Anjelina Joli (Angelina Jolie) Kambodjadağı öziniñ jaña fil'min wsına otırıp, bwl el oğan «jandanu» eli bolğanın mälimdedi.
Ärtis Bi-bi-sige bala kezinde qızıl khmerler ornatılğan genocidti baqılağan, öz közimen körgen adamnıñ iñgimesi boyınşa tüsirilgen «Aldımen olar meniñ äkemdi öltirdi» fil'miniñ körsetilimi qarsañında ayrıqşa swhbat berdi.
Anjelinanıñ sözi boyınşa, ol rejisser retinde qatısqan fil'm Kambodji adamdarına sol kezde alğan tereñ jaraları turalı aşıq aytuğa kömektesuge şaqırılğan.
Genocid kezinde bwl elde 2 mln-ğa juıq adam qaza taptı.
BWW-nıñ qaşqındar isi boyınşa Joğarğı komissar basqarmasınıñ arnayı elşisi bolğan Joli Kambodjada alğaş ret 2001 jılı «Lara Kroft: mazarlardı wrlauşı» fil'miniñ tüsirilimi kezinde bolğan. Keyinnen ol ülken wlı Meddokstı Kambodjadan asırap alğan.
«Men bwl elge keldim, onıñ halqına ğaşıq boldım jäne onıñ tarihın tanıp-bildim»,-dedi ol Bi-bi-si tilşisi YAlda Hakımge bergen swhbatında. Sol kezde men qorşağan älem turalı qanşalıqtı az biletinimdi tüsindim. Bwl el mağan «jandanu» üşin kömektesti. Jäne de men bwl elge ärdayım alğısımdı aytamın. «Men bwl eldiñ mağan bergenin eşqaşan qaytara almaytın siyaqtımın» - deydi ol.
Tüsiniksiz tragediya
«Aldımen olar meniñ äkemdi öltirdi» fil'mi jazuşı Lun Unnıñ bir attas kitabı jelisinde tüsirilgen.
Eldi 1975-1979 jıldarı aralığında bilegen, Pol Pottıñ basşılığında bolğan qızıl khmerler tärtibi onıñ otbasın Pnompone astanasındağı üyin tastap ketuge mäjbürlegen kezde ol nebäri 5 jasta bolatın.
Keybir sanaqtar boyınşa, 2 mln-ğa juıq, yağni eldiñ şirek böligi tärtip äserinen nemese aştıqtan jäne auır jwmıstan qaza bolğan.
«Men bwl soğıs jäne osıdan 40 jıl bwrın bolğan oqiğa jetkilikti türde tüsindirilmedi dep şeştim»,-dedi Djoli.
Fil'mniñ bastı böligi khmer tilinde dıbıstalğan, biraq Djolidiñ sözi boyınşa, ol Kambodjada bolğan oqiğanı älem meylinşe jaqsı tüsinui üşin tırıstım deydi, sonımen qatar ol fil'm jergilikti twrğındarğa da qızıqtı boladı dep ümittenedi.
«Bwl adamdarğa barınşa aqtarıluğa kömektesedi dep ümittenemin, sebebi sol oqiğanıñ kuägerleri balalarına ayta qoymağan» deydi ärtis.
Qiın-qıstau kezeñderdi bastan keşire
Netflix kompaniyası şığarğan fil'mniñ älemdik körsetilimi qazirgi Siemreap qalasınan soltüstikke qaray ornalasqan Angkor-Vat şirkeulik keşeninde ötti. Mwnda «Mazarlardı wrlauşı» fil'miniñ köptegen epizodtarı tüsirilgen.
Körsetilimde Jolidiñ 6 balasımen birge Kambodja koroli Norodom Siamoni boldı, ol Jolige 2005 jılı qorşağan ortanı qorğau boyınşa qorda atqarğan jwmısı üşin alğıs retinde öz eliniñ azamattığın sıyğa tartqan bolatın, qordıñ wyımdastıruşısı Joli boldı.
Osı küni Joli ötken jılğı qırküyekte Bred Pittpen ajırasuğa arız jazğannan beri alğaş ret köpşilik aldına şıqtı.
Pitt pen Joli 2004 jıldan beri birge boldı, biraq tek 2014 jılı tamız ayında resmi türde nekege twrdı.
«Bwl öte qiın boldı»,- dep ağınan jarıldı ärtis. Köptegen adamdar mwnday jağdaydı bastarınan keşiredi. Meniñ otbasımnıñ ärbir müşesi qiın-qıstau kezeñdi bastan ötkizdi. Biraq men bar zeyinimdi balalarımızğa arnaymın...
«Biz otbasımız jäne ärqaşan otbası bolıp qalamız jäne bwl mağan qiındıqpen küresuge kömektesedi. Men bwl jağdaydan şığu üşin, biz bir-birimizge jaqın bolu üşin jäne mıqtı bolu üşin qolımnan kelgendi ayamaymın»,- dep qostı ol.
Oyındağısın aytıp salu tilegi
Ötkende Joli New York Times-qa Donal'd Tramp engizgen, jeti mwsılman eline immigraciyağa qoyğan qarsılıqqa jauap retinde maqala jazğan bolatın. Bwl maqalada Amerikanı qorqınışqa emes, naqtı dälelderge negizdelgen şeşim qabıldauğa şaqıradı.
Ol naqtı Tramp jaylı aytpadı, biraq «amerika halqı – qanday bolmasın prezidentten de köp» dedi ol.
«Men öz elime, ol qwrılğan qağidalarğa, oğan qımbat qwndılıqtarğa senemin», – dep basa ayttı. «Jäne men qorqınış pen jek köruşilik, adamdardı näsil belgileri boyınşa bölu şın mäninde Amerika üşin jat qılıqtar» dep sanaymın.
«Bir qızığı, biz älemdegi adamdardıñ öz azamattıq bostandığı men qwqıqtarı üşin küresip jatqandığın jäne olardıñ ne närsege senetinin körip otırmız». Biz Amerikada adamdardıñ: «bwl amerikanşa ma, bwl konstituciyalıq emes» dep aytqandarın estimiz. Jäne men solay dep sanaymın».
Fariza Mwqanova
"The Qazaq Times"