ساپارباەۆتىڭ ەسكەرتۋى مەن «زارىقتىرعان» 6 ميلليارد

36 مىڭنان استام جۇمىسشىنىڭ كەشىكتىرىلگەن 5,1 ميلليارد تەڭگە كولەمىندەگى جالاقىسى قايتارىلدى. 

ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترى ءبىرجان نۇرىمبەتوۆ  ۇكىمەت باستىعىنىڭ ورىنباسارى بەردىبەك ساپارباەۆتىڭ قوستاناي قالاسىنا جۇمىس ساپارى اياسىندا وتكەن كوميسسيا وتىرىسىندا كاسىپورىنداردىڭ تەك قىزمەتكەرلەرگە 6 ميلليارد تەڭگەگە جۋىق قارىزدار ەكەنى ايتىلدى.

ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترى جالاقىنى ۋاقتىلى تولەۋدى ءبىرىنشى ماسەلە دەپ اتادى.

– اعىمداعى جىلى ەڭبەك ينسپەكتورلارى جالاقى بويىنشا بەرەشەگى 5,7 ميلليارد تەڭگەدەن اساتىن ەلدەگى 1700 كاسىپورىندى انىقتادى. قابىلدانعان شارالاردىڭ ناتيجەسىندە 36 مىڭنان استام جۇمىسشىنىڭ قۇقىعى قورعالىپ، جالاقىلارى بويىنشا 5,1 ميلليارد تەڭگە قارىزدارىن قايتارىلدى. بۇگىنگى كۇندە جالپى قارىز سوماسى 1,42 ملرد تەڭگەنى قۇرايدى جانە جىل باسىنان بەرى ول 28%-عا نەمەسە 560 ميلليون تەڭگەگە ازايدى. سونىمەن بىرگە اعىمداعى جانە مەرزىمى وتكەن بەرەشەك سوماسى 2700 قىزمەتكەرگە 733 ميلليون تەڭگەنى قۇرايدى، – دەدى ءبىرجان نۇرىمبەتوۆ.

ونىڭ ايتۋىنشا، ەڭ كوپ قارىز استاناعا، الماتى جانە اقتوبە وبلىستارىنا تيەسىلى. بەرەشەككە جول بەرگەن كاسىپورىن باسشىلارىنا 59 ۇيعارىم بەرىلىپ، 25 ميلليون تەڭگە كولەمىندە ايىپپۇل سالىندى. ال جالاقىنى بىرنەشە رەت كەشىكتىرگەنى ءۇشىن 6 كاسىپورىن باسشىسىنىڭ ۇستىنەن قىلمىستىق ءىس قوزعالدى.

ءمينيستردىڭ سوزىنە قاراعاندا، ەڭبەك قاتىناستارىن رەتتەۋدەگى ەكىنشى نەگىزگى مىندەت –ۇجىمدىق ەڭبەك داۋلارىنىڭ الدىن الۋ. «داعدارىسقا قارسى شتابتار مەن الەۋمەتتىك سەرىكتەستىك جونىندەگى وڭىرلىك كوميسسيالاردىڭ تۇراقتى جۇمىسىنا قاراماستان، ءاردايىم ەڭبەك جانجالدارىنىڭ الدىن الۋ مۇمكىن بولا بەرمەيدى. اعىمداعى جىلدىڭ باسىنان بەرى رەسپۋبليكادا 9 ەڭبەك داۋى ورىن الدى. ونىڭ 7-ءى شەتەلدىكتەردىڭ قاتىسۋىنداعى ەلدىڭ باتىس وڭىرلەرىندەگى مۇناي-گاز جانە مۇناي-سەرۆيس كاسىپورىندارىندا بولعان. جانجالداردىڭ نەگىزگى سەبەپتەرى جالاقىنى كوتەرۋ، جەرگىلىكتى جانە شەتەلدىك جۇمىسشىلاردىڭ ەڭبەك پەن تۇرمىس جاعدايلارىنىڭ تەڭسىزدىگىنەن تۋىندادى»، – دەدى ءبىرجان نۇرىمبەتوۆ.

بۇدان بولەك، ۆەدومستۆو باسشىسى شەتەلدىك جۇمىس كۇشىن تارتاتىن كاسىپورىندارداعى جاعدايعا ەرەكشە نازار اۋداردى.

