شىعىس ەۋروپا. ەكونوميكالىق قۇلدىراۋ سۇلۋ قىزداردى الدامكوستىككە ماجبۇرلەدى

بۇگىندە عالامتوردىڭ قارقىندى دامۋى تۇرمىس-تىرشىلىگىمىزگە كوپ وزگەرىستەر الىپ كەلدى. قولايلىلىقتار مەن قاتەرلەر دە سونىڭ ىشىندە. الەمنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن «جار ىزدەگەن» سىباي سالتاڭ بويداقتار مەن «اق بوز اتتى حانزاداسىن كۇتكەن» سۇلۋ سىلقىمدار الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى تانىسىپ سىرلاسۋ قالىپتى قۇبىلىسقا اينالدى. ۇلتى، ءدىنى، ءتىلىنىڭ ۇقساماستىعىنا قاراماستان جات مادەنيەتكە قىزىعۋشىلىق ارتىپ بارادى. الايدا، وسى قۇبىلىستان پايدالانىپ عالامتور ارقىلى الاياقتىقپەن اينالىساتىندار كوپتەپ پايدا بولۋدا.

ەۋروپالىق جەلى مونيتورينگى كومپانياسى DatingScams جاقىندا جاريالاعان ستاتيستيكالىق مالىمەتىندە، شىعىس ەۋروپا جانە الەمنىڭ وزگە جەرلەرىنەن عالامتوردا الاياقتىقپەن شۇعىلداناتىن 19057 سۇلۋ سىلقىمدى انىقتالعان. بۇلار الەۋمەتتىك جەلىلەردە تانىستىق ارقىلى كاسىبي تۇردەگى الاياقتىقپەن اينالىساتىن جەلى تۇتىنۋشىلارى. اتالعان كومپانيا بۇلاردىڭ ۇستىنەن كەشەگى كۇنگە – 26 ناۋرىزعا دەيىن 214693 شاعىم تاپسىرىپ العان. ستاتيستيكالىق مالىمەت بويىنشا بۇل «سۇلۋ الدامكوستەر» بەلارۋس، پولشا، چەحيا جانە باسقا دا شىعىس ەۋروپا ەلدەرىندە كوبىرەك تىركەلگەن. بۇل تۋرالى قىتايلىق "شينلاڭ" سايتىندا دا ارناۋلى زەرتتەۋ ماقالاسى جاريالانعان بولاتىن.

ونىڭ سەبەبىنىڭ ءبىر ۇشى ەۋروپانىڭ ەكونوميكالىق قۇلدىراۋىنان كەلىپ شىعادى. جۇمىسسىزدىق پەن الەۋمەتتىك قيىنشىلىقتار سەبەبى كوپتەگەن قوعام مۇشەلەرىن قىلمىسقا يتەرمەلەيتىنى انىق. ال، عالامتوردىڭ دامۋى، ونىڭ ەلدەر مەن وڭىرلەردى تۇتاستىرۋى باۋكەسپەلىك پەن الدامكوستىكتى الەۋمەتتىك جەلىلەرگە الىپ كىردى. ال بۇل تەكتى الاياقتاردىڭ الداۋ ءتاسىلى دە ءار ءتۇرلى. كوبىنەسە قولداناتىن تاسىلدەرى ەلەكتروندى حات ساندىققا جان تەبىرەنتەرلىك عاشىقتىق حات جولداۋ، اسەرلى كەزدەسۋگە شاقىرۋ، كوز اربايتىن سۋرەتتەرمەن ەلىكتىرۋ، ءبىر اۋىق تۇراقتى بايلانىس ارقىلى سەنىمگە كىرۋ، كوڭىل جىقپاس كونگىشتىكپەن وزىنە شىرماپ، ءسىزدى سۇلۋمەن بولاتىن بولاشاق كۇندەردى ەلەستەتۋگە يتەرمەلەۋ، سوڭىندا ءوزىنىڭ اقشاسىز قالعانىن نەمەسە ومىردەن ءزابىر جاپا شەگىپ جاتقانىن، بولماسا سىزگە كەزدەسۋگە قالتاسى كوتەرمەيتىنىن ايتىپ، مەيىرىمدىلىك، ماحاببات ءۇشىن دۇنيەنى تارك ەتۋ، دوستار ارا قولعابىس ەتۋدى كولدەنەڭ تارتۋ.

