Erdoğan kezekti saylauda jeñiske jetse jalğastı 10 jıl bilik jürgizbek. Foto: Ekspert.

Türkiyada eki künnen keyin, yağni, 24 mausım küni prezidenttik jäne parlamenttik saylau ötpek. Şeteldik aqparat közderiniñ mälimetinşe, şetelde twratın türkiyalıq saylauşılar bwl retki saylau nätijesine ülken äser etpek. Aytalıq, prezident Rejep Tayıp Erdoğannıñ bilikte qaluı nemese ketuinde şeteldegi dauıs beruşiler ülken röl atqarmaq.

Türkiyanıñ prezident jäne parlament saylauına 59,4 mln adamnıñ dauıs beru qwqığı bar. Al olardıñ 3 millionnan astamı şetelde twradı. Germaniyadağıya Türkiya azamattarınıñ 1,4 mln adam dauıs beruge qwqılı. Franciyada 340 mıñ, Niderlandiyada 250 mıñ, Avstriyada 105 mıñ, Wlı Britaniyada 100 mıñ dauıs beruge qwqılı türik azamatı twradı.

Bwl retki saylauda Erdoğan qaytalay jeñiske jeter bolsa, onıñ bilik qwzireti keñeye tüspek. Sebebi, bıltır Kostituciyağa özgeris engizu referendumı ötip, prezidenti ükimet pen birge memleket basşısı bolıp qaldı. Anığın aytqande, rejim parlamenttik basqarudan, prezidenttik basqaruğa özgertildi. Jaña qabıldanğan Ata zañ (Konstituciya) boyınşa, äskeri şendilerdiñ qwqığı bwrınğıdan köri şekteulerge wşıradı jäne Rejep Tayıp Erdoğannıñ biligin 2029 jılğa deyin jalğastıra aluına jol aştı. Eki künnen keyingi saylauda jeñip şıqsa, Erdoğan bes jıldan eki kezek el basqaruına boladı.

Şeteldegi Türkiya azmattarı ötken aptadan bastap dauıs berdi. Germaniyada 1,4 mln türkiyalıq twradı. Bir aptadan beri Germaniyadağı Türkiya elşiliginiñ aldında adam ayağı üzilgen joq. Bwl osı eldegi tükriyalıq azamattardıñ belsendi dauıs berip jatqanın körsetedi. Germaniyadağı dauıs beruşiniñ biri BBC tilşilerine: «Erdoğan 16 jıldan beri bilik jürgizip keledi. Biz odan şarşadıq. Bizge demokratiya men söz bostandığı kerek», – degen pikirin aytqan. Biraq, dauıs beruşiler arasında: «Rejep Tayıp Erdoğanğa dauıs berdim. Ol elde wzaq jıl bilik jürgizdi jäne el üşin küyinedi», – degen pikirler de kezdesedi. Qazir şeteldegi dauıs beru orındarında qauipsizdik şaraları küşeytilgen. Är bir dauıs beruşi dauıs berudiñ aldında qatañ tekseruden ötedi.

Europa elderi men Türkiya arası soñğı kezde salqınday tüsti. Türkiyada jüzege aspay qalğan äskeri töñkeristen keyin keyin, auqımdı jazalau şaraları jürgizilip, töñkeriske qatısı bar degen köptegen adam qudalauğa wşıradı. Batıs elderi bwğan adamdıq qwqıq pen demokratiyağa qayşı äreket retinde ün qattı. Al, eldegi Konstituciyağa özgeris engizu referendumın, Erdoğannıñ avtokratiyağa qwlşınıs jasauı dep bağaladı. Biraq, bwnday sındar men qısımğa Ankara biligi de teñdey jauap qaytarıp, ayıptau, sındau äreketterinde ayanıp qalmadı. Qalay desek te, eki künnen keyin Türkiya ükimeti men halqı üşin mañızdı özgeristerdiñ şeşimi şıqqalı twr.

 “The Qazaq Times”