Vladimir Putin men Volodimr Zelenskiydiñ alğaşqı kezdesui. Foto: Ria Novosti

Resey prezidenti Vladimir Putin bir kün bwrın Türkiya prezidenti Rejep Tayıp Erdoğanmen telefon arqılı söylesken kezde Ukrainamen beybitşilik kelisim boyınşa öziniñ talaptarın aytqan. Putin-Erdoğan arasındağı telefon dialogı bir jarım sağatqa sozılğan.

Bayqap otırğanımızday Türkiya soñğı uaqıttarda ara ağayın el boluğa barınşa küş salıp jatır. Bwl arada Türkiyanı belsendilikke itermelegen öz müddesinen bölek Batıs ıqpalı da bar. Ukrainağa qoldau körsetip kele jatqanımen NATO nemese AQŞ Ukraina men Resey ortasında jarastıruşı bola almaydı. Üytkeni Resey Ukrainağa däl sol NATO men AQŞ müddelerine tosqauıl qoyu üşin de ılañ salıp otır.

Türkiya prezidentiniñ keñesşisi Ibragim Kalin BBC-ge bergen jauabında Reseydiñ talaptarın «auır talaptar» jäne «jeñil talaptar» dep ekigi bölip bağalağan. Resey prezidentiniñ Ukrainanıñ beytaraptıq wstanımdı qabıldauı jäne NATO-ğa kirmeui qatarlılar şarttarı Ukraina üşin oñay qabıldauğa boladı dep sanaydı Kalin.

Degenmen, Reseyge qauip töndirgeni üşin Ukrainanıñ qwralsızdanuı, denacifikaciyalau jäne orıs tiliniñ qorğaluı sındı talaptarı Zelenskiy basqarıp twrğan qazirgi Ukraina üşin auır soğadı.

Ukraina men Resey prezidentteri bir-birimen betpe-bet kezdesip söylesuge dayın ekenin aytıp keledi. Biraq, ekeui jüzbe-jüzi kezdesken künniñ özinde de bir de ekili kezdesumen twtas qayşılıq şeşilip ketui ekitalay. Eki tarap üşin de Doneck pen Lugansktıñ jäne Qırımnıñ statusı boyınşa kelisimge kelu tipten auır. Reseydiñ auır talaptarı arasında 2014 jılı zañsız annekciyalap alğan Qırımdı Ukraina tarabı Reseydiñ territoriyası retinde resmi moyındauı kerek.

Reseydiñ talaptarına kelisken jağdayda ne boladı?

Ukrainada ğana emes, älem elderinde de bwl kelisim Putinniñ jeñisi qatarı bağalanuı äbden mümkin. Reseydiñ öz işinde memlekettik arnalardıñ jetilgen sayasi propagandası birer apta işinde reseylikterdi jeñistiñ buına wrındırarı sözsiz. Bwnday jağday Ukraina üşin, onıñ qazirgi ükimeti üşin tım auır, Urkiana memlekettik twtastığı men wlttıq birligi tağı bir ülken sın qaterde qaladı.

Eñ jamanı, kelisim Mäskeu talaptarına negizdele otırıp jäne jan-jaqtı jasalğna jağdayda bolaşaqta Ukrainağa äskeri operaciyalar jasaudıñ jüzdegen sıltauı dayındalıp qoyıladı.

Keybir tüytkildi mäseleler de bar.

Reseydiñ talaptarı bir qarağanda osınşama soğıs jürgizip, mıñdağan adamnıñ ömirin qiyuğa tati ma degen swraqtıñ tuarı zañdı. Mäsele Putinniñ wzaq merzimdik wlttıq müdde twrğısınan AQŞ-qa qarsı äreketinde bolıp otır. Bılayşa aytqanda, Mäskeu bauırlas äri körşi Ukrainada soğıs zardabınıñ auırlığına qaramastan qalayda AQŞ-tıñ mısıq tabandap alğa basqan qadamdarına tosqauıl qoyudı maqsat etkendiginde.

Qalay bolmasın soğıstan eñ auır zardap şegetin tağı da Ukraina men onıñ qarapayım halqı bolmaq. Bir ğana bomba küyretken twrğın üydi qalpına keltirudiñ özi birer aydı qajet etedi, al Ukrainada soğıs qiratqan auıldar men qalalardı qalpına keltiru üşin qanşama jıl men qanşalağan wrpaqtıñ ömiri zaya ketedi.

The Qazaq Times