ءبىر قاراعاندا قاراپايىم كورىنگەن وسى تاسىلدەر، «كەربەز الداۋشىلاردىڭ» كىسىنى تاڭ قالدىراتىن كاسىبي شەبەرلىگى ارقىلى تولىقتاي جۇزەگە اسادى. كوبىنەسە بۇنداي الاياق سۇلۋلاردىڭ سۋرەتى وزگەلەردەن ۇرلانعان بولىپ كەلەدى. ءتىپتى كەيبىر سۇلۋ سىلقىمنىڭ ارتىندا ارناۋلى كيبەر قىلمىستىق توپتار جۇمىس جاسايدى.  ال كاسىبي الاياقتار كەزدەسۋ ارقىلى دا ماقساتتارىن جۇزەگە اسىرادى. DatingScams كومپانياسىنىڭ مالىمەتىنە قاراعاندا ەۋروپالىقتار كوزقاراسىندا مۇنداي الدامكوستەردىڭ ءبارى ايەلدەر دەپ قالىپتاسىپ ۇلگەرگەن. الايدا، "الاياق سۇلۋلاردىڭ" ەر ادام بولۋى دا مۇمكىن ەكەنىن،  بىر نەمەسە بىرنەشە ادام، ءتىپتى وداندا كوپ ادامداردان قۇرالعان قىلمىستىق توپ بولۋى عاجاپ ەمەس ەكەنىن ەسكەرتەدى. كەربەز سىلقىم الدامكوستەردىڭ نەگىزگى نىساناسى تەز عاشىق بولىپ قالعىش باتىس ەۋروپا، اقش جانە قىتاي قاتارلى ەلدەردىڭ اق جاعالى، قالتالى نەمەسە ورتاشا كىرىستى جىگىتتەرى بولىپ كەلەدى.

باۋكەسپەلىكتىڭ شىڭىنا شىققان سۇلۋلار العاشقى كەزدەسۋدە-اق «اق بوز اتتى حانزادانىڭ» قالتاسىن تۇگەل قاعادى. شىعىس ەۋروپادا تۇراتىن اقش ەلشىلىكتەرى مەن اقش FBI قىزمەتكەرلەرى كۇن سايىن وسىنداي شاعىمداردى تاپسىرىپ الادى. ولاردىڭ كورسەتكەن مالىمەتى بويىنشا، شىعىس ەۋروپالىق سۇلۋلار كوبىنەسە اقش-تاعى ازاماتتاردان وعان كەزدەسۋ ءۇشىن ۆيزا تولەمى، تۇرمىستىق جانە جول شىعىندارىن تالاپ ەتەدى ەكەن. كەيدە بانك سەنىم كارتالارىنىڭ مالىمەتتەرىن الۋ ارقىلى حاكەرلىك ارەكەتپەن اقشاسىنا ۇرلىق جاسالادى. الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى جاسالعان مۇنداي قىلمىستاردا سۋرەت پەن جەكەلىك ينفورماتسيالاردىڭ ءبارى دە جالعاننان بولعان جاعدايدا تەكسەرىپ انىقتاۋ اسا قيىنعا تۇسەدى.

ەۋروپالىق جەلى قاداعالاۋ دەپارتامەنتتەرى بارلىق «شىعىس ەۋروپالىق سۇلۋ وتىرىكشىلەرگە» ارناۋلى قارا ءتىزىم قويدى. ال اقش مەملەكەتتىك ورگاندارى مەن ەلشىلىكتەرى شىعىس ەۋروپاداعى امەريكالىقتارعا الدىن الا ەسكەرتۋلەر مەن مالىمەتتەر بەرۋ شاراسىن قولدانىپ وتىر. قازاقستاندا دا ينتەرنەت قاۋىپسىزدىك قىزمەتىن ۇكىمەتتىك قاداعالاۋدان تىس، جەكەلەگەن ازاماتتاردىڭ اسا قىراعى بولۋىنا تۋرا كەلەدى.

“The Qazaq Times”