عالىمدار: "2100 جىلعا قاراي كليماتتىڭ وزگەرۋى جالعاسا بەرسە، ەكستوەمالدى اۋا-رايىنىڭ اسەرىنەن ەۋروپادا جىلىنا 152 مىڭ ادامنىڭ ءولىمى ورىن الۋى مۇمكىن", - دەپ مالىمدەدى. "بۇل قازىرگى ادام شىعىنىنان 50 ەسە كوپ", - دەلىنگەن The Lancet Planetary Health جۋرنالىنىڭ زەرتتەۋلەرىندە. بۇل تۋرالى BBC اقپاراتتىق اگەنتتىگى جازدى.
جىلۋ تولقىندارى 99 پايىز ءولىمنىڭ سەبەبىنە اينالۋ ىقتيمالدىلىعى جوعارى. دەگەنمەن زەرتتەۋشىلەر قورقىنىشتى بولجامدار وزگەرۋى مۇمكىن ەكەنىن جوققا شىعارمايدى. ەگەر كومىرقىشقىل گازىنىڭ كولەمى ازايماسا جانە ءوندىرىس ورىندارىنىڭ قورشاعان ورتانى لاستاۋ پروتسەسى جالعاسىن تابا بەرسە، زەرتتەۋ ۇسىنعان فۋتۋريستيكالىق دەرەكتەر شىندىققا اينالۋى مۇمكىن.
وسىدان بۇرىن ەۋروپا كوميسسياسىنىڭ زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ مالىمەتىندە، "1981-2010 جىلدار ارالىعىنداعى ەكسترەمالدى اۋا-رايىنان قازا تاپقانداردىڭ سانى جىلىنا 3 مىڭ، 2071-2100 جىلدارى 152 مىڭدى قۇرايدى. ءۇش ادامنىڭ ەكەۋى تابيعات اپاتىنان كوز جۇمسا، جاڭا عاسىر باسىندا سۋ تاسقىنىنان جىلىنا 6 ادام، سوڭىنا قاراي 233 ازامات جان تاپسىرادى", - دەلىنگەن.
لوندونداعى تروپيكالىق مەديتسينا جانە گيگيەنا مەكتەبىنىڭ پروفەسسورى پاۋل ۆيكينسون بەرىلگەن دەرەكتەردىڭ ادامزاتتىڭ ارەكەتى بولاشاقتا قانداي سالدارلارعا اكەلۋى مۇمكىن ەكەنىن ەسكەرتەدى دەسە، سەۋل ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ساراپشىلارى زەرتتەۋ قورىتىندىلارى "تىم اسىرا باعالانعان" دەگەن پىكىردە. ويتكەنى ادام بالاسى كەز كەلگەن وزگەرىسكە بەيىمدەلە الادى. سوندىقتان كليماتتىڭ وزگەرىسىن دە ءبىز جاقسى قابىلداۋىمىز مۇمكىن.