بيىل ەڭ ەلەۋلى وقيعانىڭ ءبىرى كوپتەن كۇتكەن حالىق ساناعى بولماق. ءار ون جىل سايىن وتەتىن ساناق 2020 جىلى ەكى كەزەڭمەن جۇرگىزىلەدى. ساناق ناتيجەسىن ەسەپتەۋ ۋاقىتى بيلىكتىڭ سىلبىرلىعى مەن قۇلىقسىزدىعىن بايقاتپاي ما؟
اۋەلى، ماۋسىمنىڭ 1-30 ارالىعىندا دايىندىق كەزەڭى ءوتىپ، نەگىزگى، ياعني ەكىنشى كەزەڭ كۇزدە بولادى. ماۋسىمداعى پروتسەستە ءۇي-جاي مەن ونداعى تۇرعىنداردىڭ ناقتى ەسەبى انىقتالسا، قازان ايىندا ينتەرنەت-ساۋالنامامەن قاتار رەسپوندەنتتىك ساۋالناما الىنادى دەپ جوسپارلانىپتى.
ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگى ستاتيستيكا كوميتەتىنىڭ توراعاسى نۇربولات ايداپكەلوۆ:
– ينتەرنەت-ساۋالنامامەن قاتار 1-30 قازاندا ينتەرۆيۋەرلەر جاپپاي ساۋالناما جۇرگىزەدى. ساۋالناما جاۋاپتارى پلانشەتكە ەنگىزىلەدى. ينتەرنەت ارقىلى مالىمەتتەر بەرگەن رەسپوندەنتتەر ينتەرۆيۋەرلەر جۇرگىزەتىن ساۋالناماعا قاتىسپايدى. حالىققا ساۋالناما جۇرگىزۋ بارىسىندا رەسپوندەنتتى سايكەستەندىرۋ ءۇشىن سۇرالاتىن ادامنىڭ جسن-ءى پايدالانىلادى. ساۋالناما اياقتالعاندا، حالىق ساناعىنان وتكەنى تۋرالى انىقتاما بەرىلەدى»، – دەدى.
رەسمي وكىلدىڭ دەرەگىنشە، حالىق ساناعىنا دايىندىق جانە وتكىزۋ ءۇشىن 8,2 ملرد تەڭگەقارجى قاراستىرىلىپتى.
اتالعان سوما بۇعان دەيىن وتكەن سوڭعى ساناقتىڭ (2009 ج.) بيۋدجەتىنە قاراعاندا 1,7 ملرد (6,5 ملرد)تەڭگەگە ارتىق.
سونداي-اق ايداپكەلوۆ 1 ملرد تەڭگەگە پلانشەت ساتىپ الىنعانىن، 3,7 ملرد تەڭگە 32,5 مىڭ ساناقشى قىزمەتكەرگە ەڭبەكاقى تولەۋگە باعىتتىلعانىن حابارلادى. ساناق جۇرگىزۋشى ازاماتتارعا 75 مىڭنان 113 مىڭ تەڭگە ارالىعىندا جالاقى تولەۋ كوزدەلگەن دەسەدى.
«حالىق ساناعى بويىنشا العاشقى ەسەپ جەلتوقساندا بەلگىلى بولادى. ال، 2021 جىلدىڭ ناۋرىزىندا شامامەن ساناق قورىتىندىسى جاسالادى. سوڭعى ءارى ناقتى تسيفردى 2021 جىلدىڭ سوڭىندا جاريالايمىز»، – دەدى كوميتەت جەتەكشىسى.
ەكى ايدا وتەتىن ساناقتىڭ ناقتى ەسەبىن شىعارۋعا 12 اي قاجەت كورىنەدى. ءتورتىنشى وندىرىستىك رەۆوليۋتسياعا اياق باسقان، ساندىق باعدارلامالاردى دامىتۋ بويىنشا جەتىستىگىن ءجيى ءسوز ەتەتىن قازاقستان بيلىگى ساۋالنامانى ونلاين تەتىكپەن وتكىزە وتىرا، ناتيجەسىن ناقتىلاۋعا جىل جۇمسايتىنى قوعامنىڭ نارازىلىعىن تۋدىرىپ وتىر.
2009 جىلعى حالىق ساناعىنا بولىنگەن 6,5 ملرد تەڭگەنىڭ 1,1 ميللياردى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن قاراستىرىلىپ ەدى. قارجى پوليتسياسى ونىڭ 764,8 ملن تەڭگە تالان-تاراجعا تۇسكەنىن، تەك 379 ملن عانا ءتيىستى باعىتقا جۇمسالعانىن حابارلاعان.
مەملەكەت قۇرۋشى قازاق ۇلتىنىڭ ۇلەسى 1999 جىلى 14,9 ملن ادامنىڭ 53,5 %-ىن، 2009 جىلى 16 ملن ادامنىڭ 63,1%-ىن قۇراعان بولاتىن. بىراق سوڭعى ساناقتىڭ ناقتىلىعىنا قاتىستى ساراپشالار مەن ازاماتتىق قوعام بەلسەندىلەرى كۇمانمەن قارايدى. ساناق قارجىسىنىڭ جىمقىرىلۋى، ساناق اۋدانىنىڭ ءتيىستى دەڭگەيدە قامتىلماۋى جانە ەڭ كۇدىكتى تۇسى قازاق حالقىنىڭ ۇلەسىن بىرنەشە مارتە كەمىتىپ تۇزەتىلۋى بيلىككە سەنىمدى ازايتتى.