Mwnay bağasınıñ ösui kimge tiimdi, kimge tiimsiz?

Jıl basınan beri älemdik narıqta Brent markalı mwnay bağası 27 payızğa östi. Qazan ayınıñ 2-i küni Brent-tiñ bir barelli 85 dollardan astı. Bwl 2014 jıldan beri bolmağan körsetkiş. Halıqaralıq sarapşılardıñ pikirinşe, älemdik narıqtağı mwnay bağasınıñ ösui AQŞ-tıñ Iranğa salğan sankciyaları men Kuveyttiñ Amerikağa mwnay tasımalın toqtatuına tikeley baylanıstı.

Mwnay bağasınıñ ösui kimderge tiimsiz?

Birinşi kezekte mwnay bağasınıñ qımbattauınan qara altındı importtauşı elder zardap şegedi. Qazirgi tañda olardıñ köşin Euroodaq  elderinen keyin Qıtay, Ündistan, Türkiya, Mısır jäne Ukraina elderi bastap twr. Boljam boyınşa, eger mwnay bağası aldağı uaqıtta bir barelli 100 dollarğa jetetin bolsa, onda joğarıda atalğan elderdiñ ekonomikasına aytarlıqtay salmaq tüsedi.

Qara altınnıñ qımbattauınan kimder payda tabadı?

Mwnay bağasınıñ qımbattauınan birinşi kezekte wlttıq ekonomikaları «qara altın inesinde» otırğan Qazaqastan, Resey jäne Saud Arabiyası siyaqtı memleketter wtadı. Eger aldağı uaqıtta Brent markasınıñ bir barelli 100 dollarğa jetetin bolsa, Qazaqstan siyaqtı elder byudjettiñ jırtıq-tesikterin osınıñ esebinen jamaydı jäne memlekettik şığındardı eki-üş esege köbeytuge mümkindik aladı. Al bwl degenimiz elge investiciya tartuğa ülken septigin tigizedi.

Qara altın qımbattauınıñ keri äseri qanday?

Mwnaydıñ qımbattauı birinşi kezekte inflyaciyanıñ ösuine alıp keledi. Sebebi qara altınmen birge benzin, kerasin, dizel' siyaqtı mwnay önimderiniñ de bağası şarıqtaydı. Al ol öz kezeginde sırttan keletin kiim-keşek, azıq-tülik, jemis-jidek siyaqtı kündelikti ömirge qajettik tauarlardıñ qımbattauına alıp kelip soğadı. Inflyaciyanıñ ösui analıp kelgende teñge siyaqtı kez kelgen memlekettiñ wlttıq valyutasınıñ älsireuine äser etedi. Bir sözben aytqanda mwnay bağasınıñ ösuinen anau aytqanday payda tabatın memleket joq. Barlığı belgili bir därejede şığınğa wşıraydı.

"The Qazaq Times"