جۇرت اۋزىنا وڭاي ءىلىنىپ كەتەتىن «شىمكەنتتە ءبارى ساتىلادى» دەگەن ءسوزدى جەر ۇلەستىرۋشى شەنەۋنىكتەر تاعى دا راستاپ بەردى. دالىرەك ايتقاندا، شىمكەنتتە ساتىلماۋى ءتيىس جەرلەر مازارمەن قوسىپ جەكەمەنشىككە ءوتىپ كەتكەن. وسى رەتتە قالاعا قاراستى مارتوبەلىكتەردىڭ اشتى ايقايى كتك تەلەارناسىندا ايتىلدى.
مارتوبەلىكتەردىڭ ايتۋىنشا، مۇنداي ماسقارالىقتىڭ ءبىر تۇيىنشەگى جەرگىلىكتى وندىرىستىك كووپەراتيۆ شەنەۋنىكتەرىنىڭ قولىندا. سەبەبى، جەردى جەكەمەنشىككە الۋشىلار سولارمەن اۋىز جالاسىپ، جول مەن ارىق، ءتىپتى، تەمىر جول مەن بەيىت تۇرعان جەرلەرگە دە قۇجات جاساپ العان كورىنەدى. بۇگىندە اتالعان وقيعا سالدارىنان جالپىعا تيەسىلى 20 گەكتار جەر جەكەلەگەن تۇلعالاردىڭ ۋىسىندا كەتكەن.
– تالدارىمىز ءبارى قۋراپ جاتىر. باسقا نارسە ەگە المايمىز. حالىق قينالىپ جاتىر. مال جۇرەتىن جولىمىز دا جوق. ونى دا جاۋىپ تاستاۋدا. 2-3 رەت ايتتىق، 2-3 رەت جينالىس بولدى. بىراق، ءبارىبىر ىسكە اسپاي جاتىر، – دەيدى مارتوبە اۋىلىنىڭ تۇرعىنى ماحامات حاليلوۆ.
ەڭ سوراقىسى، جينالعان جۇرت بۇنى جەر كوميتەتىنىڭ دە راستاعانىن جەتكىزىپ وتىر. الايدا، بۇل ماسەلەگە وراي رەسمي بيلىك تاراپىنان ەشقاندايدا ناقتى شەشۋشى قادام جاسالماعان. سوندىقتان دا وسى ۋاقىتقا دەيىن دالاعا «ۇرگەندەي» بولعان تۇرعىنداردىڭ جەكەگە كەتكەن مازار باسىندا شۋ شىعارۋدان باسقا امالى قالماپتى.
«شۋ شىعارۋ» دەمەكشى، مارتوبەلىكتەردىڭ بۇلاي ورە تۇرەگەلۋىنىڭ تاعى دا باسقا سەبەپتەرى بار. اۋىلدىقتار ونى دا ايتىپ بەرگەن. ولاردىڭ پىكىرىنشە، بۇرىن سايرام اۋدانىنا قاراستى بولىپ، كەيىن شىمكەنتكە وتكەن جەرلەر جەكە قولعا كەتىپ جاتىر. بۇل تۋرالى اتالعان اۋىل تۇرعىنى:
– حالىق ەندى قايدا بارامىز؟ اكىمدىككە ايتتىق، كاداسترعا جازدىق، پروكۋراتۋراعا جازدىق. ءبارى ساتىلىپ ءبىتتى. تەحنيكا ساتىلىپ ءبىتتى، عيماراتتار ساتىلىپ ءبىتتى. ال جەرگە جاۋاپتىلار تىم سابىرلى، – دەيدى ورازالى كەنجەبەكوۆ.
بۇل رەتتە قاراتاۋ اۋداندىق جەر كاداسترى جانە جىلجىمايتىن مۇلىك ءبولىمىنىڭ جەتەكشىسى ەربول اسانباەۆ تا ارناعا پىكىر ءبىلدىرىپ، ماسەلەنىڭ ءمانى تۋرالى قىسقا قايىرىمنان اسپاعان.
– دالالىق زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزبەي ءبىز ناقتى ەشتەڭە ايتا المايمىز. ونى جەرگە مازار تۇسكەنى سول دالالىق زەرتتەۋ جۇمىستارى بارىسىندا انىقتالادى، – دەيدى ول.
قايتالاپ ايتامىز جەرمەن قوسا بەيىتتىڭ ساتىلىپ كەتۋ ماسەلەسى بويىنشا: «دالالىق زەرتتەۋ جۇمىستارى بارىسىندا انىقتالادى» دەيدى ماسەلەگە جاۋاپتى توپتىڭ وكىلى.
قىسقاشا ايتقاندا، جەردى جەكەگە بەرگەندە ونىڭ قانداي دا ءبىر ماقساتتا جارامدىلىعى مەن قانداي دا ءبىر وبەكتىگە (نىسان), توپقا (حالىق) زيانى تيەتىن-تيمەيتىنىن انىقتاماعان شەندىلەر قالقيىپ تۇرعان مازاردى كورسىن بە؟ «كورمەي قالعان». بۇدان اسقان سوراقىلىق بار ما، ءسىز شە؟!