Körneki kollaj. Biıl 175 jıldıq mereytoyı ötetin Abay eskertkişi men tabıstan göri şığını köp EXPO körmesi. Foto: aşıq derekköz

Qarjı vice-ministri Berik Şolpanqwlov biıl toylanatın äl-Farabidiñ 1150 jıldığı men Abaydıñ 175 jıldıq mereytoyı, Jeñistiñ 75 jıldığına oray byudjetten 3 mlrd teñge bölingenin mälimdegen. Bwl qarajat az ba, köp pe?

Mwnı bilu üşin Qazaqstannıñ ötken jäne aldağı aytulı jobalarğa qalay qaraytının bajaylap qarasaq, jauabı özdiginen biline qoyatın tärizdi. Taqırıptağı şwbırğan milliardtar söz orayımen, redakciya keñşiligimen «Abayğa» dep asıra körsetilgen. Şın mäninde, üş milliardtıñ şaşuı üş toyğa jobalanğan.

Bıltır 16-17 mamırda «Şabıttandıruşı ösim: Adamdar, qalalar, ekonomikalar» taqırıbında ötken ekikündik XII Astana ekonomikalıq forumına da respublikalıq byudjetpen 1,4 mlrd teñge köleminde qarajat bölingen-di. Soñğı eki jılda el tarihındağı aytulı oqiğanıñ biri Türkistan oblısın qwru, onı damıtu bağıtında 1,236 trln teñge qarjı bölinse de, äzirge atalğan auqımdı qarajattıñ tiın-tebenine deyin qalay qayda jwmsalğanı turalı aşıq, köpşilikke qoljetimdi-wğınıqtı kontenti äzirlenbegen.

Sonımen birge ötken aydıñ soñında Qarjı ministri Älihan Smayılov 10 mlrd dollar köleminde investiciya tartpaq oymen biıl Dubay körmesine 9 mlrd teñge (22 million dollar) bölgen. Küzde bastalatın, naqtıraq aytqanda 20 qazan men 2021 jıldıñ 10 säuiri aralığında ötetin EXPO jobasına Qazaqstan da qatısadı.

Täuekeli zor, tiimdiligine kepil joq şarada «Eger Qazaqstannıñ pavil'onın kelgen investorlardıñ arqasında elimizge qosımşa investiciya tartılsa, bölingen qarajat özin-özi aqtap, jaña öndiristerdi iske qosuğa, jwmıs orındarın aşıp, salıq tüsimderin arttıruğa jol aşıladı» dep tüsindiruge tırıstı eldiñ birinşi buhgalteri.

Bwğan deyin keluşiler qatarın köbeytu üşin mwğalimderge küştep bilet satqan, keşen qwrılısınıñ kinäratı aşıq sınğa wşırağan 2017 jılğı Astana-EXPO körmesine jalpı jiını 565,1 mlrd teñge (2,1 mlrd dollar: 2013 j. – 20,3 mlrd, 2014 j – 46,1 mlrd, 2015 j. – 154,2 mlrd, 2016 j. – 276,2 mlrd, 2017 j. – 77,3 mlrd teñge) bölingen bolatın.

Sonday-aq 2011 jılı Almatı men Astanada ötken qısqı Aziya oyındarınıñ  şığınına 233,5 mlrd teñge (1,650 mln dollar) jwmsalğan. Bir jarım jıl teksergen esepşiler «talay zañ bwzılğanın anıqtağanın» aytqan bolatın. Mäselen, esep komiteti Aziya oyındarı üşin 10 mlrd 280 million teñgege (şamamen 69 million dollar) alınğan sport jabdıqtarı kereksiz bolıp qalğanın anıqtağan.

Biıl 80 jasqa keletin Qazaqstannıñ eks-prezidenti Nwrswltan Nazarbaevtıñ tuğan künimen twspa-tws Astana küni merekesine qanşa qarajat bölineri äzirge belgisiz.

Mädeniet jäne sport ministrligi küni keşe Abay Qwnanbaywlınıñ 175 jıldığın toylau josparı 82 tarmaqtan twratının habarladı. Özge jwrttar Konfuciy, Şekspir, Tolstoy ilimin ideologiyalıq fenomenge aynaldırıp ülgergende, biz mektepti aytpağanda JOO-da jappay Abaytanu kursın oqıta almay jürmiz. Qoğam belsendileri qalıñ toptıñ şañdı dürmeginde, fleşmob, bir furşetpen kün ötkizetin iz-dereksiz konferenciya-jiındar, ğwmırı hayptay-aq qısqa imidjik marafondar nöpirinde basılıp qalmay qaytımdı, ömirşeñ jobalar iske assa deydi.

Memleket basşısı juırda jariyalağan «Abay jäne HHİ ğasırdağı Qazaqstan» maqalasında Abaydı jastarğa ülgi etedi. Berisi isi qazaqtı, arısı bütin adamzattı özine wyıta biletin Abay parasatı ayasınıñ eñ bir säuleli twsı – «Tolıq adam» koncepciyasın eldikti küşeytip, jwrttı jan tazalığına, örkenietti mädeniet köşine süyreytin jalpıwlttıq ideologiya deñgeyine köteruge kim kedergi? Dubayğa 9 mlrd-tı töge salğan bwl qazaq özinikin äli qoraşsınatınday, qoyma qası men bilik basında jürgender äli de öz wltın şın tani almağan siyaqtı. Keñ tanauına aq jağasın tartıp tüymelegen saraydağı qazınaşı altın sandıqtı älem-jälemge aqtarğanda täbeti zor, qolı qwlaştay-aq aşıq, al  halqına kelgende şıq bermes Şığaybay. Sebebi elikkiş, jelpingiş...

"The Qazaq Times"