الەمدەگى ۇلكەن مەگاپوليستەردىڭ نەگىزگى ءارى ۇتىمدى ترانسپورتتىق جۇيەسى مەترو ەكەندىگى بەلگىلى. بىراق بۇل ءۇردىس ءبىزدىڭ ەلىمىزگە ءتان ەمەس. قازاقستانداعى الىپ شاھارلاردىڭ ترانسپورتتىق جۇيەسىنىڭ نەگىزگى فۋنكتسيالارىن قوعامدىق كولىك پەن تاكسي قىزمەتى اتقارىپ كەلەدى.

وسى تۇستا قالالىق جەرلەردە بۇگىنگى كۇنى زاڭسىز تاكسيستەردىڭ «التىن داۋرەنى» ءجۇرىپ تۇر دەسەك ارتىق ايتپاسپىز. سەبەبى ولار رەسمي تىركەلمەگەندىكتەن سالىق تولەمەيدى. كوپشىلىگى جۇرگىزۋشى كۋالىگىن ساتىپ العان. ءتيىستى ورگاندار تاراپىنان ەشقانداي تەكسەرۋ جوق. تەكسەرۋ جۇمىستارى بولعان كۇننىڭ وزىندە كوپ جاعدايلاردا بۇل تەكسەرۋلەردىڭ بارلىعى پارا بەرۋ جانە پارا الۋمەن اياقتالادى.

ارينە، بۇل تىرلىك تابىس تابۋدىڭ ءبىر كوزى ەكەندىگى دە راس. "ەكى قولعا ءبىر كۇرەك تاپپاعان" كەيبىر ادامدار وسى «كاسىپتەن» ناپاقا ايىرىپ، وتباسىن اسىراپ وتىر. قازىر زىڭگىتتەي جىگىتتەردىڭ بوي تاسالاپ، قۋىس-قۋىستان جولاۋشى تورىپ جۇرگەندەرى تاڭسىق نارسە بولماي قالدى. ەندى، مۇنداي كۇنكورىس تۇراقتى جۇمىستىڭ جوقتىعىنان ەكەندىگى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى شىعار.

تاكسي قىزمەتىن زاڭداستىرۋعا بايلانىستى جۇرگىزۋشىلەر اراسىندا ساۋالناما جۇرگىزگەنىمىزدە اتالمىش ماسەلەگە بايلانىستى پىكىرلەردىڭ سان الۋاندىعىن بايقادىق.

ەلامان ءابىحان تاراز-الماتى تاس جولىنىڭ تاسىمالداۋشىسى: «جەكە كاسىپكەر رەتىندە تىركەلىپ، پاتەنت الۋ ءتيىمدى ەمەس. سەبەبى كولىكتىڭ بۇزىلۋىنان جانە زاڭسىز جولاۋشى تاسىمالدايتىن جۇرگىزۋشىلەردىڭ باسەكەلەستىك تۋعىزۋىنان ۇكىمەت بەلگىلەگەن ايلىق ەسەپتىك كورسەتكىش مولشەرىن ۋاقىتىلى تولەۋ قيىنعا سوعادى».

الينۇر راحىمقۇل قالا ارالىق تاكسي جۇرگىزۋشىسى: «ۇيرەنىپ قالعام، وزىمە ۇنايدى. وسى جۇمىستان كەتكىم جوق. بۇل دا وڭاي جۇمىس ەمەس، ەبىن تاپساڭ بولدى. نەگىزىنەن  تاكسي قىزمەتىنىڭ كورىگى تۇنگى ۋاقىتتا قىزادى. تاڭ اتقانشا كوز ىلمەي جۇمىس ىستەيتىندەر كوپ. سونىڭ ىشىندە مەن دە بارمىن».

جانە دە الماتى قالاسىندا ارنايى زاڭداستىرىلعان  «ياندەكس تاكسي» قىزمەتىندە جۇمىس ىستەيتىن نۇرلان رامازانوۆتىڭ پىكىرىن بىلگەن ەدىك: «وسى مەكەمەدە ءبىر جىلدان بەرى جۇمىس ىستەيمىن. ءبىز ادام­دارعا تاۋلىك بويى قىزمەت كور­سەتەمىز. ارينە، جۇرگىزۋشىلەر اۋىسىممەن اۋىسىپ وتىرادى. الماتىدا تاكسي قىزمەتىندە باسەكەلەستىك كۇشتى. اسىرەسە، جا­بايى (زاڭداستىرىلماعان) تاكسيلەر الدىمىزدى ورايدى. سوندا دا ءوز كليەنتتە­رى­مىزدىڭ كوڭىلىن قالدىر­ماي­مىز. كۇنىنە كوم­پانياعا ماشينانى جالعا العان ءۇشىن بەلگىلى ءبىر مولشەردە اقى تولەيمىز. ونىڭ سىرتىندا جانارماي بار، ديسپەتچەر قىزمەتى دە اقىلى. قالعان تابىسىمىزبەن وتباسىمىزدى اسىرايمىز».

تاكسي قىزمەتىن زاڭداستىرۋعا بايلانىستى باستامالار بيلىك تاراپىنان وسى ۋاقىتقا دەيىن بىرنەشە رەت ايتىلعان. بىراق كوپشىلىك جۇرت بۇل باستامالارعا:«بيلىكتىڭ حالىقتان كەزەكتى رەت اقشا جيناۋى. جەكە كاسىپكەر بولىپ تىركەلگەن مىڭداعان جۇمىسسىز ادام ەرتەڭ ءوزىن ءوزى جۇمىسپەن قامتىعانداردىڭ قاتارىن كوبەيتەدى. بۇل باستاما تەك ستاتيستيكا اگەنتتىگىنە عانا ءتيىمدى» - دەگەن پىكىرلەر ايتقان. جالپى، ءدال قازىرگى ۋاقىتتا تاكسي قىزمەتىن زاڭداستىرۋدان بۇرىن. «زاڭداستىرۋدى قالاي جۇزەگە اسىرۋعا بولادى؟» دەگەن سۇراققا جاۋاپ ىزدەگەن دۇرىس شىعار. سەبەبى قالالىق اكىمشىلىك نەمەسە زاڭ شىعاراتىن ورگان عيماراتتارىنىڭ ىشىندە نە بولىپ جاتقانىن بىلمەسەك تە، قاراپايىم ومىردە نە بولىپ جاتقانىن بارلىعىمىز كۇندە كورىپ، ءبىلىپ ءجۇرمىز. جەمقورلىق پەن پاراقورلىق پەرزەنتحانادان باستالىپ، ۇكىمەت ۇيىندە اياقتالاتىن ەلدە تاكسي قىزمەتىن زاڭداستىرۋ جونىندە اڭگىمە قوزعاۋ وتە كۇلكىلى ءارى ايانىشتى.

“The Qazaq Times”