«ايىپتاۋ اكتىسى شىلعي جالا، جالپىلاما بولجام»: الماتىداعى «ارۋاقتار سوتىندا» ءجارىسسوز ءوتتى

25 ساۋىردە 5 مارقۇمنىڭ ءىسى بويىنشا «ارۋاقتار سوتى» اتالىپ كەتكەن پروتسەستىڭ 13-وتىرىسىندا ءجارىسسوز ءوتتى.

ءىستى الماتى قالاسىنىڭ بوستاندىق اۋداندىق №2 سوتىنىڭ سۋدياسى داۋرەن ماۋكەەۆ قاراپ جاتىر. پروكۋرور ارمان نۇگىربەكوۆ «رەزيدەنتسياعا شابۋىل جاساۋ بارىسىندا كوزى جويىلعان» مارقۇمدارعا جاڭا ايىپتاۋ اكتىسىن وقىدى. قورعاۋ تارابى «كوزى جويىلدى» دەگەن ءسوزدى قولدانۋدى سىنادى.

قاڭتار قىرعىنىندا اسكەريلەر قولىنان وققا ۇشقاندار – سەرىك كەريموۆ، قانات اۋباكيروۆ، نۇربولات قاسىمجانوۆ، اسلان ۆاليەۆ جانە شىڭعىس تاستانبەكوۆ. تەرگەۋ ىسىندە ولاردىڭ ءبارى 5 قاڭتاردا اتىلعانى ايتىلادى.

پروكۋرور نۇگىربەكوۆ قاڭتارشىلاردىڭ «كوزىن جويۋ» وپەراتسياسى جونىندە «رەزيدەنتسيا كۇزەتىنە جۇمىلدىرىلعان اسكەريلەر قىزمەتتىك مىندەتىن ورىنداۋ جانە ءوز ءومىرىن قورعاۋ ماقساتىندا ءتيىستى شارا قولدانىپ، كەريموۆ، اۋباكيروۆ، قاسىمجانوۆ، ۆاليەۆ قۇقىققا قايشى ارەكەتتەردى جاساۋ بارىسىندا كوزى جويىلدى» دەدى.

وڭ جاق جوعارى شەتتە پروكۋرور ارمان نۇگىربەكوۆ. فوتو: QT / كۇلتەگىن اسپانۇلى

بىراق ايىپتاۋ اكتىسىنىڭ العاشقى جانە كەيىنگى نۇسقاسىندا دا شىڭعىس تاستانبەكوۆتىڭ ناقتى قاي جەردە وققا ۇشقانى كورسەتىلمەگەن. تەك «جاپپاي تارتىپسىزدىك كەزىندە اتىس قارۋىنان دەنە جاراقاتىن العان جانە الماتى قالاسى اۋرۋحانالارىنىڭ بىرىنە جەتكىزىلگەن، سوندا كوز جۇمعان» دەلىنەدى.

پروكۋرور مارقۇمداردىڭ قىلمىستىق جازاسىن اۋىرلاتاتىن ءمان-جاي رەتىندە «تج كەزىندە قۇقىق بۇزۋشىلىق جاساعانىن» العا تارتتى.

بەلەسوۆ بەس مارقۇمدى دا قىلمىستىق كودەكستىڭ 272-بابى 2-بولىگى جانە 269-بابى 2, 6-بولىگىمەن كىنالى دەپ تاۋىپ، قىلمىستىق-پروتسەستىك كودەكستىڭ 35-بابى 1-بولىگى 11-تارماعىنا سايكەس، ءىستى قىسقارتۋدى سۇرادى. بۇل نە ءوزىنىڭ جازىقسىز ەكەنىن ايتىپ اقتالا المايتىن، نە جازا ارقالاي المايتىن قابىردەگى قاڭتارشىلاردى زاڭدى تۇرعىدا ايىپتى دەپ تانۋ دەگەن ءسوز. مەملەكەتتىك ايىپتاۋشىنىڭ دەگەنى – قىلمىستىق جاۋاپقا تارتۋعا جاتپايتىن ارۋاقتاردى سىرتتاي سوتتاۋ.

بۇل ايىپتاۋعا ءۇش جابىرلەنۋشىنىڭ وكىلدەرى ءبىراۋىزدان كەلىستى. ولار:

• نۇربول ەسەنكەلدىۇلى – «قر پرەزيدەنتى ءىس باسقارماسىنىڭ الماتى قالاسىنداعى اكىمشىلىك عيماراتتارى ديرەكتسياسى» شجق رمك تەندەرگە جاۋاپتى مامانى;
• قانات مالعاجداروۆ – «قر مەملەكەتتىك كۇزەت قىزمەتى» مم باس ينسپەكتورى;
• مۋحاممەد نامەتوللا – «»قر ۇقك ۇكىمەتتىك بايلانىس قىزمەتى» رمم باسقارما باسشىسى.

