Qıtay ükimeti quğındap otırğan Go Unnuy.

Qıtay ükimeti men şetelde bas sauğalap jürgen qıtaylıq qaltalı käsipker Guo Vengui arasındağı qatınas «mısıq pen tışqan» oyınına wqsaydı dep jazdı tanımal «WSJ» basılımı. Ol qısqa ğana uaqıtta älem nazarın özine bwrdı. Sebebi, Qıtay biliginde jemqorlıqpen küres, sayasi quğın küşeyip twrğan kezde Guo Venguidiñ batıl qadamdarı jwrttı tañqaldırdı.

Aldağı ötetin bükil qıtaylıq XIX s'ezden bwrın Qıtay ükimeti Guo Venguidi twtqındamaq bolğan edi. Alayda, Guo Vengui Qwrama Ştattı panalap, Qıtaydıñ qwrığına oñay ilingen joq. Ötken aptada ol Uaşingtonda özin aqtap mälimdeme jariyaladı.  Onıñ bwl mälimdemesin sodan bir apta bwrın jasaudı josparlağan edi. Alayda, ol mälimdeme jariyalamaq bolğan Hadson institutında wqsas uaqıtta Qıtay şendisi men AQŞ diplomatınıñ kezdesui ötkizildi de, Gonıñ mälimdemesi keyinge qaldırıladı. Degenmen ol osı kezde AQŞ memlekettik hatşısı Reks Tillersonğa Qıtay biliginen körgen qısımın jetkizgen. Oğan qosa öziniñ Tvitter paraqşasına N'yu-Djersi men Illinoys ştatınıñ Respublikaşıldar partiyası jetekşilerimen tüsken suretterin jariya etken. Onıñ biri Adam qwqıqtarına baylanıstı partiya aralıq wyımnıñ törağası.

Bwl jasağan qadamdarı quğındağı qıtaylıq käsipkerdiñ AQŞ-tağı bedelin kün sayın joğarlata tüsti. Tipti onıñ äseri AQŞ-Qıtay arasındağı diplomatiyalıq qatınasqa da äser ete bastadı. Aytalıq, Tramp Qıtay arqılı Soltüstik Koreyanıñ sauda-ekonomika joldarın qwrsaulaudı oylap otır. Qıtay basşısı bolsa aldağı s'ezde öziniñ biligin bekem saqtap qaludı bastı orınğa qoyğanı anıq. Biraq, soñğı kezde Qıtay biliginiñ AQŞ-qa qaratqan qabağı salqın tarttı. Bwğan atalğan qaltalı käsipker Guo Venguidiñ de ıqpalı zor.

Qıtay ükimetiniñ quğını men qısımına qaramastan Guo Vengui öziniñ bastı maqsatı diktaturalıq ükimetti qwlatu ekenin aşıq ayttı. Onıñ bwl sözin arnayı audarmaşısı jwrtqa jetkizgende ol «Wlı maqsatım – Qıtay elin özgertu» degen sözin üstedi. Ol äleumettik jelilerde qolında Qıtaydıñ qazirgi biligine qatıstı qwpiya materialdardıñ bar ekenin aytqan bolatın. Köpşilik auditoriyamen kezdesu kezinde wyımdastıruşılar Qıtay ükimetine qatıstı qwpiya qwjat dep bir-bir paraqtı taratqan. Onda Qıtay ükimeti tıñşılardı jiberip, Guo Vengui men onıñ jaqtastarın qolğa tüsiru turalı aytılğan.

«The Wall Street Journal» basılımı atalğan qwjattı AQŞ-ta twratın Qıtay elşiligimen bölisken. Alayda, elşilik bwl turalı jurnalisterdiñ swrağına jauap bermegen. Al, Guo Vengui bolsa aldağı uaqıtta AQŞ ükimeti köptegen mañızdı qwpiya qwjattardı tapsırıp beruge dayın ekenin bildirdi. Onıñ aytuınşa, bwl qwjattardıñ işinde Soltüstik Koreya mäselesi, Qıtay işindegi Tibet jäne Şınjañ avtonomiyalı audandarğa baylanıstı jağımsız dünieler bar.

Degenmen onıñ jariya etpekşi bolğan materialdarınıñ şındıqqa qanşalıqtı jaqın ekenin anıqtau qiın. Qıtay ükimetiniñ qarauınşa,  Guo Vengui  – qılmısker, senimin joğaltqan adam. Tamız ayında Qıtay ükimetiniñ ökili Associated Press-ke mälimdeme jasap, Guo Venguidiñ bir basına tağılğan para beru-para alu, aqşa wrlau, barımtalau, alayaqtıq, zorlau sındı 19 qılmıs bar degen bolatın. Qıtaydağı jeke jäne wlttıq kompaniyaları da AQŞ sotına Guo Venguidiñ üstinen şağımdanğan. Ol «The Wall Street Journal» basılımına bergen swhbatında bwl ayıptaudıñ bärin teriske şığardı.

Al, Guo Venguidiñ alğaşqı mälimdeme jasamaq bolğan Hanson institutınıñ qızmetkeriniñ biri «Qıtay elşiligi atalğan institutqa qoñırau şalıp, bwl kezdesuge mümkindik bermeudi eskertkenin» aytqan. Hadson institutınıñ qızmetkerleri tapsırıp alğan habarlamada  atalğan institut Guo Venguidiñ aşıq mälimdeme jasauın küşinen qaldıruın talap etken. Guo Venguidi ösek-ayañ taratuşı jäne auır qılmısker dep mälimdegen. «Wall Street Journal» basılımı bwl habarlamanıñ tolıq mazmwnın qarap şıqqanın aytadı.

Özge de aqparat közderiniñ aytuına qarağanda, kezdesu ötuden bwrın Hadson institutına Şanhay tarabınan jelilik şabuıl jasalğan. Şabuıldıñ maqsatı sayttağı swhbattardı joyıp jiberu ekeni anıqtalıp otır.  Şabuıl sätsiz bolğan künde de Guo Vengui jwrtpen kezdesken kezde instituttıñ saytı jwmıs istemey qalğan. Degenmen institut direktorı kezdesudiñ küşinen qaluı Qıtay elşiliginiñ talabına baylanıstı emes ekenin aytıp otır.

“The Qazaq Times”