Minsktegi miting kezinde ilingen suret. Foto: The Wall Street Journal

Reuters agenttigi Uaşington Europadağı seriktesterimen avtoritarlıq basqaru jüyesindegi Belarus'ke ekonomikalıq sankciya engizu mäselesin talqılaytının jazdı. AQŞ Memlekettik hatşısınıñ Europalıq jäne Euraziyalıq mäseleler jönindegi kömekşisi Djordj Kenttiñ mälimdeuinşe, Belarus' taqırıbında adam qwqıqtarı men Resey biliginiñ işki sayasatqa aralasuı tısqarı qalmaydı.

AQŞ eldegi narazılıq şerulerinde adam qwqığınıñ taptalıp, azamattıq belsendiler men jurnalisterdiñ qamauğa alınuın qatañ sınğa aldı. Sonımen qatar Batıs elderi Aleksandr Lukaşenkonıñ saylaudağı jeñisin moyındamaytının ayttı. Resmi Uaşington eger Resey Belarus'tegi jağdayğa aralasatın bolsa, Mäskeumen halıqaralıq baylanısqa nwqsan keletinin eskertti.

Kanada biligi de wzaq uaqıt el basqarğan Lukaşenkonıñ jeñisin moyındaudan bas tarttı. Ottava Europadağı odaqtastarımen birlese, Belarus' biligine qarsı sankciya engizudi qwptaytının jariyaladı.

Belarus'tegi «demokratiya merekesi» yağni bilikke qarsı jappay narazılıq kezinde belsendiler ğana emes, birqatar jurnalister de wstalğan. Belarus' Jurnalister odağı miting kezinde Minskide wstalğan tilşiler Akrescin köşesindegi qılmıskerlerdi oqşaulau ortalığına auıstırılatının habarladı. 3 qırküyekte olardıñ isi boyınşa sot otırısı jalğasadı. Bwl aqparattı İşki ister ministrligi rastap otır.

9 tamızda Belarus'te prezident saylauı ötti. Ortalıqsaylau komissiyası qazirgi memleket basşısı Aleksandr Lukaşenko 80,10% dauıspen jeñiske jetkenin jariyaladı. Onıñ bastı bäsekelesi, oppoziciya atınan qatısqan Svetlana Tihanovskaya 10,12% dauısqa ie boldı.

Tihanovskaya saylau qorıtındısı boyınşa Ortalıq saylau komissiyasına şağım tüsirdi. Ekzit-poldıñ nätijeleri 9 tamız keşke jariyalanğannan keyin Minsktiñ ortalığında jäne respublikanıñ keybir basqa qalalarında jappay narazılıq bastaldı. Şeruge şıqqandardı qwqıq qorğau organdarınıñ qızmetkerleri soqqığa jığıp, köz jasauratatın gaz qoldanğan. İşki ister ministrliginiñ habarlauınşa, mitingter kezinde 6 mıñğa juıq adam wstaldı, ondağan policiya qızmetkerleri men demonstranttar jaraqat aldı.

Sankciya qwşağındağı Belarus'

2004 jılı 20 qazanda AQŞ prezidenti Djordj Buş Belarus' biligi oppoziciya men täuelsiz BAQ-tı qudalaudı toqtatudan bas tartqan jağdayda birjaqtı sankciyalar engizu jäne erkin prezidenttik, parlamenttik saylau ötkizudi közdeytin «Belarus'tegi demokratiya turalı aktige» qol qoyğan. Osı qwjat negizinde amerikalıq kompaniyalardıñ Belarus'ke nesie beru jäne qarjılıq kömek körsetuine tıyım salındı. AQŞ-tıñ HVQ-dağı, Düniejüzilik Banktegi jäne basqa da halıqaralıq wyımdardağı ökilderine Belarus'tegi kez kelgen qoldauğa qarsı dauıs beru tapsırıldı.

Buştıñ 2006 jılı qabıldanğan Jarlığımen Belarus' prezidenti Aleksandr Lukaşenko men ükimettiñ toğız müşesine qarsı vizalıq jäne ekonomikalıq sankciyalar engizildi. Olarğa AQŞ-qa kiruge tıyım salındı, Amerikadağı aktivteri bwğattaldı. Sodan beri Belarus'ke qarsı sankciyalar jıl sayın wzartılıp keledi.

2011 jıldıñ soñında AQŞ «Belarus'tegi demokratiya turalı akt» ayasında Belarus'ke qatıstı sankciyalardı küşeytti. Atap aytqanda, qara tizim qwqıq qorğau organdarınıñ qızmetkerlerine qatıstı engizildi. Jeke käsiporındarğa qatıstı şekteuler engizildi, olarmen iskerlik qatınastarğa tıyım salınıp, aktivteri toqtatıldı.

Belarus' biligi birqatar sayasi twtqındardı bosatqannan keyin, 2015 jılı qazanda AQŞ Qarjı ministrligi «Belneftehim» koncernine jäne onımen baylanıstı 8 mwnay-himiya käsipornına qatıstı sankciyalardıñ küşin joydı.

"The Qazaq Times"