الماتى وبلىسى تالعار اۋدانى، تالعار قالاسىنداعى قۇرىلىسى ەندى عانا بىتكەن №25 مەكتەپتىڭ اينالاسىنداعى داۋ-داماي ءورشىپ بارادى. وتكەندە عانا شىققان قۇرلىس ساپاسى تۋرالى شۋ باسىلماي جاتىپ ەندى ەتنوس ارالىق داۋعا اينالعالى تۇرعانداي. بۇل جاعدايدى ءتىلشىمىز بارىپ ءتۇسىرپ قايتتى.
مەكتەپ جارعىسىندا «وقىتۋ ءتىلى – قازاق ءتىلدى» دەپ كورسەتىلگەن مەكتەپ اياق استىنان اۋداندىق ءبىلىم باسقارماسىنىڭ شەشىمىمەن ارالاس مەكتەپ بولىپ شىعا كەلگەن. بۇعان نارازى بولعان جۇرت 25 تامىزدا قوعام بەلسەندىلەرىمەن ءبىر توپ ءجۋرناليستى شاقىرىپ زار-مۇڭدارىن ايتتى.
وقۋ ماۋسىمىنا 5 كۇن قالعاندا بالاسىن قايدا بەرەرىن بىلمەي ەكى ورتادا ساندالىپ قالعان جۇرتپەن، قازاق ءتىلدى مەكتەپتەردىڭ مۇشكىل حالىن قالاي جاقسارتامىز دەپ جان ۇشىرىپ جۇرگەن ءتىل جاناشىرلارىنىڭ تالاپ تىلەگىن تىڭداۋعا كەلگەن «ەستيتىن مەملەكەتتىڭ» جاڭادان قۇرىلعان وبلىسىنىڭ اكىمدىگىنەن ارنايى ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ جەتەكشىسى عالىمۇرات جۇكەل مەن ءبىلىم باسقارماسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى گۇلسارا يساعۇلوۆا دا مەكتەپ توڭىرەگىندەگى شۋدى ءوز كوزدەرىمەن كوردى.
الايدا، وزىنە قاراستى اۋماقتا تۋىنداپ جاتقان ماسەلەنى تىڭداۋعا اۋدان اكىمى دە، تىپتەن وسى ماسەلەگە بەلسەنە اتسالىسادى دەپ سانالاتىن ىشكى ساياسات ماماندارى دا كورىنبەدى. ال بالالارىن وسى مەكەتەپكە اكەلىپ وقىتقىسى كەلگەن اتا-انالار ورىس-قازاق بولىپ كەركىلدەسىپ، جاعا جىرتىسىعا دەيىن تاياپ قالدى.
بۇندا قازاق بالالارى سانى تولماعاندىقتان ارالاس مەكتەپ بولۋعا ءماجبۇر بولدىق دەگەن اۋداندىق ءبىلىم باسقارماسىنىڭ سوزىنە 10 ايدان بەرى وسى ىسپەن اينالىسىپ جۇرگەن كامنۇر ءتالىم كەلىسپەيدى.
بۇل ماسەلەنىڭ تۋىنداۋىنا بىردەن ءبىر وسى اۋداننىڭ اكىمى قايدار ءابدىحانوۆ پەن اۋداندىق ءبىلىم ءبولىمى مەكەمەسىنىڭ باسشىسى قارلىعا سادۆاكاسوۆانى سەبەپكەر دەپ سانايدى.
ءوزى قازاق ءتىلدى اتا-انالاردان 890 بالانىڭ ءوتىنىشىن اكەلىپ مەكتەپكە وتكىزگەنىن الايدا بۇنداعىلاردىڭ ونى قاساقانا جاسىرىپ مەكتەپتىڭ قازاق ءتىلدى بولۋىنا قارسى جۇمىس جاساپ وتىر دەپ ەسەپتەيدى.
