جامبىل وبلىسىنداعى اسكەري قويمادا الاپات جارىلىس بولدى – حرونيكا

26 تامىزدا كەشكىسىن تاراز قالاسىنا ىرگەلەس جامبىل وبلىسىنىڭ بايزاق اۋدانىندا ورنالاسقان اسكەري بولىمدە الاپات جارىلىس بولدى. «قازاقستان رەسپۋبليكاسى قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ №28349 اسكەري ءبولىمى رمم» نىسانىندا بولعان ءورت 8-9 ساعاتتىڭ وزىندە تولىق سوندىرىلە قويمادى. ونداعان ادام زارداپ شەگىپ، اۋرۋحاناعا جەتكىزىلدى. تۇرعىندار ءۇي-جايىن تاستاپ كەتۋگە ءماجبۇر بولدى. ارىس-2 تراگەدياسىنىڭ بايانى.

الەۋمەتتىك جەلىلەردە لەزدە تاراعان جارىلىس بەينەجازبالارىنان وتتىڭ ديامەترى اسا ۇلكەن شار ءتارىزدى لاپ ەتكەنىن كورۋگە بولادى. جارىلىس قالا تۇرعىندارىنا سەزىلگەن.

رەداكتسيا بايلانىسقان تاراز قالاسىنىڭ تۇرعىندارى ەكى مارتە ۇلكەن جارىلىسقا كۋا بولعانىن جانە ارا-تۇرا ءدۇمپۋ ءبىلىنىپ جاتقانىن حابارلادى. قازىر قىزىل جالىن تولىق سوندىرىلە قويعان جوق. وقيعا ورنىندا ارنايى قاۋىپسىزدىك قىزمەتتەرى جۇمىس ىستەپ جاتىر.

ساعات 21.00-دەن اسقاندا قازاقستاننىڭ قورعانىس مينيسترلىگى العاشقى رەسمي مالىمدەمەسىن جاريالادى.

«بۇگىن ساعات شامامەن 19:00-دە جامبىل وبلىسىنىڭ بايزاق اۋدانىندا ورنالاسقان اسكەري ءبولىم قويمالارىنىڭ بىرىنەن ءورت شىقتى. ءورت سالدارىنان بەلگىسىز زات جارىلعان. ءورتتى سوندىرۋگە ءبولىمنىڭ شىنجىر تاباندى ءورت ءسوندىرۋ ماشيناسى مەن ءورت ءسوندىرۋ كومانداسى جۇمىلدىرىلعان. ولارعا جامبىل وبلىستىق تجد ءورت ءسوندىرۋ بولىمشەلەرى كومەك كورسەتىپ جاتىر. ءورت وشاعىن جويۋ جالعاسىپ جاتىر. ءورتتىڭ نەدەن شىققانى انىقتالىپ جاتىر»،  – دەلىنگەن مينيسترلىك تاراتقان اقپاراتتا.

ۆەدومستۆو دەرەگىنشە، ۆيتسە-مينيستر گەنەرال-لەيتەنانت رۋسلان شپەكباەۆ باستاعان قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ كوميسسياسى وقيعا ورنىنا بەت العان.

تاراز قالاسىنىڭ ورتالىعى مەن اسكەري ءبولىم ورنالاسقان اراقاشىقتىق شامامەن 30-40 شاقىرىم. كەي بەيرەسمي اقپاراتتارعا قاراعاندا، 21.00-گە قاراي الماتى-تاراز كۇرە جولى مەن تەمىرجول جەلىلەرى ۋاقىتشا جابىلعان.

ءورت باستالعالى العاشقى ەكى ساعاتتا جارىلىستان جاپا شەككەن نەمەسە قازا تاپقاندار تۋرالى اقپارات بەلگىسىز بولدى.

21.30  قورعانىس مينيسترلىگى اسكەري ءبولىم ورنالاسقان ەلدى مەكەن تۇرعىندارىن ەۆاكۋاتسيالاۋ باستالعانىن راستادى. جانارماي قۇيۋ بەكەتتەرىندە قالىڭ كەزەك قالىپتاستى. ءدارىحانالار مەن دۇكەندەردە دە ۇزىن-سونار كەزەك.