«اراۋاقتار سوتىنىڭ» ادۆوكاتتارى ايىپتاۋ اكتىسىنە قارسى

ادۆوكات شاميان جايىلعانوۆ:

«مارقۇمداردىڭ ارەكەتتەرىنەن زاڭعا قايشى ەشقانداي دۇنيە كورگەنىم جوق. قاسىمجانوۆ تا، اۋباكيروۆ تا كوشەدە بۇلىك جاساماعان. رەزيدەنتسيا قاسيەتتى نىسان بولسا، ەلدىڭ ءبارىن اتىپ نەگە كەتىپ قالدى. تيردە وتىرعان ۇقساپ قىرىپ سالدى. شاش ال دەسە باس الىپ، قىلمىسكەرلەردىڭ ورنىنا قاراپايىم ازاماتتاردى نە ءۇشىن قىرىپ جويدى؟ مۇنداعى 5 ادام قىلمىس جاساماعان. اتقانداردى پوليتسيا دەپارتامەنتى نەگە قۇپيا قالدىردى. جازىقسىز بەس ادامدى اتقانداردى تاۋىپ، سودان كەيىن بارىپ انىقتالعان. پروكۋراتۋرانىڭ ويلاپ تاپقان پارادوكسى – اتقانداردىڭ ارەكەتىندە قىلمىستىق قۇرام جوق. قاسىمجانوۆ پەن اۋباكيروۆ – جابىرلەنۋشى. كەرىسىنشە اتقاندار – سەزىكتى قىلمىسكەرلەر. ءبىر دە ءبىر دالەل جوق. ايتەۋىر بار اۋىرتپالىقتى سوتقا سىلتەپ الا-قۇلاش وتكىزە سالدى. ...272-بابىن تاعۋعا نەگىز جوق. اقتاۋدى سۇرايمىن. ەگەر وعان كونبەسەڭىز، ءبارىمىزدىڭ كوزىمىز جەتكەندەي تەرگەۋدەگى كوپتەگەن كەمشىلىكتەردى تۇزەتۋ ءۇشىن ءىستى كەرى قايتارىڭىز».

ادۆوكات دولدا جاقسىلىق:

«مارقۇمداردىڭ تۋىستارىن سوتتان سوتقا سۇيرەۋ بيلىكتىڭ اقىلعا سىيىمسىز ارەكەتى. ءوزى جوقتىڭ كوزى جوق، ايىپتاۋ وڭاي، قورعاۋ قيىن. بەينەجازبالار ابدەن مونتاجدالعان. تولىق نۇسقاسى نەگە جاسىرىلعان. تاستانبەكوۆكە قاتىستى 4 بەينەجازبانىڭ ءبارى دە كەسىلگەن. مەنىڭ تاڭعالاتىنىم – سوت فوتوتەحنيكا ساراپتاماسىن ورىنداماۋى. جاپتىم جالا، جاقتىم كۇيە دەپ بەلگىسىز ادامدى تاستانبەكوۆ تەلىدى. 5 كۋاگەر جاۋابىندا العاشقى كورسەتپەسىندە تاستانبەكوۆكە تەرگەۋشىنىڭ ۇيرەتۋىمەن بەرگەنىن جازعان. اكىمدىك يا رەزيدەنتسيا تۇبىندە وققا ۇشپاعان. تاستانبەكوۆتىڭ ءولىم سەبەبىن انىقتامايىنشا، ونى ايىپتاۋ ەش اقىلعا قونبايدى. قازىر ءسىز جازىقتى دەپ تانىساڭىز، ونىڭ ءولىمى مۇلدە اشىلماي قالادى. تەرگەۋ ماتەريالدارىندا سايكەسسىزدىكتەر مەن قاراما-قايشىلىقتار كوپ، ءبىر ساراپتامانىڭ ءوزى ەكى داتامەن كورسەتىلەدى، جاراقات ورنى دا تۇرلىشە، دەتاليزاتسيا جاسالماعان. مەملەكەتتىك ايىپتاۋشى «كوزى جويىلدى» دەيدى، اۋەلى قاشان جانە قانداي جاعدايدا نە سەبەپپەن كوزى جويىلعانىن انىقتاسىن. مىنا ءىستى قوسىمشا تەرگەۋگە قايتارىڭىز. ىستەگى قايشىلىقتار انىقتالىپ، ءتيىستى ساراپتامالار جاسالسىن».