«پرەزيدەنت تاپسىرماسى بويىنشا قازاقستاندىق جانە شەتەلدىك قىزمەتكەرلەر اراسىندا ەڭبەكاقى تولەۋدەگى سايكەسسىزدىكتى بولدىرماۋعا قاتىستى پروكۋراتۋرا ورگاندارىمەن بىرلەسىپ، 30 ادامنان اساتىن شەتەلدىك جۇمىس كۇشىن تارتاتىن 95 كاسىپورىندا تەكسەرۋ جۇمىستارى اياقتالدى. ەڭبەك جانە كوشى-قون زاڭناماسىن بۇزۋدىڭ 930 فاكتىسى انىقتالدى، ونىڭ ىشىندە 25 كاسىپورىندا 474 ەڭبەكاقى تولەۋدەگى سايكەسسىزدىك فاكتىسى بەلگىلى بولدى. تەكسەرۋ قورىتىندىسى بويىنشا 89 ۇيعارىم بەرىلىپ، 92 ميلليون تەڭگە سوماسىنا 383 اكىمشىلىك ءىس قوزعالدى، 681 رۇقسات كەرى قايتارىلدى، 393 شەتەلدىك قىزمەتكەر ەلدەن شىعارىلدى»، – دەپ حابارلادى مينيستر.

ءمينيستردىڭ سوزىنشە، بيىلعى 10 ايدا وندىرىستە 1069 ادام زارداپ شەگىپ، ونىڭ ىشىندە 129 ادام قايتىس بولعان. وندىرىستىك جاراقاتتانۋدىڭ ءوسۋى اقمولا، جامبىل وبلىستارىندا جانە ەلوردادا ءجيى بايقالادى.

جيىندى قورىتىندىلاعان ۆيتسە-پرەمەر بەردىبەك ساپارباەۆ:

– وكىنىشكە قاراي، جاۋاپتى مەملەكەتتىك ورگاندار ەڭبەك داۋلارىنىڭ الدىن الۋ، بولدىرماۋ باعىتىندا جۇمىس ىستەمەيدى. كاسىپوداق ۇيىمدارى پروبلەمالاردى بىلەدى، بىراق ولار دا ءۇنسىز. ەڭبەك ينسپەكتسياسى الدىن الا شارالار قابىلدامايدى. ءبىز ءورت سوندىرۋشىلەر سياقتىمىز. ەڭبەك قاقتىعىسى پايدا بولاعاننان كەيىن وقيعا ورنىنا بارىپ، جۇمىسقا كىرىسەمىز. ەڭبەك قاۋپى كارتاسى نە ءۇشىن قۇرىلدى؟ كەشىكتىرىلگەن جالاقىنىڭ، وندىرىستىك جاراقاتتىڭ، ەڭبەك جاعدايىنىڭ ساقتالماۋىنىڭ بارلىق فاكتىلەرىمەن جەكە جۇمىس جاساۋ كەرەك، – دەدى.

ول جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار وكىلدەرىنە ەڭبەكاقى تولەۋدىڭ كەشىكتىرىلۋىنە جول بەرمەۋدى قاتاڭ تۇردە ەسكەرتتى. اسىرەسە، استانا مەن الماتىعا، سونداي-اق اقتوبە جانە الماتى وبلىستارىنا كاسىپوداق قۇرۋ، شەتەلدىك-وتاندىق مامانداردى الالاۋ ماسەلەسىن كۇن تارتىبىنە ەنگىزۋدى تاپسىردى.

«ءبىز بۇل ماسەلەنى ۇكىمەتتىڭ قاراۋىنا ەنگىزەمىز. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، بۇل ماسەلەدە ءبىز نۇكتە قويۋىمىز كەرەك. بىزدە بىلىكتى كادرلار بار، سوندىقتان ەڭبەكاقى تولەۋ مەن ەڭبەك جاعدايلارىنداعى ايىرماشىلىقتار بولماۋى ءتيىس. قازىر ءتورتىنشى سانات بويىنشا كۆوتانى تومەندەتۋ ماسەلەسىن قاراستىرۋدامىز»، – دەپ تۇيىندەدى ساپارباەۆ.

"The Qazaq Times"