Foto: sales-b.com

Amerika ğalımı Filipp Kotlerdiñ anıqtaması boyınşa, “marketing” – adamzattıñ qajetti dünielerin ayırbastau arqılı özin qanağattandıru äreketi.

“Marketing” wğımınıñ artında ne twr? Köpşilik marketingti tauardı ötkizu jäne adamdı  ıntalandıru dep qatelesedi. Tañdanatın eş närse joq! Tipti teledidardağı jarnama rolikteri, gazettegi jarnama, tikeley poşta jarnamalarınıñ jiberilu bizdiñ etimiz üyrenip ketken. Ärdayım, äldebireuler bizge birdeñeni satuğa tırısadı.

Bügingi küni barlıq azamattar marketingmen aynalısa bilu kerek. Jwmıs izdegende, kölik satarda, qayırımdılıqqa qarajat izdegende nemese belgili bir ideyanı nasihattağanda biz eş oylanbastan marketingpen aynalısamız. Biz bwl narıqtıñ qanday ekenin, ol jerde kimniñ äreket etetinin, ol qalay jwmıs isteytinin jäne onıñ qajettiligi qanday ekenin biluimiz kerek.

Marketingte biz özimizdiñ twtınuşı retindegi rölimizdi tüsinuimiz kerek. Keybireuler  bizge bir zattardı ärdayım satuğa tırısadı, sondıqtan da biz marketingte qoldanılatın satu ädisteriniñ birazın tanıp biluimiz  abzal. Sonday-aq, bwl salanı bilgenimiz bizdiñ twtınuşı retinde parasattı boluımızğa mümkindik beredi.

Marketing negizgi maqsatı - adamdardıñ qajettilikterin qanağattandıruğa bağıttalğan (fizikalıq qajettilikter,tağam, kiim, jılu, qauipsizdik, äleumettik qajettilikter jäne bilim men öz oyın bildiru qajettilikteri). Adamdardıñ qajettiligi şeksiz, al sol qajettilikterdi qanağattandıratın resurstar az. Sondıqtan adamdar özderiniñ mümkindikterine say özderin joğarı därejede qanağattandıratın tauarlardı tañdaydı.

Marketing – narıqtağı kommivoyajer, bölşektep satatın satuşılar, jarnama jwmısşıları, marketing zertteuşileri, jaña tauarlar jäne firmalıq tauarlardıñ öndiristik menedjerleri siyaqtı käsibimamandardıñ negizgi päni deuge boladı.

Olar narıqtı sipattap, segmentterge böludi, narıq işinde twtınuşılardıñ qajettilikterin bağalap, wnatu-wnatpau sebepterin bilu kerek. Sonday-aq, mareketing salasında jwmıs isteytinder narıqqa say twtınu erekşelikteri bar tauardı jasap, onı sınaqtan ötkizu, onıñ bağası arqılı tauardıñ qwndılığın twtınuşılarğa jetkizu siyaqtı äreketterdi bilgen jön jäne sol tauarğa köpşiliktiñ qolı jetetindey etip keñinen taratatın bilikti deldaldardı tañday bilu kerek.

Twtınuşılar tauardı bilip onı satıp alu üşin mamandar sol tauardı qalay jarnamalay bilu qajet. Sondıqtan bolar, köpşilik önimdi satu marketingtiñ mañızdı elementi emes ekendigin bilgende tañ qaladı. Önimdi satu – marketing salasınıñ tek bir böligi ğana, tipti eñ mañızdısı da emes. Eger narıqtağı mamandar marketing salasınıñ basqa da  bölimderimen jetik jwmıs istese, yağni twtınuşılıq qajettilikterdi anıqtasa, kerekti tauarlardı jobalap olarğa tiisti bağa berip, tauardı taratu  jäne tiimdi ıntalandıru jüyesin damıtsa, mwnday tauarlar älbette tez satılıp, swranısqa ie boladı. Sondıqtan narıqtıñ käsibi mamandarı bilim men täjiribege ie bolu kerek.

Botajan Qabılbekova

“The Qazaq Times”