ügin Almatıda «Azattıq» radiosı «Qañtar jäne qazaq jurnalistikası» attı döñgelek üstel wyımdastırıp, «Qandı Qañtar qwrbandarı» kitabınıñ tanıstırılımın ötkizdi. Jiınğa täuelsiz jurnalister men «Ädil söz» söz bostandığın qorğau wyımınıñ sarapşısı Ğaliya Äjenova qatıstı.
Döñgelek üstel barısında sarapşılar qazaqstandıq BAQ «Qañtar oqiğasın qalay körsetti?» degen taqırıpta talqılau jasadı.
«Azattıq» radiosınıñ jurnalisi Asılhan Mamaşwlı Qañtar oqiğasına baylanıstı memlekettik BAQ-ta şıqqan maqalalar men derekti fil'mder jöninde ayttı. Onıñ sözinşe, memBAQ Qandı Qañtardı bir jaqtı körsetken.
– «Habar» agenttigi Qañtar oqiğasınıñ izi suımay aq «Qasiretti Qañtar: Maroderlar», «Qasiretti Qañtar: Tärtipsizdikter» dep atalatın derekti fil'mder jariyaladı. Bwlardıñ mazmwnı aytpasa da tüsinikti ğoy, atınan aq körinip twr. «Almatı» telearnası «Qayğılı Qañtar: Ört pen haos» dep atalatın bes seriyalı derekti fil'm tüsirdi. Fil'mdi tüsirgen adamnıñ maqsatı, wstanımı, közqarası boladı. Biraq jurnalistik standart degen närse bar. Sonda bayqağanım, «Altın Orda» bazarına baradı da, sonda betin kölegeylep qoyğan adamdardı söyletedi. Adamğa bilik bwrın aytqan, keyin de aytıp jürgen «aldın ala dayındalğan qarulı top» jöninde aytadı. Jurnalist söyletken keyipkerlerdiñ üşeui de türmede, temir tordıñ ar jağında otır. Ükimetke, qwqıq qorğau organdarına mäjbür bolıp otırğan adamdı söyletip, şınayı aqparat retinde wsınu etikağa qanşalıqtı säykes keledi?, – dedi Mamaşwlı.
Bwdan bölek, Asılhan Mamaşwlı Astanadağı «Arman» kinoteatrda Öner universitetiniñ studentteri tüsirgen derekti fil'm jöninde ayttı. Onıñ sözinşe, fil'mde Qañtar oqiğası kezinde Almatıdağı wlttıq muzeydi maroderlardıñ basıp alğanı jöninde, sonıñ işinde bir qızdı zorlağanı jöninde aytılğan.
– Bıltır küzde Astanadağı «Arman» kinoteatrında Öner universitetiniñ tülekteri 25 minuttıq fil'm körsetti. Sonda bir böliminde Almatıdağı wlttıq muzeydi maroderlardıñ basıp alğanı aytaldı. Odan keyin sol adamdardıñ qız zorlağanı körsetildi. Bwnıñ barlığı ekranda körsetildi. Men sol jerde swraq qoydım: Bwl qız zorlau faktisi boldı ma, qwqıq qorğau organdarı onı rastadı ma? dedim. Men olar bayqamay qosıp qoyğan şığar dep oyladım. Söytsem, olar onı ädeyilep qosqan detal' eken. Ol jerde «müyizi qarağayday» professorlar «qız zorlağandı qosqan eşnärse joq» dep esepteydi eken. Men soğan tañ qaldım, – dedi jurnalist.
Asılhan Mamaşwlı Qañtar oqiğasına jöninde şıqqan kitaptar jöninde de ayttı. Ol bwrın ğılım jäne bilim ministri bolğan Jaqsıbek Qwlekeevtiñ «Aqorda üşin küres» kitabına toqtaldı. Ol onda avtordıñ kitapta memBAQ-ta şıqqan materialdardı paydalanğanın ayttı. Onı Qwlekeevtiñ özi rastağan.
«Ädil söz» söz bostandığın qorğau wyımnıñ sarapşısı Ğaliya Äjenovanıñ sözinşe, Qañtar oqiğası kezinde 18 jurnalistke şabuıl jasalğan. Saldarınan solar türli dene jaraqattarın alğan.
– Qañtar oqiğasında 18 jurnaliske şabuıl jasalğan, onıñ 17-si arnayı jeydesi men kuäligi bola twra, käsibi jwmısın atqarıp jatqan kezde zardap şekken. Jeti jurnalist türli jaraqat alıp, medicina qızmetine kömegine jügindi», — dedi Ğaliya Äjenova.
«Azattıq» radiosı şığarğan «Qandı Qañtar qwrbandarı» kitabında 18 adamnıñ basınan ötken oqiğası toptastırılğan.
– Qañtarda oqqa wşqan är mwñlıqtıñ oqiğası qwyqa tamırıñdı şımırlatadı. Almatıda oq qarşa jauğan köliktiñ işinde bolıp, bas süyegi şaşılıp qalğan 4 jasar Aykörkem Meldehan, dükenge nan aluğa anasımen şığıp, snayper oğınan jan täsilim etken Swltan Qılışbek, köligi tügeldey örtenip, süyekterin balaları jinap alğan erli-zayıptı jeltoqsanşılar Gülzipa Qwlswltanova men Quat Bitkenbaev, kämelet jasına tolmay oqqa wşqan tarazdıq Andrey Opuşiev pen şımkenttik Abılay Ergeş... Zar eñiregen ana, azamatın joqtağan äyel, jetim qalğan bala..., – dep jazılğan kitap alğı sözinde.