۋرالى» زاڭعا تۇزەتۋلەر ەنگىزىلگەنىن العا تارتقان. وسى ارقىلى پارلامەنتتىك وپپوزيتسيا ينستيتۋتىن قۇرامىز دەيدى. سونداي-اق، جاڭا ەرەجەلەر بويىنشا «پارلامەنتتىك تاجىريبەمىزدە العاش رەت پارتيالىق تىزىمگە ايەلدەر مەن جاستار ءۇشىن 30 پايىزدىق كۆوتا ەنگىزىلدى» دەلىنگەن. پرەزيدەنتتىڭ سوزىنشە، ولاردىڭ ەلىمىزدەگى قوعامدىق-ساياسي ۇدەرىستەرگە بەلسەندى قاتىسۋىنا سەپتىگىن تيگىزەدى-ءمىس. وڭىرلەردەگى ءماسليحاتتار سايلاۋى «العاش رەت پارتيالىق ءتىزىم بويىنشا» وتەدى. توقاەۆ مۇنى «دەموكراتيالىق تاجىريبەگە تولىق ساي» دەگەن ويدا.

كوروناۆيرۋس پاندەمياسى مەن ونىڭ سالدارىنان تۋعان ەكونوميكالىق داعدارىستى تىلگە تيەك ەتكەن ول كوبىنە ەسكى كادرلەردەن قايتا جاساقتالاتىن پارلامەنت جانە جەرگىلىكتى وكىلدى ورگانداردىڭ جاڭارتىلعان قۇرامى «ەلدەگى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق رەفورمالاردى ساپالى ءارى زاڭنامالىق تۇرعىدان قامتاماسىز ەتۋگە باسا ءمان بەرەدى» دەيدى.

ءتىپتى بۇل سايلاۋ قازاقستان بيلىگىنىڭ ەلدەگى ساياسي جۇيەنىڭ جاڭارۋىن قامتاماسىز ەتەتىن ساياسي ينستيتۋتتاردى «دەموكراتيالاندىرۋعا جانە جاڭعىرتۋعا اسا ىقىلاستى ەكەنىن تاعى دا ءبىر دالەلدەيتىن بولادى» دەپ ءسوز بەردى.

توقاەۆ رەسمي ۇندەۋىنىڭ قورىتىندىسىندا بارشا ازاماتتى ۇستانىمىن بەلسەندى تانىتۋعا، پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ جانە ءماسليحاتتاردىڭ الداعى سايلاۋىنا ۇيىمشىلدىقپەن قاتىسۋعا شاقىرعان.

قازاقستاندا التى رەت وتكەن دەپۋتاتتاردى سايلاۋدىڭ كوبىندە زاڭسىزدىقتار كورىنىس تاپقان. بىلتىر وتكەن پرەزيدەنت سايلاۋىندا دا اكىمشىلىك رەسۋرستاردىڭ كۇشىمەن كوپتەگەن زاڭ بۇزۋشىلىقتار الەۋمەتتىك جەلىلەردە كەڭىنەن تاراعانىنا قاراماستان، ولاردىڭ ەشبىرى سوتقا جەتپەگەن.

وسىدان ەكى اپتا بۇرىن دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى الەكسەي تسوي كوروناۆيرۋس ىندەتىنە بايلانىستى سايلاۋ ونلاين ءوتۋى مۇمكىن دەپ مالىمدەگەن. ال ونلاين داۋىس بەرۋگە قارسى قوعام بەلسەندىلەرى پەتيتسيا جاريالاپ، پرەزيدەنتتەن وعان تىيىم سالۋدى سۇراعان. نارازىلاردىڭ پىكىرىنشە، قازاقستان ونلاين داۋىس بەرۋگە تەحنيكالىق جاعىنان دا، زاڭدىق جاعىنان دا دايىن ەمەس.

“The Qazaq Times”