امەريكا عالىمى فيليپپ كوتلەردىڭ انىقتاماسى بويىنشا، “ماركەتينگ” – ادامزاتتىڭ قاجەتتى دۇنيەلەرىن ايىرباستاۋ ارقىلى ءوزىن قاناعاتتاندىرۋ ارەكەتى.

“ماركەتينگ” ۇعىمىنىڭ ارتىندا نە تۇر؟ كوپشىلىك ماركەتينگتى تاۋاردى وتكىزۋ جانە ادامدى  ىنتالاندىرۋ دەپ قاتەلەسەدى. تاڭداناتىن ەش نارسە جوق! ءتىپتى تەلەديدارداعى جارناما روليكتەرى، گازەتتەگى جارناما، تىكەلەي پوشتا جارنامالارىنىڭ جىبەرىلۋ ءبىزدىڭ ەتىمىز ۇيرەنىپ كەتكەن. ءاردايىم، الدەبىرەۋلەر بىزگە بىردەڭەنى ساتۋعا تىرىسادى.

بۇگىنگى كۇنى بارلىق ازاماتتار ماركەتينگمەن اينالىسا ءبىلۋ كەرەك. جۇمىس ىزدەگەندە، كولىك ساتاردا، قايىرىمدىلىققا قاراجات ىزدەگەندە نەمەسە بەلگىلى ءبىر يدەيانى ناسيحاتتاعاندا ءبىز ەش ويلانباستان ماركەتينگپەن اينالىسامىز. ءبىز بۇل نارىقتىڭ قانداي ەكەنىن، ول جەردە كىمنىڭ ارەكەت ەتەتىنىن، ول قالاي جۇمىس ىستەيتىنىن جانە ونىڭ قاجەتتىلىگى قانداي ەكەنىن ءبىلۋىمىز كەرەك.

ماركەتينگتە ءبىز ءوزىمىزدىڭ تۇتىنۋشى رەتىندەگى ءرولىمىزدى ءتۇسىنۋىمىز كەرەك. كەيبىرەۋلەر  بىزگە ءبىر زاتتاردى ءاردايىم ساتۋعا تىرىسادى، سوندىقتان دا ءبىز ماركەتينگتە قولدانىلاتىن ساتۋ ادىستەرىنىڭ ءبىرازىن تانىپ ءبىلۋىمىز  ابزال. سونداي-اق، بۇل سالانى بىلگەنىمىز ءبىزدىڭ تۇتىنۋشى رەتىندە پاراساتتى بولۋىمىزعا مۇمكىندىك بەرەدى.

ماركەتينگ نەگىزگى ماقساتى - ادامداردىڭ قاجەتتىلىكتەرىن قاناعاتتاندىرۋعا باعىتتالعان (فيزيكالىق قاجەتتىلىكتەر،تاعام، كيىم، جىلۋ، قاۋىپسىزدىك، الەۋمەتتىك قاجەتتىلىكتەر جانە ءبىلىم مەن ءوز ويىن ءبىلدىرۋ قاجەتتىلىكتەرى). ادامداردىڭ قاجەتتىلىگى شەكسىز، ال سول قاجەتتىلىكتەردى قاناعاتتاندىراتىن رەسۋرستار از. سوندىقتان ادامدار وزدەرىنىڭ مۇمكىندىكتەرىنە ساي وزدەرىن جوعارى دارەجەدە قاناعاتتاندىراتىن تاۋارلاردى تاڭدايدى.

ماركەتينگ – نارىقتاعى كومميۆوياجەر، بولشەكتەپ ساتاتىن ساتۋشىلار، جارناما جۇمىسشىلارى، ماركەتينگ زەرتتەۋشىلەرى، جاڭا تاۋارلار جانە فيرمالىق تاۋارلاردىڭ وندىرىستىك مەنەدجەرلەرى سياقتى كاسىبيمامانداردىڭ نەگىزگى ءپانى دەۋگە بولادى.

ولار نارىقتى سيپاتتاپ، سەگمەنتتەرگە ءبولۋدى، نارىق ىشىندە تۇتىنۋشىلاردىڭ قاجەتتىلىكتەرىن باعالاپ، ۇناتۋ-ۇناتپاۋ سەبەپتەرىن ءبىلۋ كەرەك. سونداي-اق، مارەكەتينگ سالاسىندا جۇمىس ىستەيتىندەر نارىققا ساي تۇتىنۋ ەرەكشەلىكتەرى بار تاۋاردى جاساپ، ونى سىناقتان وتكىزۋ، ونىڭ باعاسى ارقىلى تاۋاردىڭ قۇندىلىعىن تۇتىنۋشىلارعا جەتكىزۋ سياقتى ارەكەتتەردى بىلگەن ءجون جانە سول تاۋارعا كوپشىلىكتىڭ قولى جەتەتىندەي ەتىپ كەڭىنەن تاراتاتىن بىلىكتى دەلدالداردى تاڭداي ءبىلۋ كەرەك.

تۇتىنۋشىلار تاۋاردى ءبىلىپ ونى ساتىپ الۋ ءۇشىن ماماندار سول تاۋاردى قالاي جارنامالاي ءبىلۋ قاجەت. سوندىقتان بولار، كوپشىلىك ءونىمدى ساتۋ ماركەتينگتىڭ ماڭىزدى ەلەمەنتى ەمەس ەكەندىگىن بىلگەندە تاڭ قالادى. ءونىمدى ساتۋ – ماركەتينگ سالاسىنىڭ تەك ءبىر بولىگى عانا، ءتىپتى ەڭ ماڭىزدىسى دا ەمەس. ەگەر نارىقتاعى ماماندار ماركەتينگ سالاسىنىڭ باسقا دا  بولىمدەرىمەن جەتىك جۇمىس ىستەسە، ياعني تۇتىنۋشىلىق قاجەتتىلىكتەردى انىقتاسا، كەرەكتى تاۋارلاردى جوبالاپ ولارعا ءتيىستى باعا بەرىپ، تاۋاردى تاراتۋ  جانە ءتيىمدى ىنتالاندىرۋ جۇيەسىن دامىتسا، مۇنداي تاۋارلار البەتتە تەز ساتىلىپ، سۇرانىسقا يە بولادى. سوندىقتان نارىقتىڭ كاسىبي ماماندارى بىلىم مەن تاجىريبەگە يە بولۋ كەرەك.

بوتاجان قابىلبەكوۆا

“The Qazaq Times”