Foto: egemen.kz

Jaz bastala salısımen eñbek demalısına şıqqandardıñ bäri jan-jaqqa demaluğa ketedi. Biri şetel asıp, jaña ortamen tanısudı jön körse, endi biri otandıq turizmdi damıtuğa üles qossam deydi. Tipti keybiri Qazaqstanda demalğannan göri şetel arzan dep jatadı. Endi biri otandıq turizmniñ qızmet sapasına köñili tolmay jatadı. Al mwnday mäselelerdi retteude Qazaqstanğa ne kedergi? Bir-eki kün bwrın qwrılğan "Qazaq turizm" mäselelerdi rettey ala ma? Bwl swraqtarğa Qazaqstan turizmi üşin jwmıs istep jürgen azamattar jauap berdi.

Statistikağa sensek, 2016 jıldıñ birinşi jartı jıldığında Qazaqstannıñ turizmine qızıqqandar qazaqstandıqtardıñ özderi bolğan. YAğni "iştegi" turister sanınıñ ösimi 6 payızdı qwrağan. Mısalı demaluşılardıñ köpşiligi Almatı, Alaköl, Bwqtırma, Burabay sındı tanımal demalıs orındarın tañdaptı. Tipti Alaköldiñ özine 2015 jılı şamamen 200 mıñ adam barsa, 2016 jılı 300 mıñğa juıq turist barğan. 2017 jıldıñ qorıtındısın endi köremiz.

Al olardan tüsken qarajat qanday? Statistika komitetiniñ resmi paraqşasında tek 2014 jılğa deyingi mälimet bar. Sonımen  komitet wsınğan mälimetke süyensek, 2014 jılı Qazaqstannıñ turizm sektorındağı negizgi kapitaldıñ jalpı jinaqtaluı 4 mlrd 810 mln teñgeden asqan. Kesteden körip twrğanımızday körsetkiş 2013 jılğa qarağanda azayğan.

Derekköz: Statistika komiteti

Ükimet bolsa 2020 jılğa qaray turistik klaster boyınşa 5 negizgi joba jüzege asırılsa Jalpı işki önimdegi turizmniñ ülesi 3 payızğa deyin köteriletinin boljap otır. YAğni turister ağını 8,5 millionğa deyin artıp, turizm salasınan tüsetin tabıs 10,2 mlrd dollar boluı mümkin. Biraq bwl jay ğana boljam. Al turizm salasındağılar ne deydi?

Taular özin sata almaydı, onı sata alatın adam kerek

Sonımen Qazaqstannıñ turistik agenttikter qauımdastığınıñ prezidenti Äsel Nürkebaevanıñ sözinşe,  Memleket qazaqstandıq turistik ob'ektilerdi sata bilu kerek, turagenttikter men turoperatorlardı oqıtuğa qarjı bölu qajet. Sonday-aq "Türkiyada demalu Qazaqstannan arzan" degen qate pikirden arılu kerek.

Qazaqstannıñ turistik agenttikter qauımdastığınıñ prezidenti Äsel Nürkebaeva, Foto: QT

"İşki turizm turoperatorlar men turagenttikter üşin biznes retinde tiimsiz degen pikir qalıptasqan. Biraq mwnday pikirdi turbizneste habarı joq adam aytadı. Meniñ boljauımşa, Qazaqstanda turizmmen käsibi türde aynalısatın 10-15 qana kompaniya bar. Eskeretin närse, qazaqstandıq turoperatorlar men agenttik direktorlarınıñ eşbiri "Qazaqstandağı turistik orındar tiimsiz" dep aytpaydı. YAğni mäsele qadamnıñ dwrıs jasaluında bolıp twr. Mısalı keybir turagenttikter Alaköldiñ jolı naşar bolğandıqtan tur sata almaytındarın aytadı. Ärine men mwnımen kelisem. Biraq bwl Alakölge baruşılarğa 100 payızğa şek qoya almaydı", - deydi Äsel Nürkebaeva.

Sonday-aq, ol Burabayğa sayahattau Türkiyağa barudan da arzan bolatının atap ötti.

"Osı jılı qazaqstandıqtardıñ köbi demalu üşin Qazaqstandı tañdap otır. YAğni birden Türkiya Qazaqstandağı kurorttardan arzan dep aytuğa bolmaydı. Mısalı Türkiyada eki adam demalsa şamamen 640 mıñ teñge ketedi. Al meniñ esebimşe, Burabayda  Rixos-ta 5 kün demalu üşin eki adamğa 350 mıñ teñge jwmsaladı, oğan wşaq bağası jäne eki adamnıñ tamağı kiredi. Sondıqtan Türkiya Qazaqstannan arzan dep aytudıñ qajeti joq», — deydi ol.

