بۇگىن – 1 ماۋسىم، حالىقارالىق بالالاردى قورعاۋ كۇنى!  العاش 1950 جىلى 51 ەلدە تويلانعان بۇل مەرەكە – بالالاردىڭ كوڭىل كۇيىن كوتەرىپ، ويناتىپ، كۇلدىرىپ، قۋانتىپ، ەڭ باستىسى قوعامداعى ءرولى مەن قۇقىعىن ارتتىرۋعا ارنالعان. الەم بويىنشا تويلاناتىن بۇل اتاۋلى كۇن ءار مەملەكەتتەگى بالالارعا قاتىستى ماسەلەلەردى ەسكە سالاتىنداي. ماسەلەن، بالالار ءۇشىن ەۋروپا مەن امەريكاداعى تەلەديدار مەن عالامتوردىڭ كەرى اسەرى ماسەلە بولسا، افريكا مەن ازيادا بالالاردىڭ اشتىققا ۇشىراپ، ءارتۇرلى اسكەري قاقتىعىستار اسەرىنەن كوز جۇمۋى الاڭداتىپ وتىرعانى ءمالىم. ال بىزدەگى ماسەلە رەتىندە – سوڭعى ۋاقىتتاعى بالالار قاۋىپسىزدىگىنىڭ تومەندەۋى مەن اتا-انا سالعىرتتىعىن ايتۋعا بولادى.

كوپشىلىك بىلە بەرمەيتىن دۇنيە –حالىقارالىق بالالار كۇنىنە ارنالعان ارنايى تۋ بار. ونىڭ ءتۇسى – جاسىل. ول ءوسۋدى، بالعىندىق پەن ۇيلەسىمدىلىكتى پاش ەتەتىندەي. ال تۋدىڭ ورتاسىندا جەر مەن ونى قورشاعان ءتۇرلى ءتۇستى ادامداردىڭ بەينەسىنىڭ دە ءوز ءمانى بار. ياعني ءارتۇرلى ادامداردىڭ ءبىر جەردە بىرىگۋى، بالالاردىڭ ىنتىماق، بىرلىككە تولى الەمدە ءومىر ءسۇرۋى دەپ ايتۋعا بولادى.

ال بۇل مەرەكە وزگە ەلدەردە قالاي تويلانادى؟

مىسالى، پانامادا بۇل مەرەكە 17 شىلدەدە تويلانادى. مۇنداعى ەرەكشەلىك – بۇل كۇنى اقىلعا قونىمدى تۇرعىدا بيلىك بالالاردىڭ قولىنا بەرىلەدى. ول بالانىڭ قارىم-قابىلەتىنە ساي انىقتالادى. ەگەر بالا جاقسى وقىسا – ۇستاز، ەمدەۋدى ۇناتسا – دارىگەر جانە ت.ب. بولا الادى. بۇل كۇنى پانامالىق بالالارعا تولىق ەركىندىك بەرىلەدى. ال باكۋدە بۇل ايتۋلى مەرەكەدە قان تاپسىرۋ اكتسياسى وتەدى ەكەن. ول لەيكوز، تالاسسەميا، گەموفيليامەن اۋىراتىن بالالارعا دونورلىق كومەك كورسەتۋ ماقساتىندا ىسكە اسادى. ال كەيبىر ەلدەردە 20 قاراشا – بالا قۇقىقتارى تۋرالى كونۆەنتسيا بەكىتىلگەن كۇن. ءدال وسى كۇن «بالالار كۇنى» بولىپ ەسەپتەلەدى.

ءسىز بىلەسىز بە؟

2021 جىلعى دەرەك بويىنشا، ەلىمىزدە 18 جاسقا تولماعان 6,1 ملن بالا بار;

كەيبىر ەلدەردە نارەستەنىڭ تۋعان كۇنى ونىڭ دۇنيەگە كەلگەن كۇنىمەن سانالمايدى. اناسىنىڭ قۇرساعىندا ءومىر سۇرگەن توعىز ايى دا بالانىڭ جاسىنا قوسىلادى. مىسالى، بۇل كارىس حالقىندا قالىپتاسقان.

ال سەيشەل ارالىندا بالالار كۇنى تەك ءبىر كۇن ەمەس، تولىق ءبىر اي تويلانادى ەكەن. ءبىز دە 1 ماۋسىمدا عانا ەمەس، بۇلدىرشىندەرىمىزدى كۇن سايىن قۋانتىپ، اركەز قورعاپ جۇرەيىك! بالاقايلار، مەرەكەلەرىڭمەن!

جىبەك قۇدايبەرگەنوۆا