فوتو: bbci.co.uk

بىرىككەن كورولدىكتىڭ مادەنيەت ءمينيسترى دجەرەمي رايت رەسەيلىك «Russia Today» تەلەارناسىنان كورسەتىلگەن سەرگەي مەن يۋليا سكريپالدءىڭ ۋلانۋىنا قاتىسى بار قوس كۇدىكتىءنىڭ سۇحباتىنا بايلانىستى پىكىر ءبىلدىردى.

پارلامەنتتىڭ كوپتەگەن دەپۋتاتتارى «پروپاگاندامەن اينالىساتىن» جانە رەسەيدىڭ باسقا دا مەملەكەتتىك باق-تارىن ۇلىبريتانياداعى تەلەحابار تاراتۋ ليتسەنزياسىنان ايىرۋ كەرەك دەپ شەشتى. سونىمەن قاتار، مينيستر رايت «رەسەي ءوزىنىڭ بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى ارقىلى بارلىعىن شاتاستىرۋعا تىرىسادى. سولسبەريدە بولعان وقيعانىڭ 40 ءتۇرلى نۇسقالارىن ۇسىندى جانە ولاردىڭ ەشقايسىسى شىندىققا سايكەس كەلمەيدى»، – دەدى.

«Ofcom» راديو جانە تەلەديدار ىستەرى جونىندەگى بريتاندىق باسقارماسى ۇلىبريتانيادا RT قىزمەتىنە حاباردى بۇرمالاعانى ءۇشىن تەرگەۋ جۇرگىزبەك. سكريپال وقيعاسىنان بولەك، ۋكراينا مەن سۇرياعا قاتىستى ارەكەتتەردىڭ دە نازاردان تىس قالمايتىنىن ايتتى. الداعى ۋاقىتتا رەسەيلىك تەلەارنانىڭ ۇگىت-ناسيحاتتىق باعىتتا جۇمىس جاسايتىنى دالەلدەنسە، ۇلىبريتانيا مەن ۆاشينگتونداعى RT-نىڭ ليتسەنزياسى كەرى قايتارىلادى.

كرەمل قانداي قادامعا بارماق؟

«Times» بۇل ماسەلە رەسەيدىڭ كەشىرىم سۇراۋىنا نەمەسە ناقتى جاۋاپ بەرۋگە ءماجبۇر ەتەدى دەيدى. سەبەبى، RT تەلەارناسىنىڭ «كەسىرى» رەسەي اۋماعىنداعى BBC-ءدىڭ جۇمىسىن قيىنداتادى. سونىمەن قاتار، اتالعان باسىلىمدا حيۋگو ريفكيندتىڭ سولسبەريدەگى وقيعالارعا بريتاندىقتاردىڭ رەاكتسياسى جايلى ماقالاسىن جاريالادى. وندا ءتىلشى: «سۇمدىق! تولعان تەوريا مەن مازاق ەتۋ. ءبارى ەش دايەكسىز!»، – دەيدى. ەندى ۇلىبريتانيا جۇرتىن شۋلاتقان ماقالانىڭ ۇزىندىسىنە زەر سالساق.

«سەنبى كۇنى ءوزىمنىڭ ساتيرالىق كولونكامدا ەكى قورقىنىشتى ادام ءومىرىن جالمايتىنداردى رياسىز سۇحبات بەرۋگە ماجبۇرلەگەنىن جازدىم. وسى ۋاقىتقا دەيىن رەسەيلىك ناسيحاتتاۋ ارنالارى ءبىزدى الدايمىز دەپ ويلادى. سوڭعى جارتى جىل ىشىندە RT سكريپالداردى ءولتىرۋ ارەكەتى تۋرالى بالاما تەوريالاردى الماستىرعان. بۇل – فەيك! وقيعانىڭ قالاي وربىگەنىن ءبىز وتە جاقسى بىلەمىز. بۇل تەلەارنانىڭ تاۋلىك بويعى جاڭالىعى بريتاندىق-رەسەيلىك بايلانىستاردىڭ ۋشىعۋىنا سەپ بولدى.

بۇل جاعداي تەك RT تەلەارناسىنا قاتىستى ەمەس، سوناي-اق لوندونداعى رەسەي ەلشىلىگىنىڭ قىزمەتىنە دە ىقپال ەتەدى. بايقاعانىمىزداي، ورىس «دانىشپاندارى» عالامتور ارقىلى قالاي الداۋ كەرەكتىگىن جەتىك مەڭگەرگەن. بۇرمالاۋعا نەگىزدەلگەن «سۋىق قارۋدى» مىقتى قولدانادى. وقيعادان حابارسىز وقىرماندار وسى سىلتەمەلەرمەن ءبولىسىپ، سول جاڭالىققا سەنەدى.

ەگەر رەسەي پرەزيدەنتىنىڭ ءوزى بۇل جاعدايعا كوز جۇما قاراپ، «ءباسپاسوز ەركىندىگىن» العا تارتقان بولسا، ناسيحاتشىلار پوزيتسياسىن وزگەرتە قويمايدى. وندا ديپلوماتيالىق بايلانىستار تىپتەن كۇردەلەنە تۇسەدى.

ءبىزدىڭ مالىمدەمەمىز ەش ءازىل ەمەس. سكريپالدىڭ ءىسى كىسى ءولتىرۋ ارەكەتتەرىنەن باستالدى. اسا قاۋىپتى حيميالىق قارۋ قولدانىلدى. ءتىپتى، ەش جازىقسىز ايەل دون ستەردجەسس قازا تاپتى. سول سەبەپتى RT-نىڭ بولاشاعىنا قاۋىپ ءتونىپ تۇر. ازىرشە، رەسەي تاراپى وقيعانى بۇرمالاپ، بريتانيا بيلىگىن مازاق ەتە بەرسىن. ءبارى ۋاقىتشا. ەندى رەسەي مەن RT-نىڭ كۇلۋگە دە مۇرشاسى جەتپەيتىن بولادى».

دە-فاكتو

رەسەيلىك تانىمال تەلەارنا وتكەن اپتادا سكريپالدەردى ۋلادى دەگەن قوس كۇدىكتى الەكساندر پەتروۆ جانە رۋسلان ءبوشيروۆتىڭ ەكسكليۋزيۆتى سۇحباتىن ەكراننان كورسەتتى. سۇحباتتا كۇدىكتىلەر سولسبەريدەگى جاعدايعا قاتىستى پىكىر بىلدىرگەن. تەلەارنا باعدارلاما بارىسىندا «الەم كوز تىككەن» وقيعانىڭ باعىتىن ءجۇز سەكسەن گرادۋسقا وزگەرتىپ بەرگەن. ۇلىبريتانيا تاراپى سۇحباتتاعى بارلىق اڭگىمەنىڭ شىندىققا جاناسپايتىنىن انىقتاپ، ناقتى دەرەكتەر كەلتىردى. ەندىگى ۋاقىتتا RT-نىڭ كەلەشەگىن نە كۇتىپ تۇرعانى انىق. ال رەسەي تەك اقش-تىڭ عانا ەمەس، بىرىككەن كورولدىكتىڭ دە سانكتسيالارىنا ىلىكتى.

"The Qazaq Times"