AQŞ pen KHDR basşıları. Foto: express.co.uk.

Osı aptanıñ eñ bastı halıqaralıq jañalıqtarı, AQŞ pen Kuba arasındağı jaña diplomatiyalıq dağdarıstıñ qalıptasuımen bastaldı. Ötken aptanıñ soñında, 17 qırküyek küni AQŞ Memlekettik hatşısı Reks Tillerson Kubada twratın AQŞ Bas elşiliginiñ şabuılğa wşırağanı sebepti, Uaşington tarabı Kubadağı AQŞ elşiligin jauıp tastauı mümkin ekenin mälimdegen bolatın. Ayta keteyik, ötken aptanıñ soñında Kubadağı AQŞ elşiligi şabuılğa wşırap, kem degende 21 adamnıñ jaraqat alğanı turalı habarlanğan. AQŞ jaq Kubada turatın kanadalıq diplomattardıñ da şabuılğa wşırağanın alğa tarttı.

AQŞ-tıñ äskeri wşaqtarı Korey tübegi keñistiginde wştı.

AQŞ Soltüstik Koreyanıñ soñğı zımıran sınağına jauap retinde, Oñtüstik Koreya jäne Japoniyamen birlesken, äskeri äue küşteriniñ jattığuın ötkizdi. Oğan AQŞ öziniñ ozıq äue kemelerin – eki B-1B jauıngerlik wşağı men eki   F-35 joyğış wşaqtarın qatıstırdı. Bwl retki jattığudıñ bastı erekşeligi – äue küşteri äue şabuıldarınan qorğanuğa emes, kerisinşe zımıran nısandarın joyıp jiberuge jattığu boldı.

Iran AQŞ-tı 2015 jılğı yadrolıq kelisimin bwzdı dep ayıptadı.

Europada ötken Atom energiyası jönindegi halıqaralıq forumında Irannıñ vice-prezidenti Salehi «AQŞ 2015 jılı jasasqan yadrolıq kelisimdi bwzdı» dep ayıptadı. AQŞ prezidenti Tramp Irannıñ atalğan kelisimdi tolıqtay orındağanınan senimsiz ekenin aytıp, älemdik qauımdastıqtan Iranğa jasalatın sankciyalardı qalpına keltiruge tırısqan. Alayda, Iran jaq özderiniñ kelisimdi tolığımen aqtap şıqqanın, kerisinşe bwl talaptarımen AQŞ ükimetiniñ kelisimdi bwzıp otırğanın ayıptadı. Iran vice-prezidentiniñ bwl ayıptauı, BWW Bas Assambleyasında älem basşılarınıñ bas qosuına bir kün bwrın jariyalanğandıqtan, älem elderi eki el arasındağı şielenistiñ qayta örşuinen alañdağan edi.

AQŞ prezidenti BWW mäjilisinde söylegen sözi älem basşıların alañdattı

Tramp BWW mäjilisinde söz söylep, Soltüstik Koreya, Iran qatarlı elderdi qatañ ayıptadı. Ol sözinde Soltüstik Koreyanıñ älemge yadrolıq qauip töndirgenin aytıp, eger AQŞ pen onıñ odaqtastarına qater töndirse, AQŞ Soltüstik Koreyanı tolığımen joyıp jiberetinin ayttı. Tramp sözinen keyin özge elder basşıları beybitşilik pen twraqtılıq mäselesinen alañdap otırğandarın jetkizdi. Tramp sözin bir el qoldasa ekinşi ol qarsı pikir joldadı.

Resey men Qıtay alğaş ret äskeri odaqtastıqqa qadam qoydı.

Resey men Qıtaydıñ äue jäne teñiz küşteri Tınıq mwhitta birlesken äskeri oqu jattığuın ötkizdi. Osığan deyin eki eldiñ birlesken jattığularınıñ arasında bwl eñ kölemdisi bolıp sanaladı. Bwl Soltüstik-Şığıs Aziya dağdarısında eki eldiñ ortaq qadamın äygiledi. Öñir qayşılığındağı özge taraptar eki eldiñ birlesken äskeri jattığuın Resey-Qıtay arasındağı äskeri odaqtıñ qalıptasuınıñ bastaması dep bağaladı.

AQŞ qorğanıs byudjetin tağı arttırdı

AQŞ Senatı sol eldiñ qorğanısqa böletin qarajatın arttıru isin maqwldap bekitti. Sonıñ nätijesinde Pentagonnıñ memleket byudjetinen alatın qarjısı 640 mlrd AQŞ dollarınan 690 mlrd dollarğa deyin köbeydi. Qwrama Ştattıñ qorğanısqa bölgen qarjısı özge elderdi alañdattı. Ayta keteyik, bwl eldiñ qorğanıs byudjeti özinen keyingi segiz eldiñ qorğanıs qarajatınan da asıp tüsedi. 700 mlrd dollarğa juıq qarajattıñ işinde AQŞ-tıñ Süriya, Auğanstan jäne Iraktağı qarulı küşterine beretin aqşası 6 mlrd dollar dep körsetilgen.

Kürdter Irak ükimetiniñ qarsılığına qaramastan referendum ötkizbek, alayda Bağdat biligi jeterlik qarsı twrmadı.

Ötken apta soñında Irak kürdteriniñ täuelsizdik referendumı Iraktıñ eñ joğarı sotı jağınan zañsız dep tabılıp, toqtatuğa bwyrıq bergen. Alayda, Kürd Avtonomiyası Bağdat biligine qaramastan referendumdı jalğastıratının bildirdi. Iraktağı kürdterdiñ täuelsizdik aluına körşiles Türkiya, Iran jäne Europa Odağı men AQŞ-ta qarsılıq bildirgen edi. Degenmen, barlıq taraptıñ qarsılığı jeterlik därejede bolğan joq. Irak ükimetiniñ salğırttıq tanıtuınınñ sebebi retinde şetel sarapşılar: Irak ükimeti kürdterdiñ tübi täuelsizdik alatının biledi, sondıqtan olardıñ referendumına qattı qarsılıq bildirip, küşti dayındıqtan ötken kürd armiyasınıñ qozğağısı kelmeydi dedi.

AQŞ pen Iran dauında EO Irandı jaqtadı

AQŞ ükimetiniñ Iran 2015 jılğı kelisimdi tolıq orındamadı degen uäjine, Europalıq Odaq qisınsız ekenin aytıp qarsı pikir bildirdi. Europa Odağı kelisimniñ Iran jağınan tolıqtay jüzege asqanın rastadı. Kelisimniñ orındaluına jauaptı Birlesken Komitet te Iran jağına şığıp otır.

Kim Joñ Un Trampqa jauap qaytardı

Soltüstik Koreyanıñ eñ joğarı basşısı Kim Joñ Un sol eldiñ Ortalıq Aqparat Agenttigi arqılı Tramptıñ seysenbi küni BWW mäjilisindegi sözine jauap berdi. Ol sözinde: «Onıñ sözi otpen oynağandıq, Tramp prezident boluğa jaramaydı» dedi. Sonımen birge ol AQŞ-qa jauap retinde eñ qatañ şara qoldanğalı otırğanın da eskertti. Eki eldiñ basşıları bir-birin auır sözdermen sıbap aldı.

“The Qazaq Times”