موڭعوليا 2025 جىلدان باستاپ كءونە موڭعول جازباسىمەن ءىس جءۇرگىزۋدى جوسپارلاپ وتىر. ەلدەگى ورتا مەكتەپتەردە كءونە جازبانى 1991 جىلدان بەرى جەكە پءان رەتىندە ءۇيرەتىپ كەلەدى. بۇل ءالىپبيدە 28 ءاءرىپ بار، سءوزدەر جوعارىدان تءومەنگە قاراي جازىلادى.
centralasian.org حابارلاعانداي، تاريحي مالىمەتتەر كونە موڭعول جازباسى شىڭعىسحاننىڭ تاپسىرماسىمەن دايىندالعان دەلىنەدى. ونى تاتاتۋنگوي ۇيعىر جازۋى نەگىزىندە ازىرلەگەن. ورتا عاسىرلاردا "قۇپيا جازبا", "التىن جازبا", "قۇندىلىقتار قازىناسى" ەڭبەكتەرى، سونداي-اق قاسيەتتى سانالاتىن "گانجۋر" جانە "دانجۋر" كىتاپتارى كونە موڭعول تىلىندە جازىلدى.
قازىرگى موڭعول ءتىلىنىڭ ءالىپبيى كيريلليتساعا نەگىزدەلگەن، وعان 1940 جىلى ورتالىق ازياداعا رەسپۋبليكالارمەن ءبىر ۋاقىتتا كوشكەن. بۇل مەملەكەتتەر 1929 جىلى اراب قارپىنەن لاتىنعا ءوتىپ، كەيىن كيريلليتسانى تاڭداعان ەدى.