Körneki suret. Foto: ukrinform.com

Demalıs künderi «Ülken jiırmalıq» (G20) elderiniñ onlayn formattağı sammiti Saud Arabiyasınıñ törağalığımen ötti. Qatısuşı memleketterdiñ basşıları älemdi äbigerge salğan pandemiya sal'darın talqıladı.

Jiında koronavirusqa qarsı vakcinalar, däri-därmek pen testilerdi älem elderine taratu mäselesi qarastırıldı. Sammittejii qozğalğan taqırıp – «adamzattıñ ortaq igiligi» wğımın praktikalıq şındıqqa aynaldıru. Degenmen «Ülken jiırmalıq» elderi koronavirus töñiregindegi ahual dağdarıstı arttıruı mümkin deydi.

Jiınğa AQŞ prezidenti Donal'd Tramp ta qatıstı. Biraq resmi BAQ ökilderiniñ habarlaunışa, Tramp jiında tek 2 sağat qana otırıp, keyin gol'f oynauğa ketip qalğan. Sebebi «koronavirus jöninde mäselede ortaq maqsat bolğanmen, memleketter arasında jeke müdde üşin kelispeuşilikter toqtamaydı».

Bwğan deyin Uaşington Düniejüzilik densaulıq saqtau wyımınan şığatının jariyalağan edi. Ol kelesi jıldıñ şildesine josparlanğan. Aq üy basşısınıñ aytuınşa, wyım koronavirus qaupi jaylı tım keş habar bergen. Ol Qıtaydıñ ıqpalına wşırağan.

Sammittte mälimdeme jasağan Franciya prezidenti Emmanuel' Makron: «Biz tağı bir küreske dayın boluımız kerek. Virusqa qarsı vakcina narıqqa şığarılğan kezde olar bärine qoljetimdi bola ma? Onı tek baylar ğana iemdenip, kedeyler qwr qol qalıp qoymay ma? Halıqaralıq üylestiru jwmıstarı ıntımaqtastıqqa negizdelgen be älde tek qarjılıq müdde men wlttıq egoizm alğa basa ma?», – deydi.

Al Saud Arabiyasınıñ koroli Salman ibn Abdul-Aziz Äl-Saud: «Pandemiya dağdarıstardı jeñudiñ eñ oñtaylı jolı halıqaralıq ıntımaqtastıq ekenin körsetti. Biz eñ osal twstarğa nazar audaruımız kerek. Älemniñ barlıq eline qoldau körsetuimiz qajet», – dep mälimdedi.

Germaniya kancleri Angela Merkel'diñ oyınşa, koronavirusqa qarsı vakcinalar pandemiya zardabı auır bolğan üşinşi älem elderiniñ ekonomikasına auır soqqı boladı. Qazir sınaqtıñ üşinşi fazasınan da sätti ötken vakcinalar Europa men Amerikaniki. Al Qıtay men Resey öndirgen ekpelerge küdik joğarı.

Sınaqtan sätti ötip, koronavirustı emdeude 90%-dan artıq däldik körsetken vakcinalar qatarında Pfizer, BioNTech farmacevtikalıq kompaniyası jasağan ekpe jäne amerikalıq Moderna ekpesi bar. Tiimdiligi joğarı ekpe anıqtalğan kün «adamzat pen ğılım üşin wlı kün» dep bağalandı.

Amerikalıq Pfizer jäne onıñ germaniyalıq seriktesi BioNTech kompaniyası birlesip äzirlegen vakcinanıñ tiimdiligi klinikalıq sınaqta 90%-dan artıq oñ nätije körsetken. Ğılımi zertteu jwmısına älemniñ 6 elinen 43 mıñ 500 erikti qatısqan. Mamandar preparattıñ bir de bir janama äser bermegenin senimmen aytıp otır. Zertteu jwmıstarına AQŞ, Germaniya, Braziliya, Oñtüstik Afrika, Argentina men Türkiya elderinen şamamen 43 mıñnan astam adam qatısqan. Eriktilerge preparattıñ eki dozası egilgen. Şildede bastalğan klinikalıq sınaq qorıtındısı boyınşa ekinşi ret egilgen ekpeden keyin 7 kün ötisimen adam ağzasındağı koronavirusqa qarsı qorğanıs 90% boldı. Söytip bwl – jappay sınaqtan sätti ötken alğaşqı ekpe. Kompaniya Wlıbritaniyağa 30 mln, AQŞ-qa 100 mln jäne Japoniyağa 120 mln doza joldau turalı kelisimge kelgen.

Er-Riyadtıñ sarapşıları eñ mañızdı industrialdı memleketter, Europalıq Odaq jäne ötpeli ekonomikası bar elder ekonomikalıq jağdaydı qoldau üşin 11 trillion dollar bölgenin jariyaladı. Sarapşılardıñ esepteuinşe, koronavirusqa qarsı vakcina men däri-därmekterdi jasauğa memleketten 19 milliard dollar qarastırıladı. Kelesi onlayn-sammitte qatısuşılar bwl qarjınıñ  jahandıq dağdarıstıñ saldarın eñseru üşin qanşalıqtı jetkilikti bolatının talqılamaq.

"The Qazaq Times"