جوعالعان ءجۋرناليستىڭ ءىسى ساۋد ارابياسىنا حالىقارالىق قىسىمدى ءورشىتتى

ساۋد پاتشالىعىنىڭ بيلىگى وپپوزيتسيالىق ءجۋرناليستىڭ جوعالۋىنا بايلانىستى حالىقارالىق قىسىمدا قالىپ قويدى. جەكسەنبى كۇنى گەرمانيا، فرانتسيا جانە ۇلىبريتانياداعى ءسىم باسشىلارى بىرلەسكەن مالىمدەمە تاراتىپ، ساۋد ارابياسىنىڭ وپپوزيتسيالىق ءجۋرناليستى جامال حاشوگگيننىڭ جوعالىپ كەتۋىنە الاڭداۋشىلىق ءبىلدىردى جانە بۇل ءىستى ءجىتى قاراپ تەكسەرۋ كەرەك ەكەنىن ايتتى. بۇل ىسكە قاتىستى ادامداردى جازالاۋعا شاقىردى. بىراق، بۇعان قارسى ساۋد ارابيا بيلىگى دە مالىمدەمە جاساپ، جامال حاشوگگيننىڭ ىسىنە بايلانىستى قاندايدا ءبىر سانكتسياعا قاتاڭ جاۋاپ بەرىلەتىنىن مالىمدەدى.

ەر-ريادتىڭ پاتشالىق بيلىگىن قاتاڭ سىنعا الىپ كەلە جاتقان اراب ءجۋرناليستى حاشوگگين 2 قازان كۇنى ساۋد ارابياسىنىڭ تۇركياداعى ەلشىلىگىنە كىرگەننەن كەيىن ءىز-ءتۇسسىز جوعالىپ كەتەدى. تۇركيالىق باق ونى ساۋد ارابيانىڭ اگەنتتەرى ەلشىلىكتە ءولتىرىپ كەتتى دەگەن حابار تاراتتى. بىراق ونى ساۋد ۇكىمەتى جوققا شىعاردى.

جەكسەنبى كۇنى جاريالانعان، گەرمانيا، فرانتسيا جانە ۇلىبريتانيا ءسىم باسشىلارىنىڭ بىرلەسكەن مالىمدەمەسىندە: «ءبىز بۇل ماسەلەدە ساۋد-تۇرىك بىرلەسكەن جۇمىستارىن قولدايمىز. سونىمەن بىرگە ساۋد ارابياسى ۇكىمەتى جاعىنان ەگجەي-تەگجەيلى ءتۇسىندىرۋ تالاپ ەتەمىز»، – دەدى.

قۇراما شتاتتاردىڭ پرەزيدەنتى دونالد ترامپ تا بۇل تۋرالى مالىمدەمە جاساپ، ساۋد ارابيالىق ءجۋرناليستىڭ ءىسى انىقتالىپ، وعان قول سالىنعانى راستالسا بۇل ءىستى جاساعاندار اياۋسىز جازاعا تارتىلاتىن ايتقان.

جەكسەنبىدە ساۋد ارابياسىنىڭ رەسمي اقپارات اگەنتتىگى حابارلاما تاراتتى. وندا اتى اتالماعان جوعارى لاۋازىمدىنىڭ مالىمدەمەسى جاريا ەتىلگەن. مالىمدەمەدە، اتالعان ءجۋرناليستىڭ ولىمىنە بايلانىستى كەز-كەلگەن ەكونوميكالىق نەمەسە ساياسي ۇركىتۋ-قورقىتۋعا ەر-رياد بيلىگىنىڭ قاتاڭ رەاكتسيا تانىتاتىنى ەسكەرتىلگەن. ءتىپتى، كەز-كەلگەن شارالار ساۋد پاتشالىعى جاعىنان جاۋاپسىز قالمايتىنى دا ايتىلدى.

ساۋد ارابيا بيلىگىن جامال حاشوگگيننىڭ جوعالۋ ىسىنە بايلانىستى بىرقاتار حالىقارالىق قىسىمدار كۇتىپ تۇر. ەندى 9 كۇننەن كەيىن ساۋد ارابياسىندا Future Investment Initiative (FII) دەپ اتالاتىن حالىقارالىق اۋقىمدى ينۆەستيتسيالىق فورۋم وتپەك. وعان ساۋد ارابياعا ينۆەستيتسيا سالۋعا ۇمىتكەر الەمدىك بىرقاتار ءىرى كومپانيالار قاتىسپاق. الايدا،  جامال حاشوگگيننىڭ جوعالۋ ىسىنەن كەيىن جانە ساۋد پاتشالىعىنىڭ جاساعان مالىمدەمەلەرىنەن كەيىن ءبىر قاتار ءىرى كومپانيالار اتالعان فورۋمعا قاتىسۋدان باس تارتتى.

وسىمەن بىرگە، فورۋمعا قاتىسۋعا ءتيىستى اقش-تىڭ فينانس ءمينيسترى ستيۆ منۋچين مەن بريتانيانىڭ حالىقارالىق ساۋدا جونىندەگى ءمينيسترى ليمان فوكس ساۋد ارابيا ساپارىنان باس تارتۋى مۇمكىن دەگەن حابارلار بار. اق ءۇيدىڭ مالىمدەمەسىندە منۋچيننىڭ فورۋمعا بارۋ-بارماۋى ءالى تۇراقتانباعانىن ايتتى.

FII فورۋمىنا ساۋد ارابياسىنىڭ مۇراگەر حانزاداسى مۇحاممەد بين سالمان قاتىسپاق. ول قازىر ساۋد ارابياسىندا اۋقىمدى رەفورمالاردى جۇزەگە اسىرۋعا تىرىسىپ جاتقانى بەلگىلى. دەگەنمەن، فورۋمنىڭ بىرقاتار دەمەۋشىلەرى، ىقپالدى مەديا ۇيىمدارى ساپارىنان باس تارتقانى بەلگىلى بولدى. ءبارى وپپوزيتسيالىق ءجۋرناليستىڭ جوعالۋ ءىسىن باستى سەبەپ ەتىپ وتىر.

تۇركيا ءسىم باسشىسى مەۆلۋت شاۆۋشوعلۋ ساۋد ارابياسىنىڭ قازىرگە دەيىن تەكسەرۋ ىستەرىنە قاتىسپاي جاتقانىن مالىمدەگەن. دەگەنمەن، ساۋد ارابياسىنىڭ لاۋازىمدىلارى مالىمدەمەسىندە، وزدەرىنىڭ دە شىندىقتى بىلگىسى كەلەتىنىن ايتقانى بار. ال، ءىستى تەكسەرۋگە بەلسەندىلىك تانىتىپ تۇرعان تۇركيا ءسىم تارابى ساۋد پاتشالىعىنان ەلشىلىككە كىرۋگە رۇقسات سۇراۋدا. قالاي بولماسىن، جامال حاشوگگيننىڭ جوعالۋى ساۋد ارابياسىنىڭ بيلىگىنە ديپلوماتيالىق قىسىمداردى كۇشەيتە ءتۇستى.

“The Qazaq Times”