Foto: Washington Post

Bügin tañerteñ, 1 naurız (AQŞ jergilikti uaqıtımen 28 aqpan keşte) AQŞ prezidenti Donal'd Tramp Amerika Qwrama Ştattarınıñ Kongresiniñ minbesinde söz söyledi. Bwl onıñ prezidenttikke tağayındalğannan bergi alğaş ret Kongress minbesinde bayandama jasauı. Bir aydan bergi sayasattağı dau-damay men dürbeleñnen keyin, ol öziniñ aldağı sayasi wstanımın naqtılauına tura keldi. AQŞ Kongresi men özi basqarıp otırğan ükimetti alañnan arıltu üşin de oğan bwl minbege köterilu kerek boldı. Bwl turalı «The New York Times» basılımı habarlap otır.

Ol negizinen aldağı jürgizbek bolğan sayasatı turalı tört taqırıpqa bölip bayandadı. Sonıñ alğaşqısı bolıp halıqaralıq sauda taqırıbın söz etti. Ol: « Men erkin saudağa senemin, biraq ol ädil sauda boluı kerek» degennen özge jaña közqaras bildirmedi, köbine öziniñ osığan deyin aytıp kelgen wstanımdarın qaytaladı. Alayda, AQŞ-tıñ Qıtaymen sauda qarım-qatınası turalı batıra ayttı. Qıtaymen jäne özge birneşe elmen sauda qatınası Amerika müddesine qayşı, tipti Amerikanıñ bedelin tüsiredi degen közqaras bildirdi. Ol: «Qıtay 2001 jılı Düniejüzilik Sauda Wyımına kirdi, sodan beri biz 6000 käsiporındı joğalttıq dedi.

Ekinşi taqırıbı migranttar mäselesi turalı öristedi. Ol bwl taqırıptı: "Amerika Qwrama Ştattarınıñ oñtüstik şekarasında «Wlı qorğan» payda boladı" degen sözben bastadı. «AQŞ ükimeti qazir esirikter men özgede qılmıskerlerdi quıp şığuda, sol arqılı biz elimizdi las adamdardan tazartatın bolamız», – dedi Tramp.

Tramptıñ saylau kezinde aytqan uädeleriniñ işinde medicina salasındağı reforması auıq-auıq, är jerde söz bolıp keledi. Bwl jolı da ol bwl saladağı özi jasağalı otırğan  reformalardı da esten şığarmadı. Özinen bwrınğı biliktiñ medicina salasındağı reformasın alıp tastap, öz reformasın ornatqalı otırğan Tramp: « Biz jaña medikerlerge tıñ tañdau qwqığın beremiz. Sol arqılı medicinalıq qamsızdandıru oñaylasıp, bağası arzanday tüsedi, densaulıq saqtau salasın sapalı deñgeyge köteremiz», – dedi.

Al odaqtar men ıntımaqtastıq wyımdar turalı sözinde Tramp NATO-nı barınşa qoldaytının bildirdi. Ol NATO-nı joğarı bağalay kele: Bwl faşizmdi jeñu üşin Ekinşi dünie soğısı maydanında jüzege asırıldı jäne qırği-qabaq soğısı  kezinde kommunizmmen küresip, keyingi odaqtardıñ ıntımaqtastığına alıp kelgen wyım dedi. Biraq ol NATO wyımı turalı osıdan bwrın aytqan közqarastarın rastadı. Aytalıq, NATO-ğa müşe elder özderiniñ qarjılıq mindettemelerin öz moynına aluı kerektigin qaytalay aytıp ötti.  Sonda ğana ädil bölis jasauğa bolatının eskertti. Ol öziniñ halıqaralıq isterge belsene kirisuge dayın ekenin de bildirdi. Halıqaralıq qatınastarda är eldiñ damu josparlarına jäne öz wstanımdarına qwrmet etetinin ayta kelip: «Meniñ jwmısım älemdi qorğau emes. Meniñ jwmısım Amerika Qwrama Ştattarın qorğau», – dep amerikalıqtardıñ eñ süyikti sözimen bayandamasın ayaqtadı.

“The Qazaq Times”