كوميسسيا جەتەكشىسى رۋسلان شپەكباەۆتىڭ حابارلاۋىنشا، قويمادا الىسقا ۇشپايتىن ينجەنەرلىك وق-دارىلەر ساقتالعان.

كۋاگەرلەر جاريالاعان ۆيدەولاردان ءدۇمپۋ قۋاتىنان كولىكتەردىڭ تەرەزەلەرى شىتىناپ، ءۇي توبەلەرى قۇلاعانىن جانە «سناريادتاردىڭ ۇشىپ» جاتقانى بايقالادى.

قورعانىس مينيسترلىگى بايزاق اۋدانىنداعى اسكەري نىساننىڭ ماڭايىندا ورىن تەپكەن ۇشبۇلاق (120 تۇرعىن), جىبەك جولى (500 تۇرعىن), قاينار (85 تۇرعىن) ەلدى مەكەندەرىنىڭ تۇرعىندارى كوشىرىلىپ جاتقانىن ناقتىلادى.

اسكەري قويمادان شىققان ءورت پەن جارىلىستان جاپا شەككەن بىرنەشە ونداعان ادام تاراز قالاسىنىڭ اۋرۋحانالارىنا جەتكىزىلدى. الەۋمەتتىك جەلىلەردە تاراعان سۋرەتتەر. فوتوكوللاج: QT

22.00  باق بەتتەرىندە الدىن الا ەسەپ بويىنشا 7 ادامنىڭ زارداپ شەككەنى حابارلاندى. اسكەري ءبولىم ماڭىندا جەدەل جاردەم قىزمەتىنىڭ 16 بريگاداسى جۇمىس ىستەپ جاتىر. وسى ساتتە تاراز قالالىق №1 اۋرۋحاناعا 32 ادام ءتۇرلى جاراقاتپەن جەتكىزىلگەنى بەلگىلى بولدى. ولاردىڭ اراسىندا توتەنشە جاعداي دەپارتامەنتىنىڭ قىزمەتكەرلەرى دە بار.

مينيسترلىك «ءورتتىڭ ءبىر بولىگى ءوشىرىلدى» دەگەن اقپارات تاراتتى.

22.30 جارىلىس تارسىلى تاراز قالاسىنىڭ تۇرعىندارىنا ەستىلىپ جاتىر. مينيسترلىك قويمانىڭ ەلەۋلى دەڭگەيدە 6 رەت جارىلعانىن حابارلادى.

پرەزيدەنت توقاەۆ Twitter جەلىسىندەگى پاراقشاسىندا جەدەل شتاب جۇمىس ىستەپ جاتقانىن ءار قىلمىستىق ءىس قوزعالعانىن، وقيعا ورنىنا قورعانىس جانە توتەنشە جاعداي ءمينيسترى، ىشكى ىستەر ۆيتسە-ءمينيسترى اتتانعانىن جازدى.

22.50 ءوڭىر اكىمدىگى زارداپ شەككەندەردىڭ 60-قا جەتكەنىن حابارلادى. ونىڭ 11-ءى اسكەري قىزمەتكەر.

23.00-گە قاراي جامبىل وبلىسىنىڭ اكىمدىگى اسكەري بولىمدەگى جارىلىسقا بايلانىستى بەس باعىت بويىنشا 8 پويىزدىڭ كەشىگىپ، جولدان قالعانىن حابارلادى. بەيسەنبى كۇنى جولاۋشىلار تاسىمالدايتىن الماتى-2 – اتىراۋ، الماتى-2 – شىمكەنت، ماڭعىستاۋ – الماتى-2, اقتوبە – الماتى-1, شىمكەنت – الماتى-2, تۇركىستان – الماتى-2, سارىاعاش – استانا، قىزىلوردا – سەمەي پوەزدارىنىڭ باعىتتارى ءوز ۋاقىتىنان كەشىگىپ كەلەدى.

