الماتىدا سانالى عۇمىرىن ۇلت ادەبيەتى مەن مادەنيەتىنىڭ وركەندەۋىنە، عىلىمى مەن ءبىلىمىنىڭ دامۋىنا ارناعان قازاق حالقىنىڭ ارداقتى پەرزەنتى، كورنەكتى عىلىم جانە قوعام قايراتكەرى تۇرسىنبەك كاكىشەۆتىڭ 90 جىلدىق مەرەيتويىنا ارنالعان سالتاناتتى كەش ءوتتى.
سالتاناتتى كەشتە الماتى قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ارمان قىرىقباەۆ ءسوز سويلەپ، كەشتىڭ شىمىلدىعىن اشتى.
سونداي-اق، كەشتە قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ توراعاسى، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى، اقىن نۇرلان مىرقاسىمۇلى ورازالينگە بەرىلدى.

كەشكە كەلگەن قوناقتار. فوتو: داۋرەن ءابدىلدينوۆ
كەشتە تۇرسىنبەك كاكىشەۆكە ارنالعان ارنايى ۆيدەو كورسەتىلىپ، ونىڭ 1943 جىلدان 80-ءشى جىلدارعا دەيىن حالىقتىڭ ساعىنىشىنا اينالعان ايتىس ونەرىنىڭ جاندانۋىنا ۇلەس قوسقانى جايلى ايتىلدى. اقىن امانجول التاەۆ عۇلاما عالىمعا ارناۋىن وقىدى.
سونداي-اق، كەشكە رامازان ستامعازيەۆ، گۇلزات داۋىرباەۆا، تالعات ابۋعازى، ءلالا باقىتنۇرقىزى سىندى انشىلەر قاتىسىپ، تۇرسىنبەك كاكىشەۆتىڭ عىلىمي زەرتتەۋىنە اينالعان ساكەن سەيفۋلليننىڭ اندەرىن ورىندادى. دراماتۋرگ قانات ءجۇنىسوۆ تۇرسىنبەك اعانىڭ وتىنىشىمەن جازىلعان «ساكەننىڭ مونولوگىن» وقىدى.

"ساكەن مونولوگىن" وقىعان قانات ءجۇنىسوۆ. فوتو: داۋرەن ءابدىلدينوۆ
تۇرسىنبەك كاكىشەۆ جەر شارىنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن قازاقتى ىزدەگەن اتاجۇرتقا ورالعان قانداستاردى باۋىرىنا باسقان تۇلعا. «ەر جانىبەك» حالىقارالىق قوعامدىق قورىن قۇرىپ، ەلگە، جەرگە قورعان باتىر بابانىڭ ارۋاعىن اسقاقتاتقان كوپتەگەن ءىستىڭ باسى-قاسىندا ءوزى ءجۇردى. سالتاناتتى كەشتە عالىمنىڭ وسىنداي ادامدىق قاسيەتتەرى مەن ەڭبەكتەرى ەسكەرۋسىز قالمادى. تۇركى جۇرتىنا بەلگىلى عالىم ابدۋاقاپ قارا مەن فرانتسيادان كەلگەن تابارىك دوولۋ عالىم جايلى ەستەلىكتەرىمەن ءبولىستى.

پاريجدەگى قازاق مادەني ورتالىعىنىڭ جەتەكشىسى تابارىك دوولۋ. فوتو: داۋرەن ءابدىلدينوۆ
ايتا كەتەيىك، بۇعان دەيىن تۇرسىنبەك كاكىشەۆتىڭ 90 جىلدىعىنا وراي قازۇۋ فيلولوگيا فاكۋلتەتىندە عالىم اتىنداعى ءدارىسحانا اشىلدى جانە "ەر جانىبەك" حالىقارالىق قوعامدىق قورى فۋتبولدان حالىقارالىق تۋرنير ۇيىمداستىرىپ، الەمنىڭ التى ەلىنەن جانە قازاقستاننىڭ جان-جاعىنان كەلگەن 20 كوماندا باق سىناعان.


















ەرتاەۆ قايتا قامالعان كۇز: راقىمشىلىق «زاڭسىزدىق جارمەڭكەسىنە» اينالدى ما؟
تالعار تراگەدياسى: قىزىلقايراتتاعى قىلمىسقا قاتىستى جەتى ءىس قوزعالدى
تالعارداعى قاندى وقيعا: ءىىم-گە جولدانعان ساۋال جانە قوعام كۇتكەن جاۋاپ
تالعاردا تاعى دا قاندى وقيعا. پوليتسيانىڭ جاۋاپسىزدىعى ما، جۇيەلىك داعدارىس پا؟
ORDA حابارى، اقوردا رەاكتسياسى جانە سادىقوۆ ءىسى: نە بولىپ جاتىر، نەنى بايقادىق؟
سوزبۇيداعا سالىنعان جەتى تومدىق: قازاقتىڭ اكادەميالىق تاريحى قاشان جارىق كورەدى؟