قىتاي باسشىسى فرانتسيادا ۇيعىر مەن تيبەت وكىلدەرىنىڭ نارازىلىعىنا تاپ بولدى

جەكسەنبى كۇنى فرانتسياعا رەسمي ساپارمەن بارعان قىتاي باسشىسى شي جينپيڭ فرانتسيا پرەزيدەنتى ەممانۋەل ماكرونمەن كەشكى استا بىرگە بولدى. قىتاي باسشىسىنىڭ فرانتسيا ساپارى كەزىندە سول ەلدەگى ۇيعىر مەن تيبەت ۇلتىنىڭ بىرقاتار وكىلدەرى نارازىلىق اكتسياسىن وتكىزدى.

قىتاي باسشىسى يتاليا مەن موناكو ساپارىنان كەيىن 24 ناۋرىز كۇنى فرانتسيانىڭ جەرورتا تەڭىزى جاعالاۋىنداعى بلوۋە اتتى شاعىن كۋرورتتىق قالاشىعىنا كەلىپ، فرانتسيا پرەزيدەنتىمەن كەشكى اس ۇستىندە كەزدەسۋ وتكىزدى.

كەشكى استان كەيىنگى سەرۋەن. فوتو: VOA

ماكرون ءوزىنىڭ «تۆيتتەر» پاراقشاسىندا كەزدەسۋ تۋرالى مالىمدەدى جانە قىتاي باسشىسى مەن ونىڭ حانىمىنىڭ فرانتسياعا ساپارلاي كەلگەنىنە قۋانىشتى ەكەنىن ءبىلدىردى. سونداي-اق، بۇل ساپار ەكى ەل اراسىنداعى بايلانىستى نىعايتىپ، ەو جانە فرانتسيانىڭ قىتايمەن بولعان ستراتەگيالىق ارىپتەستىك جانە الەم الدىنداعى كوپجاقتى قاتىناسىن دامىتادى دەپ باعالاعان.

قالىپتان تىس كۇشەيتىلگەن قاۋىپسىزدىك

قىتاي باسشىسىنىڭ فرانتسيا ساپارى كەزىندە جەرورتا تەڭىزى جاعاسىنداعى اتالعان قالانىڭ قاۋىپسىزدىك باقىلاۋى كۇشەيتىلدى. فرانتسۋز پوليتسيالارى تەڭىز بەن جاعالاۋدى تىنباي شارلاپ تۇرعانى اقپارات قۇرالارىنىڭ نازارىن كوبىرەك اۋداردى.

بۇعان دەيىن موناكو دا شي ءجينپيڭنىڭ ساپارى كەزىندە قاۋىپسىزدىك شارالارىن بىرنەشە ەسە كۇشەيتكەن ەدى. قىتاي باسشىسىنىڭ اتالعان ەلدەگى قىسقا ۋاقىتتىق ساپارى كەزىندە ەل كەڭىستىگىنەن ۇشاتىن بارلىق ۇشاقتارعا جانە سۋ جولىنداعى كەمەلەرگە تىيىم سالدى. ەل تۇرعىندارى بۇنى موناكو تاريحىندا وتە سيرەك بولعان جايداي دەپ باعالاعان.

پاريجدەگى نارازىلىق             

جەكسەنبى كۇنى قىتاي باسشىسى فرانتسيانىڭ جەرورتا تەڭىزى جاعالاۋىنداعى قالاسىنا رەسمي ساپارمەن بارىپ جاتقان تۇستا، ورتالىق قالا پاريجدىڭ ادام قۇقىقتارى الاڭىندا مىڭنان استام ادام نارازىلىق شەرۋىنە شىقتى. ولار ەل بيلىگىن جانە الەمدى شىنجاڭ مەن تيبەتكە قولداۋ كورسەتۋگە شاقىرىپ، قىتاي ۇكىمەتىنەن ادام قۇقىقتارىن قورعاۋدى، تيبەت ءدىني كوسەمى دالاي لامامەن كەلىسسوز جۇرگىزۋدى تالاپ ەتتى.

پاريجدەگى تيبەت پەن ۇيعىر وكىلدەرىنىڭ نارازىلىعى. فوتو: VOA.

نارازىلىق اكتسياسىنا شىققان تيبەت وكىلدەرى فرانتسيا مەن تيبەتتىڭ تاۋ ارىستانى بەينەلەگەن تۋىن كوتەردى جانە «تيبەت ازاتتىعى» اتتى كەرمە تۋلار كوتەرگەن. شەرۋگە شىققان ۇيعىر ۇلتىنىڭ وكىلدەرى فرانتسيا تۋىمەن قاتار شىعىس تۇركىستاننىڭ تاۋەلسىزدىك قوزعالىسىن بەينەلەيتىن كوك تۋدى ۇستاعان.

ال، فرانتسۋز اقپارات اگەنتتىگى AFP جەكسەنبى كۇنى حابارىندا، قىتايدىڭ شىنجاڭ جەرىندە ادام قۇقىقتارىنىڭ جاپپاي بۇزىلىپ جاتقانى تۋرالى حابار تاراتتى. الايدا، فرانتسيا پرەزيدەنتى ماكرون كەزدەسۋدە قىتاي باسشىسىنا ادام قۇقىعى مەن شىنجاڭ ماسەلەسى تۋرالى ايتقان، ايتپاعانى تۋرالى مالىمەت جوق.

قىتاي باسشىسىنىڭ ەۋروپا ساپارى بۇگىن فرانتسيا استاناسى پاريجدە جالعاسپاق. وندا ول پرەزيدەنت ماكرونمەن بىرنەشە ماڭىزدى كەلىسىمدەرگە قول قويماق. سونداي-اق، سەيسەنبى كۇنى پاريجە گەرمانيا كانتسلەرى انگەلا مەركەل جانە ەۋروپا كوميسسياسىنىڭ تورعاسى يۋنكەرمەن كەزدەسۋدى جوسپارلاعان.

“The Qazaq Times”