اكىمدىكتىڭ حابارلاۋىنشا، ورتپەن كۇرەسىپ، وقيعا ورنىندا ءتارتىپتى قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا جامبىل وبلىستىق پوليتسياسىنىڭ 300 ادامنان تۇراتىن جەكە قۇرامى، اسكەري بولىمشەنىڭ 500 ادامنان تۇراتىن جەكە قۇرامى تۇگەل جۇمىلدىرىلعان.

23.45 وبلىس اكىمدىگى جاڭارتقان مالىمەتكە ساي، زارداپ شەككەندەرگە 32 دارىگەر جانە 56 مەدقىزمەتكەر كومەكتەسىپ جاتىر. ساعات 23.30-داعى احۋال بويىنشا، تاراز قالاسىنداعى №1 اۋرۋحاناعا 66 ادام كەلىپ تۇسكەن. «ونىڭ كوپشىلىگى جەڭىل، تاعى ەكەۋى اۋىر جاراقات العان».

00.12 تاراز قالاسىنىڭ تۇعىندارىن سابىرعا شاقىرعان پوليتسەيلەرگە پرەزيدەنت توقاەۆ تا قوسىلدى. ول Twitter جەلىسىندە ارنايى قىزمەت ماماندارى جۇمىلدىرىلعانىن ايتا كەلە «زارداپ شەككەندەردىڭ ارتقانىن، بىراق جاعدايدى باقىلاۋدا ەكەنىن» ايتىپ باقتى.

00.35 ءىىم ەۆاكۋاتسيالاۋ باستالعالى اسكەري بولىمگە جاقىن ەلدى مەكەندەردەن 1200 ادام كوشىرىلدى دەگەن حاباراما تاراتتى. ولار تاراز قالاسىنداعى مەكتەپتەرگە ورنالاستىرىلادى. پوليتسيا ۇرلىق-قارلىق، توناۋعا جول بەرمەس ءۇشىن ەۆاكۋاتسيالانعان جەرلەردى كۇزەتىپ-پاترۋلدەۋگە ءتيىس.

00.38 جامبىل وبلىسىنداعى اسكەري قويمادان شىققان ءورت فاكتىسى بويىنشا ءىىم قىلمىستىق كودەكستىڭ 462-بابى («قارۋ-جاراقتى، سونداي-اق قورشاعان ورتاعا قاۋىپ توندىرەتىن زاتتار مەن زاتتاردى ۇستاۋ ەرەجەلەرىن بۇزۋ») بويىنشا سوتقا دەيىنگى تەرگەپ-تەكسەرۋ باستالعانىن جەتكىزدى.

بايزاق اۋدانىندا قۇرىلعان جەدەل شتابقا ءوڭىر اكىمى بەردىبەك ساپارباەۆ جەتەكشىلىك ەتەدى. فوتو: ۆتۆس تەلەگرام-ارناسى

00.55 قورعانىس مينيسترلىگى جامبىل وبلىسىنداعى اسكەري ءبولىمنىڭ قويمالارىندا 2019 جىلى ارىس قالاسىندا بولعان ءورت پەن جارىلىستان كەيىن اكەلىنگەن وق-دارىلەردىڭ ساقتالعانىن راستادى. سونداي-اق، ءباسپاسوز قىزمەتى وڭىرگە قورعانىس ءمينيسترى نۇرلان ەرمەكباەۆ، توتەنشە جاعدايلار ءمينيسترى يۋري يلين جانە ارنايى قۇرىلعان كوميسسيا وكىلدەرى كەلگەنىن حابارلادى. ولاردىڭ وقيعا ورنىنا بارا جاتقانى ايتىلادى. قورعانىس مينيسترلىگى ءورت سەبەبىنىڭ بولجالدى نۇسقاسىن جاريالادى.

