ەردوعان بيلىكتەن كەتپەيىنشە اقش-تۇركيا قاتىناسى وڭالمايدى

تاياۋدا اقش پەن تۇركيا ەكىجاقتى قارىم-قاتىناستارىن قالپىنا كەلتىرەتىنىن مالىمدەپ، 3 ايعا جالعاسقان «ۆيزا داعدارىسى»  شەشىمىن تاپتى. الايدا،  اقش-تىڭ مەملەكەتتىك دەپارتامەنتى جاريالاعان مالىمەتتەردىڭ ءبىرى انكارانىڭ كۇشتى نارازىلىعىن قوزعادى. وعان قوسا، تۇركيانىڭ رەسەيدەن S-400 اۋە قورعانىس قۇرىلعىلارىن ساتىپ الۋى، قۇراما شتاتتىڭ الاڭداۋشىلىعىن تۋعىزدى. بۇل تۋرالى «شينحۋنىڭ» رەسمي سايتى حابارلاعان ەدى.

2017 جىلى 28 جەلتوقساندا ەكى جاق ءوزارا قارىم-قاتىناستى جان-جاقتى قالپىنا كەلتىرەتىنىن مالىمدەدى. اقش مەملەكەتتىك دەپارتامەنتىنىڭ مالىمدەمەسىندە «تۇركيا جاق توتەنشە جاعادايلار كەزىندە امەريكالىق ديپلوماتيالىق قىزمەتكەرلەردى تۇتقىنداۋدان بۇرىن، ۋاشينگتونعا قۇلاق قاعىس ەتۋ كەرەك» دەلىنگەن. بۇل تۇركيانىڭ اقش-تا تۇراتىن باس ەلشىلىگىنىڭ كۇشتى قارسىلىعىنا ۇشىرادى. انكارا جاق بۇل شەشىمدى «تۇسىنبەستىك تۋدىراتىن باستاما» دەپ باعالادى.

«ۆيزا داعدارىسى» – ەكى ەل اراسىنداعى كەلىسپەۋشىلىكتەردىڭ ەڭ شارىقتاۋ شەگى. اقش مەملەكەتتىك ارناسىنىڭ (NBC), 2017 جىلدى كوپ جىلدىق وداقتاس اقش پەن تۇركيا بايلانىستارىنداعى ەڭ ءبىر «بىلىقپالىققا تولى جىل» دەپ باعالاعان. ايتالىق، ەڭ الدىمەن اقش جاق تۇركيانىڭ فەتحوللاح گۇلەندى ەكستراديتسيالاۋ تۋرالى ءوتىنىشىن قابىلدامادى. سونىمەن بىرگە، سۇرياداعى كۇرد قارۋلى كۇشتەرىن اشىق قولدايتىنىن ءبىلدىردى. بۇل تۇركيانىڭ مۇددەسىنە قايشى كەلدى. جىلدىڭ سوڭعى ايلارىندا اقش-تاعى تۇركيالىق ميللياردەرلەر سوتتالدى. ال، دونالد ترامپتىڭ يەرۋساليم تۋرالى شەشىمدەرى جاعدايدى ءتىپتى دە ۋشىقتىرىپ جىبەردى.

NBC-ءدىڭ ساراپتاۋىنشا، 2019 جىلعى سايلاۋدان كەيىن دە ەردوعان بيلىكتە قالا بەرسە، وندا ەكى ەل اراسىنداعى شيەلەنىس جالعاسا بەرمەك.  «The Washington Post» باسىلىمىنىڭ ايتۋىنشا، «ۆيزا داعدارىسى» اقش پەن تۇركيا اراسىنداعى ساياسي تەكە-تىرەستەرىنىڭ ءبىر بولىگى عانا. ەكى ەل اراسىنداعى قارىم-قاتىناس سالقىنداي باستاعاندا ،تۇركيا مەن رەسەي اراسىنداعى بارىس-كەلىس جاقسارىپ تىڭ بەلەسكە كوتەرىلگەن.

اقش-تاعى “Daily Massage” سايتىندا ساراپتاۋىنشا، 2018 جىل اقش پەن تۇركيا قارىم-قاتىناسىنداعى ماڭىزى زور ءبىر جىل بولماق. دونالد ترامپتىڭ يەرۋساليم جايلى قابىلداعان شەشىمى جاعدايعا كەرى اسەرىن تيگىزەدى. قازىر ەكى ەل اراسىنداعى ەڭ كۇردەلى ماسەلە سيرياداعى كۇرد قارۋلى كۇشتەرى جانە گۇلەندى تۇركياعا قايتارۋ ماسەلەسى. دەگەنمەن، اقش-تۇركيا قاتىناسىنىڭ تاريحىنان الىپ قاراساق، ەكى ەلدىڭ مۇددەلىك بايلانىستارى ءالى دە ءوزىنىڭ ماڭىزدىلىعىن جوعالتا قويعان جوق.

العىس سەرىك

“The Qazaq Times”