Tramp pen Kongress şeşimi birdey bolmay qaldı. Foto: VOA.

AQŞ prezidenti Donal'd Tramp sol eldiñ jergilikti uaqıtımen seysenbi küin 21:00-de, arnayı mälimdeme jasap, «qauipsizdik jäne gumanitarlıq dağdarıstıñ» aldın alu üşin oñtüstik şekarağa qorğan twrğızudıñ kezek küttirmeytinin ayttı. Onıñ aytuınşa,  kün sayın mıñdağan zañsız qonıs audaruşılar AQŞ-qa kiruge äreket etetinin, elge kiretin ulı şegimdiktiñ (geroin) 90 payızı oñtüstik şekara arqılı kiretinin, bwl är küni 300 amerikalıqtıñ ömirin jalmaydı.

Ayta keterligi, Tramptıñ kezekti mälimdemesi onıñ Meksikağa jasaytın resmi saparınıñ aldında jasalıp otır. Ol sözinde: «Elimizdiñ oñtüstik aymaqtarında gumanitarlıq dağdarıs örşip baradı», – degen.

Tramp arnayı tele mälimdeme jasadı. Foto: BBC.

Aq üy basşısınıñ sözine qarağanda, Meksika şekarasına qorğan twrğızu, şekara attağan qılmıstar men kontrabandalıq äreketterdiñ aldın alıp, mıñdağan adamnıñ ömirin qorğap qalmaq. Ol jäne zañdı türde şekara attauşılardı Qwrama Ştattıñ qwşağı aşıq ekenin, alayda zañsız migranttar eldiñ qauipsizdigine qater töndirgendikten, şekteu qoyuğa tura keletinin aytqan.

Tramp el qauipsizdigine töngen qaterdiñ aldın alu üşin şekara aymaqtarın qorğau josparın Kongreske wsınğanın aytqan. Ol wsınğan jobağa säykes Meksika şekarasına qorğan twrğızu üşin 507 mlrd dollar qarjı bölu kerek.

Senat şekara qorğanın twrğızuğa qarjı böluge qarsı bolıp kele jatqandıqtan, AQŞ ükimeti 18 künnen beri jarım-jartılay jwmıs toqtattı deuge boladı. Al, Senattıñ byudjet jobasında şekara qorğanına qarjı bölu turalı tarmağı joq bolğandıqtan prezident Tramp oğan qol qoymağan. Sondıqtan da AQŞ-tıñ ükimet qızmetkerleri de jalaqıların ala almay otır.

Tramptıñ resmi mälimdemesinen keyin Kongrestiñ Ökilderi palatasındağı demokrat spikeri Nensi Pelosi men Senattağı Demokrattardıñ jetekşisi Çak Şumer jauap qaytardı. Pelosi sözinde: «Prezident eldi qorqıtıp söylegendi wnatadı. Biz naqtı faktilerge süyenemiz. Şekaradağı äyelder men balalar qorqınıştı wnatpaydı», – dedi.

Al, Demokrattardıñ jetekşisi Çak Şumer bolsa: «Şekara qorğanı Amerikanıñ simvolı emes, kerisinşe «Azattıq müsini». Kongress ökilderi şekara qauipsizdigin qorğan qwrılısınan basqa joldarmen şeşuge de boladı dep qaraydı» – dedi.

AQŞ territoriyasına zañsız qonıs audaruşılardı toqtatu üşin 3200 şaqırımdıq oñtüstik şekarağa qorğan twrğızu ideyasın Tramp taqqa otırğalı beri tolassız aytıp keledi. Onıñ bwl ideyası saylau kezinde de köp talqığa tüsken edi.

 “The Qazaq Times”