گەرمانيانىڭ ميۋنحەن قالاسىندا ورنالاسقان بۇكىلالەمدىك ۇيعىر كونگرەسى 30 شىلدەدە حالىقارالىق وليمپيادا كوميتەتىن قىتايدىڭ 2022 جىلعى قىسقى وليمپيادا ويىندارىن وتكىزۋگە رۇقسات بەرۋ تۋرالى شەشىمىن قايتا قاراۋعا شاقىردى.

مالىمدەمەدە قىتاي ۇكىمەتىنىڭ ۇيعىرلارعا قارسى «گەنوتسيد، ازاپتاۋ جانە ادامزاتقا قارسى قىلمىستار» بەلسەندى تۇردە جاسالىپ جاتقاندىعىن ەسكەرە وتىرىپ، وليمپيادا كوميتەتى بەيجىڭدى وليمپيادا ويىندارىن قابىلداۋدان شەتتەتىپ، ۇيىمنىڭ جانە باسقا تاراپتاردىڭ الاڭداۋشىلىعىن ەسكەرۋى كەرەك.

بەيجىڭگە 2022 جىلعى قىسقى وليمپيادانى وتكىزۋگە رۇقسات بەرۋ «وليمپيادالىق قۇندىلىقتار مەن قاعيدالاردى بۇزادى، سونىمەن قاتار وليمپيادا رۋحىنا قارسى كەلەدى» دەپ مالىمدەدى.

دۇنيەجۇزىلىك ۇيعىرلار كوميتەتىنىڭ توراعاسى دولكۋن يسا: «ەگەر حالىقارالىق وليمپيادا كوميتەتى قىتاي ۇكىمەتىنە 2022 جىلعى قىسقى وليمپيادانى وتكىزۋگە رۇقسات بەرسە، بۇل – تاريحتاعى ۇيات شەشىم بولادى»، – دەدى. دۇنيەجۇزىلىك قاۋىمداستىق بەيجىڭگە قۇقىق بۇزۋ بويىنشا ءبىرىنشى رەت نارازىلىق ءبىلدىرىپ وتىرعان جوق.

ۇيىم سونىمەن بىرگە بۇكىل الەمدەگى قۇقىق قورعاۋ ۇيىمدارىمەن «ادام قۇقىعى جوق جەردە – وليمپيادا جوق» اتتى حاتتاماعا ونلاين قول قويۋعا شاقىردى. وسى جىلدىڭ اقپان ايىندا شۆەيتسارياداعى سپورت تورەلىك سوتىنا (CAS) جۇگىنىپ، قىتايدان وليمپيادا ويىندارىن وتكىزۋگە قاتىستى شەشىم شىعارۋدى سۇرادى، بىراق بۇعان ءالى كۇنگە دەيىن رەسمي جاۋاپ العان جوق.

ناۋرىزدا اقش شىعارعان «ادام قۇقىقتارى تۋرالى ۇلتتىق بايانداما» قىتاي بيلىگىنىڭ شىڭجاڭداعى يسلامعا سەنەتىن 1 ميلليوننان استام ۇيعىردى كۇشتەپ ۇستاۋ ارەكەتىن «عاسىردىڭ قىلمىسى» دەپ مالىمدەدى.

ماۋسىمدا اقش پرەزيدەنتى ترامپ «شىڭجاڭداعى ادام قۇقىقتارى تۋرالى 2020 جىلعا ارنالعان اكتىگە» قول قويدى. ول زاڭ جوباسى قىتاي كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ شىڭجاڭدا كونتسلاگەرلەر قۇرىپ، ۇيعىرلار مەن باسقا ەتنيكالىق مۇسىلمانداردىڭ ادام قۇقىقتارىن بۇزعانى ءۇشىن ايىپتادى. قىتاي سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى بۇل زاڭ «قىتايدىڭ شىڭجاڭداعى ادام قۇقىقتارىنا قاتىستى ادەيى جالا جاۋىپ، قىتاي ۇكىمەتىنىڭ شىڭجاڭدى باسقارۋ ساياساتىنا كەدەرگى جاسادى» دەپ مالىمدەدى.

فرانتسيا سىرتقى ىستەر ءمينيسترى لە دريان قىتايدى لاگەرلەردى جاۋىپ تاستاۋعا شاقىردى جانە قىتايدان حالىقارالىق تاۋەلسىز بايقاۋشىلار توبىن شىڭجاڭعا تەرگەۋ جۇرگىزۋگە رۇقسات بەرۋگە شاقىرعان بولاتىن.

سونىمەن قاتار بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ ادام قۇقىقتارى جونىندەگى كەڭەسىنە مۇشە 22 مەملەكەت 2019 جىلدىڭ شىلدەسىندە قىتايدىڭ شىڭجاڭداعى ۇيعىرلار مەن باسقا دا ەتنيكالىق توپتاردىڭ كەڭ كولەمدە تۇتقىندالۋىن سىنعا الىپ، قىتايدان بۇۇ مەن تاۋەلسىز حالىقارالىق باقىلاۋشىلاردى شىڭجاڭعا كىرگىزۋگە رۇقسات ەتۋىن سۇراعان.

"The Qazaq Times"