امەريكالىق بانكتىڭ ۇلتتىق قور قارجىسىن بۇعاتتاۋىنا نە سەبەپ؟

كەشە Reuters حالىقارالىق اقپارات اگەنتتىگى امەريكالىق The Bank of New York Mellon  قازاقستاننىڭ ۇلتتىق قورىنىڭ 22 ملرد دوللارىنا بۇعات قويعانى تۋرالى اقپارات تاراتتى. دەرەككوزدەردىڭ مالىمەتىنە سەنسەك، اتالعان بانكتىڭ مۇنداي قادامعا بارۋىنا مولدوۆالىق بيزنەسمەن اناتولي ءستاتيدىڭ تۇسىرگەن شاعىمى سەبەپ بولعان. ال بۇل بانك قانداي بانك؟ اتالعان بانككە مولداۆالىق كاسىپكەر نە ءۇشىن شاعىم ءتۇسىردى؟ وسى سۇراقتارعا جاۋاپ ىزدەپ كوردىك.

The Bank of New York Mellon  — 2007 جىلى The Bank of New York پەن Mellon Financial Corporation-ءنىڭ بىرىگۋى ناتيجەسىندە قۇرىلعان امەريكالىق ينۆەستيتسيالىق كومپانيا. كومپانيا ەكى باعىت بويىنشا جۇمىس ىستەيدى:

• ينۆەستيتسيالاردى باسقارۋ
• ينۆەستيتسيالىق قىزمەت.

سونداي-اق، بۇدان بولەك كومپانيانىڭ ليزينگ پورتفەلى، كورپوراتيۆتىك قازىناشىلىق قىزمەت (ينۆەستيتسيالىق باعالى قاعازدار پورتفەلىن قوسا العاندا), كورپوراتيۆتىك جانە بانكتىك ساقتاندىرۋ جانە جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرى سىندى باعىتتار بويىنشا قىزمەت اتقارادى.

The New York Times حالىقارىلىق سايتىنىڭ مالىمەتىنشە، 2016 جىلدىڭ 31 جەلتوقسانىنداعى جاعداي بويىنشا كومپانيانىڭ اكىمشىلىك اكتيۆتەرى 29,9 ترلن اقش دوللارىن، ال نەگىزگى باسقارۋىنداعى اكتيۆتەر 1,6 ترلن اقش دوللارىن قۇراعان.

The Bank of New York Mellon-نىڭ ءار جىلدارداعى قارجىلىق كورسەتكىشى (ملرد اقش دوللارى)

كوپتەگەن ەلدە BNY Capital Funding LLC (دەلاۆەر), BNY Capital Markets Holdings, Inc. (نيۋ-يورك), BNY Capital Resources Corporation (نيۋ-يورك), BNY International Financing Corporation (اقش) BNY Mellon Asset Management Japan Limited (جاپونيا) BNY Mellon Capital Markets, LLC (دەلاۆەر) سىندى 49 ەنشىلەس كومپانياسى بار.

داۋدىڭ باسى - مولدوۆالىق كاسىپكەر اناتولي ستاتي

ەندى اتالعان بانك نە ءۇشىن قازاقستان ۇلتتىق قورىنىڭ قارجىسىنا بۇعات قويعانىن انىقتاپ كورەيىك. بانكتىڭ اناتولي ءستاتيدىڭ شاعىمىن نەلىكتەن قابىلداعانى تۋرالى ازىرگە ناقتى اقپارات جوق. ال ونىڭ اتالعان بانككە قازاقستانعا قاتىستى شاعىم تۇسىرۋىنە ەلدەن 500 ملن دوللاردى الا الماۋى سەبەپ بولۋى مۇمكىن. سەبەبى مولدوۆالىق ميلليونەر ستاتي وسىدان 4 جىل بۇرىن "قازاقستان مولدوۆا ينۆەستيتسيالارىنا قاتىستى ەنەرگەتيكالىق حارتيا تۋرالى شارتتى بۇزدى" دەپ قازاقستاننان 500 ملن دوللار الماق بولعان. ال مۇنى تورەلىك تريبۋنال قاناعاتتاندىرادى.

الايدا قر ادىلەت مينيسترلىگى تاراتقان مالىمەتكە قاراعاندا، 2017 جىلعى 6 ماۋسىمدا لوندوننىڭ جوعارى سوتى (اعىلشىن سوت تورەلىگى) "شۆەتسيانىڭ اپەللياتسيالىق سوتى راستاعان 2013 جىلعى 19 جەلتوقسانداعى تورەلىك تريبۋنالدىڭ شەشىمى الاياقتىققا نەگىزدەلۋى مۇمكىن جانە ونىڭ ورىندالۋى انگليانىڭ قوعامدىق تارتىبىنە قايشى كەلەتىن بولادى" دەگەن قازاقستاننىڭ مالىمدەمەسىن قولدايدى. وسىدان كەيىن  2017 جىلعى 27 ماۋسىمدا اعىلشىن سوتى مولدوۆا ازاماتى اناتولي ستاتي جانە باسقالارىنىڭ 2017 جىلعى 6 ماۋسىمدا "قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پايداسىنا شىعارىلعان سوت شەشىمىنە شاعىم جاساۋعا رۇقسات بەرۋ جونىندەگى ءوتىنىشىن" قابىلداماي تاستاعان.

دەگەنمەن اناتولي ستاتيگە قاتىستى داۋ مۇنىمەن توقتاي قويمادى. وسى جىلدىڭ قازان ايىنىڭ باسىندا قازاقستان  اقش-تىڭ ۋاشينگتونداعى، كولۋمبيا وكرۋگتىك سوتىنا مولدوۆالىق كاسىپكەر اناتولي ستاتي، ونىڭ بالاسى گابريەل ستاتي جانە ولاردىڭ ەكى كومپانياسى Ascom Group S.A. مەن Terra Raf Trans Traiding Ltd.-عا قارسى ازاماتتىق بوپسالاۋشىلىق تالاپ-ارىزىن جولدادى. سوت پروتسەسى جوعارىدا اتالعان 500 ملن اقش دوللارىنا شىعارىلعان حالىقارالىق تورەلىك شەشىمگە بايلانىستى قوزعالدى. بۇدان بولەك، قازاقستان تاراپىنان ارىزدىڭ بەرىلۋىنە "ستاتي جانە باسقالارىنىڭ بىر-بىرىمەن جاسىرىن جاسالعان اقشا اۋدارمالارى مەن سۇيىلتىلعان كومىرسۋتەك گاز زاۋىتتارىنىڭ باعاسىن الدامشى جولمەن قىمباتتاتىپ،  جالعان قارجى ەسەبىن دايىنداۋى" سەبەپ بولعان.

“The Qazaq Times”