بۇگىن استانا قالاسىندا «جاڭا قازاقستان» فورۋمىنىڭ وكىلدەرى بريفينگ وتكىزدى.

ءباسپاسوز ءماسليحاتىنا ساياساتكەر، ءامىرجان قوسانوۆ، ساياساتتانۋشى، راسۋل جۇمالى جانە ساياساتكەر، سەرىكجان مامبەتالين قاتىستى. بريفينگ بارىسىندا فورۋم مۇشەلەرى «جاڭا قازاقستان» وكىلدەرى دايىنداعان 33 باپتان تۇراتىن ساياسي باعدارلامالارىن تانىستىردى.

ساياساتكەر، ءامىرجان قوسانوۆ.

ساياساتكەر، ءامىرجان قوسانوۆ: «جاڭا قازاقستان» فورۋمىنىڭ تاريحى وتە قىسقا. ويتكەنى وزدەرىڭىز بىلەسىزدەر قازىر قازاقستان ساياسي الاڭىندا وپپوزيتسيالىق پارتيالار جوقتىڭ قاسىندا. رەسمي تۇردە «جسدپ» پارتياسى بار. بىراق وكىنىشكە وراي سوڭعى كەزدەرى ونىڭ ساياسي بەلسەندىلىگى تومەندەپ كەتتى. بىراق قوعام وعان قارامايدى. قوعامدا ءارتۇرلى پروتسەسستەر ءجۇرىپ جاتىر. دەۆالۆاتسيا، 20 جىلعا سوزىلعان الەمدىك داعدارىس، كوممۋنالدى قىزمەتتەردىڭ باعاسى مەن ءتاريفىنىڭ قىمباتتاۋى، ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك، ەلىمىزگە ءتونىپ تۇرعان گەوساياسي جاعدايلار بۇنىڭ بارلىعى حالىقتى الاڭداتۋدا. سوندىقتان بەلگىلى ءبىر كۇش كەرەك. قازىر بيلىك تە، قوعامدىق ۇيىمداردا كوپتەگەن باعدارلاما قابىلداپ جاتىر. بىراق ولاردىڭ بارلىعىنىڭ قاتەلىگى حالىقتىڭ پىكىرىمەن ساناسپايدى. ولار جوعارعى جاقتان جينالىپ، قۇرىلتايدا نەمەسە پلەنۋمدا قابىلداي سالادى. بىراق ءبىز باسقا جولمەن كەتتىك. ءبىز الەۋمەتتىك جەلىدە، «دات» گازەتىندە 33 باپتان تۇراتىن ساياسي باعدارلامامىزدى جاريالادىق. وسى 33 باپتا ءبىز قازاقستاندا نەنى جاڭارتۋ كەرەك، نەنى وزگەرتۋ كەرەك سول جونىندە ايتتىق. بۇگىنگى ءبىزدىڭ ماقساتىمىز وسى باعدارلامالاردى سىزدەرگە ۇسىنۋ. مەنىڭ باعدارلاما تۋرالى ايتارىم، ءۇش نارسە. ءبىرىنشى، ەكونوميكا، الەۋمەتتىك ماسەلەلەر جونىندە ايتقان كەزدە ەڭ باستى ماسەلە ساياساتقا كەلىپ تىرەلەدى. بىزدەگى پرەزيدەنتتىك، پارلامەنتتىك، ۇكىمەتتىك جانە سوت جۇيەسى حالىقتىڭ باقىلاۋىنان تىس. سوندىقتان ءبىز ويلايمىز، بىزگە ءادىل، اشىق سايلاۋ كەرەك. ەكىنشى، بارلىق ساياسي تۇتقىنداردى ياعني بيلىككە سىن ايتقان ارون اتابەك، ماكس بوقاەۆ، مۇحتار جاكىشەۆ، مۇراتبەك تۇڭعىشباەۆ سياقتى ازاماتتاردىڭ بارلىعى دەرەۋ بوساتىلۋى كەرەك. ءبىزدىڭ تالابىمىز سول جانە بولاشاقتا ءوزىنىڭ ساياسي كوزقاراسى ءۇشىن ەشكىم قۋدالانباۋى ءتيىس. ءۇشىنشى، قازىر قازاقستاندا ليۋستراتسيا جونىندە كوپ ايتادى. ءبىزدىڭ ۇسىنىسىمىز بىلاي، ءيا وسى ساياسي جۇيەگە قىزمەت جاساپ، زاڭدى بۇزعان، جەمقورلىققا سالىنعان، ساياسي قىلمىستارعا قاتىسىپ ادامداردى ولتىرگەن، زامانبەك نۇرقادىلوۆ، التىنبەك سارسەنباەۆ، باتىرحان دارىمبەت، اسحات ءشارىپجانوۆ سياقتى الىدە قۇپياسى اشىلماعان ولىمدەرگە جاۋاپ بەرەتىن ادامدار ەرتەڭ مىندەتتى تۇردە جازاسىن الۋ كەرەك. ول ساياسي مورالدىق باعا».

