Jeltoqsannıñ 10-ı sağat 11:00-de Almatıda Jetisu audandıq sotında Arman Şoraevtıñ arızı boyınşa advokat Abzal Qwspan men jurnalist Säule Äbildahanqızına qatıstı alğaşqı tıñdau otırısı ötti.

Säule Äbildahanqızınıñ sözinşe, öziniñ üstinen arızdanğan Arman Şoraev 10 million teñge, al belgili qwqıq qorğauşı Abzal Qwspannan bölek 10 million teñge ötemaqı töleuin talap etken. Seysenbi küni azamattıq kodeks boyınşa dayındıq procesi ötti.

Jauapker taraptıñ pikirine qarağanda, Resey Federaciyasınıñ azamatı, mäskeulik käsipker Artem Lukaşin men qoğamğa belgili käsipker Arman Şoraev arız jazıp, Ädilet ministrligi tarapınan «Abzal Qwspandı advokattıq licenziyasınan ayıru mäselesi» bir kezde köteriluiniñ «astarı bar». Advokat iste qoğamdıq belsendi, jurnalist Säule Äbedinovağa qatıstı negiz joq dep esepteydi. Mwnı «zañğa tompaq keletinin» aytqan Qwspannıñ tüsiniginde, Şoraevtıñ eskertuinde bir kiltipan bar.

– Arman Şoraev «Qazaq üni» gazetine sotqa deyingi tärtippen jügingen. Sosın basılım basşısı Qazıbek Isa jariyalanğan materialdı alıp tastağan. Tiisinşe onı sotqa bermey, al Säule Äbildahanqızına onday eşqanday talap bildirmesten birden sotqa berdi. Bwl sotta sud'ya tarapınan da swraqtar tuğızdı. Tikeley efirde tilşi swqbat beruşiniñ sözine jauaptı emes. Endi aldağı sot procesi körsetedi onı, – deydi ol.

Al belgili käsipker Arman Şoraev «Säule Äbdildahanqızı özin blogermin dese de, zañ boyınşa ol BAQ-qa jatpaydı» dep sanaydı. Ol «meniñ äleumettik jelidegi jazbamdı oqıdı, sol kezde nege alıp tastamadı» dep şamdanadı. Äsilinde, Säule Äbdildahanqızın köpşilik elge «Aqjünis» bağdarlaması arqılı tanılıp, qoğamdağı köpbalalı äyelder taqırıbın äleumettik jelilir men BAQ-ta köterip jürgen jurnalist dep biledi. Bizdiñ biluimizşe, onıñ maqalaları respublikalıq türli basılımdar men onlayn portaldarda (mäselen, abai.kz) jariyalanıp otıradı.

«Qazaq küresi» wlttıq federaciyasınıñ prezidenti Abzal Qwspandı tanımaytın, bwrın jeke baylanısı bolmağanın aytadı. «Mağan joq jerden bäle japtı» dep arızdanğan Şoraevtıñ sözine advokat  Qwspan:

– Meni ayıptap otırğan sebep – meniñ qorğauımdağı azamattar, Tükeev pen Äbişevterdiñ jauabına  silteme berip otırıp aytqanım. «...Aytuı boyınşa osılay» dep qana ayttım, – dep, jauap qattı.

Onıñ oyınşa, qoğamğa tanımal advokattıñ özine siltemelik sözi üşin osılay is qozğap jatsa, basqa azamattıq belsendilerdiñ beti qaytıp qaluı mümkin. Bwğan qatıstı sarapşılardıñ pikiri de adamdardıñ «işki cenzuralıq kompleksin» küşeytui mümkin degenge sayadı.

– Islam Äbişevpen sälemim tüzu. Bozımbaevpen birge tapsırıs beripti degen jala. Men onday adamşılıqqa jatpaytın närsege eşqaşan barmaytın adammın. Sondıqtan men sotqa jügindim. ...Säule zañdı dwrıs bilmese, Abzal tüsinu kerek edi ğoy. Sotqa bergenim – tek özimniñ jeke basımdı qorğau emes, erteñ advokat jaldauğa şaması kelmeytin qanşama qazaq bar. Men olardıñ auzın küydirem, – deydi talapker Şoraev.

Al proceske jauapker retinde şaqırılğan Abzal Qwspannıñ keşegi sot otırısındağı sud'yanıñ  is jürgizuine, sauattılığına köñilim tolğan. Sondıqtan äzirge «sot beytaraptılığına artar minim joq» deydi. Belgili bolğanday, «Äbişev isine tapsırıs beruşiler» qatarında atalğan Şpekbaev pen Bozımbaev jağınan qandayda bir reakciya bolmağan.

Qoğamğa belgili käsipkerden «domalaq arızben» isti bolıp jatqan Äbişevpen qatınası jayında swrağanımızda eşqanday jaulastığı joq ekenin jetkizdi. Ol:

– Islam ağanı, Serik Tükeevti, olardıñ istegen qızmetin sıylaymın. Men de olardıñ bastarına töngen bwlt tezirek seyilip ketsin dep tileymin. Olardı qamatuğa eşqanday müddem joq. «Islam ağanıñ aldında meniñ arım taza, qwday atsın!» – dep ağınan jarıldı.

