Tramp Japon imperatorı Naruhitomen kezdesti. Foto: VOA

AQŞ prezidenti Donal'd Tramp jaña ğana taqqa otırğan Japoniya imperatorı Naruhitomen kezdesken alğaşqı şeteldik lider boldı. Japon patşa äuletiniñ tağında otırğan Naruhito düysenbide eline saparlay kelgen AQŞ prezidentin qabıldadı. Prezident Tramptıñ Japoniya saparı mañızdı mälimdemelerge tolı bolı. 

Tramptıñ bir maqsatı siır eti eksportı turalı kelisim

AQŞ prezidentiniñ Japoniya saparı senbi küni bastalğan bolatın. Ol jeksenbide Japoniyanıñ bas uäziri (prem'er-ministri) Şinzo Abemen gol'f oynay jürip, eki el arasındağı kürdeli sauda kelisiminiñ kedergilerin jeñildetuge tırıstı. Sauda kelissözinen keyin Tramp "Tvitter" paraqşasında tabıstı kelissöz bolğanın jetkizgen edi. Degenmen, kelissözdiñ köptegen tarmaqtarı Senattıñ qarauına jiberilgen, bwl tolıqqandı kelisim bolmağanın körsetti. Japoniya men AQŞ arasında keybir import-eksporttıq tauarlar turalı qayşılıqtar saqtalıp otır. Äsirese, Tramp bwl ret Japoniyağa siır etin eksporttau kelisimine keludi maqsat ete barğan. Gol'f alañında eki el basşısınıñ jegen tağamdarına da amerikalıq siır etiniñ qosılğanı da "sayasi äñgimege" aynaldı.

Eki el basşısı gol'f alañında. Foto: VOA

Prezident Tramp sauda-ekonomikalıq kelissözden tıs, Japoniya prem'er-ministrimen birqatar öñirlik jäne halıqaralıq mäseleler turalı da keñes ötkizdi. Solardıñ qatarında Soltüstik Koreya jäne Iran mäselesi de bar. Japoniya üşin Soltüstik Koreyanıñ yadrolıq qarusızdanuı asa mañızdı. Bwl rette Japoniya AQŞ-KHDR arasındağı yadrolıq qarusızdanuğa baylanıstı kelissözderdiñ jalğasuına müddeli.

"Soltüstik Koreyadan qauip joq"

Eñ qızığı, AQŞ prezidenti men onıñ wlttıq qauipsizdik jönindegi keñesşisiniñ Soltüstik Koreyadan tönetin qauip-qaterge baylanıstı közqarası birdey emes. Tramp Şinzo Abemen kezdesu kezinde Soltüstik Koreya basşısına degen seniminiñ äli de bar ekenin aşıq ayttı. Onıñ aytuınşa, soñğı zımıran sınaqtarı KHDR basşısı Kim Joñ Unnıñ kelissözden tolıqtay bas tartqanın bildirmeydi. Ol jäne Tokiodağı mälimdemesinde, wlttıq qauipsizdik jönindegi keñesşisi Jon Boltonnıñ sözderin joqqa şığardı. Bwdan bwrın Bolton japoniyalıq jurnalisterge bergen jauabında: "Soltüstik Koreya jaqın arada BWW qararın bwza otırıp, qısqa qaşıqtıqqa arnalğan zımıran sınaqtarın ötkizedi", – degen bolatın.

"Iran söylesuge dayın bolsa, bizde dayınbız"

Sonday-aq, prezident Tramp kezekti Japoniya saparında Iran mäselesi turalı da mañızdı mälimdeme jasadı. Ol jurnalisterge bergen jauabında: " Prem'er-ministr (Şinzo Abeni meñzegen – red.) bwl mäsele turalı menimen äñgimelesti. Men Irannıñ kelissöz jürgizuge dayın ekendigine senimdimin. Eger Iran söylesuge dayın bolsa, biz de dayınbız. Biz kütip köremiz. Biraq, men prem'er-ministri mırzanıñ (Şinzo Abeni meñzegen  red.)  Iran basşılığımen tığız qarım-qatınasta ekenin bilemin", – degen. Ol osı mälimdemesinde Japoniya prem'er-ministriniñ AQŞ pen Iran arasındağı kelissözge däneker boluın swrağan.

Bügingi keñeytilgen otırısta, prezident Tramp pen Şinzo Abe bastağan delegaciyalar eki el arasındağı sauda jäne qorğanıs salasındağı ıntımaqtastıq kelisimderin talqıladı. Japoniya AQŞ-pen qorğanıs salasındağı qorğanıstı tereñdetudi qalaydı. Jäne eki el arasındağı al'yanstıñ aşıq boluın ümit etedi.

“The Qazaq Times”