«ينجەنەرلىك وق-دارىلەردىڭ جانىپ جاتقانىن ءورتتىڭ ديناميكاسىنان بايقاۋعا بولادى. ينجەنەرلىك وق-دارىلەر قويماسىندا جالعاسىپ جاتقان ءورت سول جەردە ساقتالعان تروتيلدىڭ جانۋىنان تۋىنداۋى مۇمكىن. اسپانداعى ءتۇتىن ىزدەرى قويمادا ساقتالعان سيگنالدىق پاترونداردىڭ ورتەنۋىنە بايلانىستى بولۋى دا ىقتيمال» دەلىنگەن العاشقى الدىن الا بولجام-مالىمدەمەدە.

01.30  ءورت ءالى سوندىرىلمەدى. تۇرعىندار الەۋمەتتىك جەلىلەردە جارىلىس جالعاسىپ جاتقانى تۋرالى جازدى.

02.00 ءتۇن ورتاسى شاماسىندا تاعى ءبىر قاتتى جارىلىس بولدى. بۇل جايلى تۇرعىندار مەن كۋاگەرلەر حابارلادى.

03.00 وبلىستىڭ وڭىرلىك كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتى اپات ماڭىندا مەكەندەيتىن تۇرعىندارعا وبلىس 400-دەن اسا ورىن دايىندالعانىن حابارلادى. قوسىمشا مىڭعا جۋىق ورىن دايىنداۋ مۇمكىندىگى قاراستىرىلعان. ونىڭ ىشىندە تاراز قالاسىندا 221 ادام ارنايى جاساقتالعان جاتىن ورىندارمەن قامتاماسىز ەتىلگەن. سونداي-اق، جۋالى اۋدانى ب. مومىشۇلى اتىنداعى اۋىلدا 18 ادام ورنالاستىرىلعان.

اپات ماڭىنداعى كاسىپكەرلىك نىساننىڭ ءبىرى. فوتو: Informburo.kz

وسىدان ەكى جىل بۇرىن، 2019 جىلعى 24 ماۋسىمدا ارىس قالاسىنداعى اسكەري قويمالاردىڭ بىرىندە وسىعان ۇقساس جويقىن جارىلىس بولعان. مىڭداعان وق-ءدارى، زاريادتالماعان سناريادتار قارشا بوراعان. ناقتىراق ايتقاندا، 3 مىڭ ۆاگونعا تەڭ 117 مىڭ توننا وق-ءدارى مەن قارۋ-جاراق جارىلعان.

سالدارىنان بەس ادام قازا تاۋىپ، 165 ادام مەديتسينالىق كومەككە جۇگىندى. ونداعان الەۋمەتتىك ماڭىزدى نىسان ءبۇلىنىپ، مىڭداعان تۇرعىن ءۇي زاقىمدانعان ەدى. ول كەزدە دە 45 مىڭنان استام ارىستىق باس ساۋعالاپ قىر اسقان. قالانى قايتا قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن 56 ملرد تەڭگە ءبولىندى.

ارادا ەكى اپتا وتكەندە شىلدەنىڭ باسىندا قورعانىس ءمينيسترى نۇرلان ەرمەكباەۆ  بىر قالانىڭ حالقىن بوسىتىپ، تۇرقىن تىپ-تيپىل ەتكەن اپاتتى «تابيعي قۇبىلىس» دەپ اتاپ، حالىقتان «كەشىرىم سۇراۋدىڭ رەتىن كورىپ تۇرعان جوقتىعىن» ايتقاننان كەيىن كوپتىڭ سىنىنا قالعان. دەسە دە قوعامداعى وتستاۆكا تۋرالى تالاپ ءجيى ايتىلعانىمەن، ول جولى بيلىك ارەكەتسىزدىك تانىتقان.

قورعانىس مينيسترلىگى رەداكتسياعا بەرگەن جاۋاپ حاتىندا جارىلىستان ءبۇتىن قالعان 32 مىڭ توننا قارۋدىڭ 20 مىڭ تونناسى كوشىرىلگەنىن، 12 مىڭ تونناسى 2024 جىلعا دەيىن تولىق كوشىرىلەتىنىن حابارلاعان.

(اقپارات تولىقتىرىلدى)

The Qazaq Times