استانا تاڭىمەن تالاسا باستالعان «قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا ءبىلىم بەرۋدى جانە عىلىمدى دامىتۋدىڭ 2016–2019 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋدىڭ الدىن-الا قورىتىندىلارى تۋرالى» ۇكىمەت ساعاتىن كىرپىك قاقپاي قاراپ باقىلادىق. ادەتتە سامارقاۋ ءام بەيتاراپ وتىراتىن دەپۋتاتتار بۇ جولى پارتيا باسشىسى نازارباەۆتىڭ قامشىلاۋىنان با، الدە اپتا باسىنداعى تىڭايعان ەنەرگەتيكادان با ەكەن، ايتەۋىر بەلسەندى كورىندى. سۇراق استىندا قالعان ەلىمىزدىڭ باس ۇستازى اسحات ايماعامبەتوۆ پەن وتىرىسقا قاتىسۋشالار قازاقستاندىق ءبىلىم بەرۋ سالاسىنا قاتىستى ءبىرشاما ناقتى اقپاراتتارمەن ءبولىستى.

  • ەلىمىزدە 160-تان استام اپاتتىق جاعدايداعى جانە ءۇش اۋىسىمدا وقىتاتىن مەكتەپتەر بار.
  • اۋىلدىق مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ كورسەتكىشى قالا وقۋشىلارىنان 20 باللعا تومەن. سىنىپ جوعارىلاعان سايىن ايىرماشىلىق تا ارتا تۇسكەن. اۋىلداعى ءبىلىم وشاقتارىن 41%-ىن شاعىن جيناقتالعان مەكتەپتەر قۇرايدى.
  • ۇكىمەت ساعاتىندا اسحات ايماعامبەتوۆ قازاقستاندىق ءبىلىم حالىقارالىق رەيتينگ IMD جاھاندىق باسەكەگە قابىلەتتىلىك رەيتينگىندە «ءبىلىم» سۋبفاكتورى بويىنشا الەمنىڭ 64 ەلىنىڭ اراسىندا قازاقستان 26-شى ورىندا ەكەنىن ايتتى. سونىمەن قاتار، 2019 جىلعى دۇنيەجۇزىلىك ەكونوميكالىق فورۋمنىڭ جاھاندىق باسەكەگە قابىلەتتىلىك يندەكسىندە (دەف جبي) «داعدىلار» فاكتورى بويىنشا قازاقستان 140 ەلدىڭ ىشىندە 57-ورىنعا يە بولدى.
  • 2018 جىلعى TALIS حالىقارالىق زەرتتەۋى  بويىنشا، قازاقستاندىق مۇعالىمدەردىڭ ورتاشا جاسى – 41 جاس، بۇل ەىدۇ ەلدەرىنىڭ كوپتەگەن مۇعالىمدەرىنەن 3 جىلعا جاس ەكەن-مىس.
  • قازىرگى تاڭدا 27 جوو كوممەرتسيالىق ەمەس اق-عا اۋىسۋىپ جاتىر.
  • 486 كوللەدج 30 مىڭنان استام ستۋدەنتى ءدۋالدى-پراكتيكالىق* ءبىلىم بەرۋ بويىنشا 4000-نان استام كاسىپكەرلىك مەكەمەلەردە ءبىلىم الۋدا. ءبىلىم ءمينيسترىنىڭ سوزىنشە «بيزنەس ءدۋالدى وقىتۋعا مويىن بۇرماي وتىر». سوندىقتان ۆەدومستۆو جان باسىنا قارجىلاندىرۋ ادىستەمەسىن دايارلادى.
  • 4 جانە 9 سىنىپتاردا ءبىلىم دەڭگەيى تومەن، 11 سىنىپتا جوعارى بولۋى – ويلاندىرارلىق ماسەلە.
  • كوللەدجدەردىڭ 5%-ى عانا ارنايى قۇرال-جابدىقتارمەن قامتاماسىز ەتىلگەن.
  • فۋنكتسيونالدى ساۋاتتىلىققا باسىمدىق بەرەتىن جاڭارتىلعان مازمۇنعا كوشكەن كەزدە جاتتاندى اقپاراتتى عانا باعالاۋعا ارنالعان ۆوۋد سىرتتاي باعالاۋ مەحانيزمىن قايتا قاراپ، ءتيىستى ۇلكەن وزگەرىستەر ەنگىزۋ كەرەك. مينيسترلىك جاتتاندى ءبىلىمدى زەردەلەۋگە ارنالعان بۇگىنگى ۇلگىدەن باس تارتىپ، پروفيلاكتيكالىق باعالاۋعا اۋىستىرىپ جاتىر دەسەدى. تەستىلەۋ ماسەلەسىن ەنگىزە وتىرىپ، سۇراق مازمۇنىن كۇرت وزگەرتەمىز. جاتتاندى ساۋالدان گورى ءماندى تاپسىرمالاردى قامتۋ ءۇشىن.
  • قازاقستاندا 3-6 جاستاعى بالالاردىڭ 95,2%-ى مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمدارمەن قامتىلعان. ايتسە دە، 500 مىڭنان استام بالا ءوز كەزەگىن كۇتىپ وتىر. ونىڭ 437 مىڭى 1-3 جاس ارالىعىنداعى بالالار.
  • ەلىمىزدە 10 673 مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمدار جۇمىس جاساپ تۇر. ونىڭ ىشىندە بالاباقشالار – 6 470, شاعىن ورتالىقتار – 4 203. كونتينگەنت 775 164 ادامدى قۇرايدى (2015 ج. – 758 772 ادام). ەلدەگى مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمداردىڭ 38,2% (4082) جەكە مەنشىك بولىپ وتىر.

*دۋالدى ءبىلىم بەرۋ – كاسىپكەرلىك سالاعا بەيىم كاسىبي ماماندار دايارلاۋ ءۇشىن وقۋ قابىرعاسىندا پراكتيكامەن سەلبەسە وقىتۋ.

"The Qazaq Times"