Bwdan bölek, Äsel Nürkebaeva turizm salasında jwmıs istep, türli sayahattardı wyımdastıratındardı qarjılandıru kerektigin aytadı. Onıñ sözinşe, wsaq dünielerden göri iri bizneske qarjı jwmsalu kerek.

"Eger biz wsaq qolönerşilerge qarjı salsaq jäne subsidiyalasaq bwdan Qazaqstannıñ turizmi jandanbaydı. Birinşiden, iri dünielerdi qarjılandıru kerek. İri dünieler ol biznes, turoperatorlar. YAğni turistik salada täjiribesi bar adamdar turizm önimderin sata bilu kerek. Qarapayım dünielerdi satudan bastau kerek. Mısalı bizdegi taular mıñdağan jıldan beri bar, olar bizdiñ fişkamız. Onı paydalana bilu kerek. Olar turister keletin nısan retinde özin-özi sata almaydı ğoy. Onı sauattı türde turisterge satıp, sayahat wyımdastıra alatın adamdar qajet", - deydi ol.

Infraqwrılım naşar

Al Qazaqstannıñ turister qauımdastığınıñ törağası Raşida Şaykenova memleket infraqwrılımdı damıtu sındı şaralardı qolğa alu kerektigin aytadı.

Qazaqstannıñ turister qauımdastığınıñ törağası Raşida Şaykenova. Foto: QT

"Transporttıq logistikanı damıtu memlekettiñ jauapkerşiliginde. Bizde demalu orındarına qısqa merzimde jetip baruğa mümkindik qarastırılmağan. Biz bwl mäseleni köterdik jäne osı boyınşa jwmıs istep jatırmız.  Bizge jeñil aviaciya kerek.  Biz Kölsayğa tez wşıp baratınday boluımız kerek. Sondıqtan transport logistikasın damıtu memlekettiñ moynında.  Tipti jol sapasın da jaqsartu memlekettiñ jauapkerşiligine kiredi", - deydi Raşida Şaykenova.

Sonday-aq, ol Almatığa keletin turister üşin turagenttikter dwrıs jwmıs istep otırmağanın aytadı.

"Jaz ayında Almatı qalasına turister köp keledi. Al bizdiñ firmalar sayahattaı tek demalıs künderine ğana wyımdastırıp, sol kezde ğana qala sırtına şığuğa boladı. Al eger şeteldik seysenbi küni qıdırğısı kelse ol eşqayda bara almay qaluı mümkin degen söz. Ol ekoturist, yağni aqşasın ünemdeydi. Al bizde avtobus joq. Biz Almatı qalasınıñ äkimdigine jazğı uaqıtta turisterdi tasımaldaytın çarterlik avtobustar kerek ekenin aytıp kelemiz, biraq bwl mäsele äli şeşimin tapqan joq", - deydi ol.

Bwdan bölek, Raşida Şaykenova az uaqıt qana bwrın qwrılğan "Qazaq turizm" wlttıq kompaniyasınıñ osı mäselelerdi şeşude jäne işki turizmdi damıtuda mañızı zor ekenin atap ötti. Onıñ sözinşe, bwl joba turistik bağıttağı jarnamalardıñ damuına jäne alğa jıljuına mümkindik beredi.

"Endi osı kompaniyanıñ arqasında Qazaqstanda turistik brend qalıptasatın şığar, eldiñ turizm salasınıñ halıqaralıq narıqta damuı üşin jarnama jüyesimen aynalısamız. Formattı, qızmet alañın özgeru kerek. Mwnıñ bäri elge turisterdi tartu üşin jäne Qazaqstannıñ tanımaldığın arttıru maqsatında jasalıp otır", - dedi ol.

Sonımen spikerler atap ötkendey, otandıq turizm damuı üşin äli biraz jwmıstar atqarılu kerek. Şeşilmegen mäsele äli de köp. Jaña qwrılğan "Qazaq turizm" atqaratın jwmıstar da az emes. Tek wlttıq kompaniya degen atauğa layıq bolıp, otandıq turizmniñ jügin arqalağan soñ abıroymen köterse bolğanı.

“The Qazaq Times”