ساياساتتانۋشى، راسۋل جۇمالى.

Cاياساتتانۋشى، راسۋل جۇمالى: « ءبىزدىڭ ساياسي باعدارلامامىزعا كەلەتىن بولساق، بۇل جەردە كوپتەگەن ماسەلەلەر بار. قازاقستان تاۋەلسىز مەملەكەت بولىپ جاريالانعانىنا 27 جىل بولدى. تاۋەلسىزدىگىن العان كەزدە ەش ءبىر مەملەكەت بىردەن تاۋەلسىز بولا المايدى. بۇل ۇزاق ءۇردىس. قازىر قازاقستان ەكونوميكالىق، ساياسي، اسكەري، ينۆەستيتسيالىق، اقپاراتتىق تۇرعىدان تاۋەلسىز مەملەكەت دەپ ايتا المايمىز. بۇنىڭ ارتى نەگە اپارادى؟ قازاقستاندى قانداي وزگەرىستەر كۇتىپ تۇر؟ وزگەرگەن ەشتەڭە جوق. كەز كەلگەن مەملەكەتتە وزگەرىستەر ەرتە مە، كەش پە بولادى. كەيبىر مەملەكەتتەردە جاڭا پرەزيدەنتتىڭ كەلۋى ۇلكەن داعدارىستارعا ۇشىراتادى. كەيبىر مەملەكەتتەردە وسىنداي بەت بۇرىستار توتاليتارلىق جۇيەنىڭ دەموكراتيالىق جۇيەگە مادەنيەتتى تۇردە وتۋىنە الىپ كەلەدى. قازاقستاندا دا ەرتە مە، كەش پە سول وزگەرىستەر بولادى. ماسەلە، سول وزگەرىستەردىڭ قۇنى قانداي بولادى؟ قوعامنىڭ ءوزى، قازاق حالقىنىڭ ءوزى بۇل ماسەلەنى ءوزى شەشپەي، ساياساتپەن اينالىسپاي ونى سىرتتان بىرەۋ كەلىپ شەشىپ بەرمەيدى. ءبىزدىڭ ەڭ نەگىزگى ماقساتىمىز وسى تۇسىنىكتى ءار ءبىر قازاقستان مەملەكەتىنىڭ ازاماتىنا جەتكىزۋ... ءبىزدىڭ ماقسات قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىگىن شەكتەيتىن حالىقارالىق ۇيىمداردان، ەڭ ءبىرىنشى كەزەكتە ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتان شىعۋ. تاعى ءبىر ۇلكەن ماسەلە ءبىزدىڭ قىتاي الدىنداعى جىلدان جىلعا ءوسىپ كەلە جاتقان قارىزىمىز. ەرتە مە، كەش پە، بىزگە ونى قايتارۋ كەرەك بولادى. بۇلدا ۇلكەن پروبلەما. كەزىندە ءدال وسى قىتايدىڭ قارىزىن قايتا الماعان مەملەكەتتەر جەر استى بايلىقتارىمەن، جەر اۋماعىن بەرۋمەن ەسەپ ايىرىسۋعا ءماجبۇر بولدى. قازاق بۇنداي جاعدايعا بارماۋ كەرەك. ەندىگى ءبىر سەزىمتال ماسەلە ول قىتايدا قىسىم كورىپ جاتقان 1,5 ميلليون قازاق ماسەلەسى. ءبىزدىڭ وكىلدەر جاقىندا عانا قىتايدا بولىپ قايتتى. ارينە ءبىر-ەكى ساپارمەن بۇل ماسەلە شەشىلە قويمايدى. ەگەر ولار شىن مانىندە قىسىمعا ۇشىراپ جاتسا، بۇل حالىقارالىق ادام قۇقىقتارى تالاپتارىنا دا قايشى، ءبىزدىڭ قازاق پەن قىتاي اراسىنداعى بايلانىستارىمىزعا دا قايشى. ءبىز بريۋسسەلگە جاساعان ساپارىمىزدا دا، ۋاشينگتونعا جاساعان ساپارىمىزدا دا وسى جوىنىندە ايتتىق، كوتەردىك».

بريفينگكە قاتىسۋشى ءۇشىنشى وكىل سەرىكجان مامبەتالين مالىمدەمە جاساۋعا قۇقىعى جوق ەكەندىگىن ايتىپ، جاي عانا ءوزىن تانىستىردى.

"The Qazaq Times"