ادۆوكات گۇلنار وسپانوۆا ايىپتاۋ اكتىسىندەگى ماعىنالىق-ءۋاجدى قاتەلىكتەرگە شولىپ، كەڭىنەن تالداۋ جاسادى. سونىمەن قوسا، ونداعى جالپىلاما بولجامداردىڭ نەگىزسىزدىگىنە سوت نازارىن اۋداردى. ول بۇرىن سوتتى بولماعان، وفيتسەر شەنىنە يە مارقۇمنىڭ ءولىمى جايلى «كۋانىڭ ۆاليەۆ كاماز كولىگىنە جەتپەي وق ءتيىپ جەرگە قۇلادى دەگەنى پروكۋروردىڭ كاماز كولىگىن تىزگىندەدى دەگەن ايىبىن تەرىستەيدى» دەدى.

– زاڭ تالاپتارىنا سۇيەنسەك، ەشكىم ءوزىنىڭ كىناسىزدىگىن دالەلدەۋگە مىندەتتى ەمەس. كىناسىزدىك پرەزۋمپتسياسى دەگەن بار. بۇگىنگى ايىپتاۋ اكتىسىن وقىعان پروكۋرور سوتتا زەردەلەنگەن دالەلدەمەلەرگە باعا بەرمەگەن. ايىپتاۋ اكتىسىن باياعىشا جالاڭ وقىپ بەردى. ...ايىپتاۋ اكتىسىنىڭ اۆتورى ونى ءوز پايىمىمەن جازعان. وعان مەنىڭ قورعاۋىمداعى مارقۇم ازاماتتىڭ نە قاتىسى بار؟ ايىتاۋ اكتىسىن جازار الدىندا جالپىلاما بولجام اقپاراتتار بەرىلمەۋگە ءتيىس ەدى.  ...ايىپتاۋ اكتىسىندەگى تۇجىرىمداردىڭ ەشقايسى دالەلىن تاپپادى. قيىندى بەينەجازبالاردى سەنىمدى دالەل دەۋگە كەلمەيدى. ...اۋباكيروۆ پەن ۆاليەۆتىڭ ءبىر-بىرىنە ەش قاتىسى جوق.

...مارقۇمنىڭ گاماجىندا ىزدەر بار. ساراپشى ايتقان وسى كوك گاماج نەگە جوعالدى؟ سىڭىرىنەن ارماتۋرا تابىلدى، تابانىنان وق اتقان. كىل بولجاممەن ايىپتاۋ دۇرىس ەمەس. ءار ءىسىمىزدىڭ جاۋابى بولادى ەكەن. قۇرمەتتى سوت، ۇكىم شىعاراردا ارۋاقتار ەكەنىن ەسكەرۋىڭىزدى سۇرايمىن. اقتاڭىز دەمەيمىن، ءىستى قىسقارتۋدى سۇرايمىن، – دەدى وسپانوۆا.

مارقۇم ۆاليەۆتىڭ دەنەسىندەگى جاراقات-ازاپتاۋ ىزدەرىن ۇقشۇ (ودكب) اسكەرى جاساعان بولۋى مۇمكىن دەگەن دولبارىن ءبولىستى ادۆوكات.

«ارۋاقتار سوتى» قوعام مەن قۇقىق قورعاۋشىلار تارابىنان قاتاڭ سىنالسا دا بىرنەشە وڭىردە ءجۇرىپ جاتىر. ءدال وسىعان ۇقساس قاڭتار قۇرباندارىن سوتتاۋ تاجىريبەسى جۋىردا تاراز قالالىق سوتىندا بولدى. 7 اقپاندا سۋديا باعدات تورەبەكۇلى 5 مارقۇم مەن 4 ءتىرى ادامدى كىنالى دەپ تانىعان ۇكىم شىعارعان. تەرگەۋ جالا مەن بۇرمالاۋمەن، سوت ادىلەتسىز ءجۇردى دەگەن مارقۇمداردىڭ تۋىستارى ولاردىڭ كەيبىرى كەزدەيسوق، ەندى ءبىرى بەيبىت نارازى بولعانىن ايتىپ، وبلىستىق سوتقا اپەللياتسيا شاعىمىن تۇسىرگەن. «ارۋاقتار سوتىنىنىڭ» الماتىلىق نۇسقاسىن قاراپ جاتقان سۋديا داۋرەن ماۋكەەۆتىڭ وندىرىسىندە قاڭتارشىلارعا قاتىستى تاعى ءبىر كۇردەلى «24+1 ءىسى» بار. وندا 24 ءتىرى جانە ءبىر مارقۇم قاڭتارشى ايىپتالۋدا. بىراق قاڭتارشىلاردىڭ كەمى 18-ءى وزىنە تاعىلعان ايىپپەن مۇلدە كەلىسپەيدى، جالا دەپ ەسەپتەيدى. ماۋكەەۆ وسىعان دەيىنگى قىزمەت بابابىندا 2017 جىلى جۋرناليست جانبولات مامايعا ايىپتاۋ ۇكىمىن شىعارعان.

The Qazaq Times