ال وبلىستان كەلگەن ءبىلىم باسقارماسىنىڭ باسشىسىنىڭ ورىنباسارى گۇلسارا حانىم تالعار قالاسىنان 1000 قازاق بالاسىن تاۋىپ وسى مەكتەپكە الىپ كەلسەڭدەر وندا بۇل مەكتەپ قازاق تىلىندە وقىتاتىن بولادى دەپ ءسوز بەردى.
بۇگىنگە دەيىن اۋداندىق ءبىلىم باسقارماسىنىڭ باسشىسى ادەيىن قازاق بالالارىنىڭ قۇجاتتارىن قابىلداتپادى دەگەن پىكىرمەن كەلىسپەگەن سادۆاكاسوۆا حانىم ءوزىنىڭ وقۋشى قابىلداۋعا بەرەتىن تالوندى توقتاتىپ تاستاعانىن ەفيردە ايتقانىمەن ارتىنشا "ولاي ايتپادىم" دەپ سوزىنەن اينىپ قالدى. ارى قاراي دا قازاقشا وقيتىن 1000 بالا جينالسا مەكتەپ قازاق ءتىلدى بولادى دەگەن گۇلسارا حانىمنىڭ ۋاعداسىنا "وندا ورىستارىمدى قايدا جىبەرەم" دەگەن ۋايىمىن دا ايتىپ قالدى.
ءتۇس قايتا تالعار قالاسىنداعى ءدامحانالاردىڭ بىرىنەن وقياتتا اكىم مىرزانىڭ كولىگىن كورىپ قالعان جۋرناليستەرگە اكىمنىڭ ورىنباسارى ورازحان كاسپاكباەۆ اكىم ءابدىحانوۆ بۇل جەردە جوق دەپ جالتارعانىمەن اكىم مىرزا سىرتقا شىعىپ جۋرناليستەردىڭ سۇراعىنا جاۋاپ بەرۋىنە تۋرا كەلدى. جۇمىس ۋاقىتىندا ءدامحانادا جۇرگەنىن ءوزىنىڭ قاربالاس جۇمىسپەن تۇسكى اسقا كەشىگىپ شىققانىمەن تۇسىندىرگەن قايدار مىرزا ارالاس مەكتەپ بولۋىنا ءوزىنىڭ ەشقانداي قاتىسىنىڭ جوق ەكەندىگىن، شەشىمدى وبلىستىق ءبىلىم باسقارماسى شىعارىپ وتىرعانىن، الايدا وزىنە كەلىپ تۇسكەن اقپاراتقا سۇيەنە وتىرىپ وبل اكىمىنە ءوزىنىڭ ارالاس مەكتەپ بولسىن دەگەن ۇسىنىسىن بەرگەنىن ايتتى. ايتىپ تۇرعان ساندارىنان شاتاسا باستاعان ءابدىحانوۆ مىرزا ءسوز اراسىندا مەكتەپتىڭ ارالاس بولۋىن «ءبىر توپ ورىس ايەلدىڭ شۋلاۋىنا» بايلانىستى ەكەنىن ايتىپ قالدى.
PS. «ەستيتىن مەملەكەتتىڭ» جاڭا قۇرىلعان وبلسىنا قاراستى تالعار اۋدانىنداعى جۇرتتىڭ مۇڭ-زارىن تىڭداۋعا بارعان ءبىر توپ جۋرناليست №25 مەكتەپتىڭ اۋەلگى قارارىنداعى «وقىتۋ ءتىلى – قازاق ءتىلى» ستاتۋسىن قايتارۋ ءۇشىن وبلىستىق ءبىلىم باسقارماسىنىڭ ورىنباسارى گۇلسارا حانىم مەن اۋدان اكىمى ابدىحانوۆقا قازاقشا وقىعىسى كەلەتىن 1000 بالاعا قارىز بولىپ قايتتى.
ن.بايتۇرسىن.
الماتى وبل. تالعار اۋدانى.