Belgili qwqıq qorğauşı qazir «bir mäselemen tört mekeme arasında, atap aytqanda, salıq ograndarı, ädilet ministrligi, BQO advokattar alqası men Almatıdağı Jetisu audandıq sotına» sabılıp jauap berip jür. Advokat «Äbişev isimen» twspa-tws kelgen «jarıspalı şağımdardıñ» astarında «öş alu, kek qaytaru» jatqan siyaqtı dep oylaydı.

Özin advokattar tobı qorğap jatqan advokat atalğan arızdardıñ «astarı bar» dep küdiktenedi:

– Sot barısında özimizdiñ dälelderimizdi keltiremiz. 5 advokat qorğap jatır. Ayta ketetin bir jayt, Arman Şoraevtıñ qazan-qaraşa «bwrqıratıp» jazğan arızınan bölek, bwrın bir iste meniñ qorğauımdağı azamattan «arandatuşılıq äreketteri» üşin jeñilgen mäskeulik bir käsipker Artem Lukaşen advokattıq licenziyamnan ayıru turalı arız jazğan. Arızdıñ bäri bir kezde qatar jazıluı äri olardıñ söz saptauınıñ da birdey boluı, meniñşe, tegin emes, – dep sekem aladı.

Özine jala japtı deytin, «jaydan-jay sotqa bermeytinin» aytqan Şoraev:

– Säule «osı uaqıtqa deyin meni eşkim eşqaşan sotqa bermegen» deydi ğoy. Sotqa bermedi eken dep bwlay isteuge bola ma eken? Men de namıstı jigitpin, – deydi.

Moral'dıq ötemaqı retinde 10 million teñge talap etuiniñ sırın basqalarğa sabaq boluımen baylanıstırdı.

– 10 million mağan bes tiınğa da keregi joq. Eger sotta jeñsem, onı sol küni-aq balalar üyine audarıp jibere salamın. Mäsele aqşada emes, äñgime namısta. Azamattar aytqan sözin saraptau kerek, – deydi ayıptauşı Şoraev. Sonday-aq käsipkerdiñ sözine qarağanda,  «özine jala japtı» dep biletin advokat pen belsendi qateligin moyındap, onısın videoğa jazıp, keşirim swrasa, sottan arızın aluğa dayın eken. Söz arasında Şoraev «...Meniñ tapsırma bergenimdi däleldep bersin. Däleldey almasa, keşirim swrasın» dep naqtılay tüsti.

Atalğan azamattıq mäsele qoğam nazarın audartıp, qızu talqılanıp jatır. Keşegi sot otırısına birneşe avtobus eriktiler, är oblıstan belsendi köpbalalı äyelder kelip «qoldau» körsetetinin bildirdi. 6 qañtarğa belgilengen aldağı otırısqa Johar Ötebekov sındı özge de advokattar qatıspaq. Öziniñ aytuınşa, ol ädilet ministrligi men belgisiz küşterden qısım körip, öz salasınan alastatılıp jatqan advokattardıñ birinşisi emes.

– Küni keşe respublikalıq advokattar alqasınan biraz belsendi äriptester «nege habar bermediñ, biz aralasamız» dep habarlasıp jatır. Eñ tañğaldıratını, statistika boyınşa Qazaqstanda öz qorğauındağı azamattarına ılği aqtau ükimin şığartatın, eñ sauattı, belsendi, qoğamğa tanımal advokattardı licenziyasınan ayırıp kele jatır. Ömirimde özimniñ qorğauımdağı azamattar tarapınan birde-bir arız tüsip körgen joq. Qızığı sol, ädilet organdarı tarapınan belsendi advokattardıñ äreketine tosqauıl bar. Bıltır biraz principşil qorğauşılardı licenziyasınan ayırğan boldı.  Biıl astanalıq Amanjol Mwhamediyarov pen Erlan Ğazımjanovqa sotqa talap arız jasalğan, – dep tolıqtırdı sözin Äbişev qorğauşısı.

Äleumettik jeli qoldanuşıları, tilşi-lingvister men Äbişev tarapınıñ belsendilerin qoldauşılardıñ pikirine qarağanda, Säule Äbdildahanqızı men Abzal Qwspannıñ «tapsırıs beruşiler» turalı swhbatında eşqanday tañu ne ayıptau, naqaq kinälau mäni joq. Tek öz qorğauındağı adamdardıñ aytqanına siltey otırıp, töleu söz türinde naqtı jetkizgen.

Tilşi Säule Äbedinovanıñ advokat Abzal Qwspannan alğan swhbatınan üzindi. Material Abay.kz saytında "Äbişev isi. Advokat ne deydi?" degen atpen jariyalanğan. Foto: abai.kz

Köpşilik ünemi qoğamnıñ eñ ötkir mäselelerdi köterip, bwharalıq talqı-bastamağa sebep bolatın Abzal Qwspan men Säule Äbildahanqızın ayıptauğa qarsı. Olar sot ädil şeşim şığarmağan jağdayda peticiya jariyalap, azamattıq narazılıqqa şığatının aytadı.

"The Qazaq Times"