قىتاي ارمياسى. فوتو: Interpolit

اقش ءۇشىن قىتايمەن بولعان ساۋدا قارىم-قاتىناسىنان كورى، سولتۇستىك كورەيانىڭ قاۋىپىن ازايتۋ ماڭىزدى ەكەنى بەلگىلى بولدى. ولاي دەيتىنىمىز، ترامپ اقش-قىتاي قارىم-قاتىناسىندا ماڭىزدى بولىپ كەلگەن امەريكا ساۋدا تاپشىلىعىن تۋدىراتىن قىتايدىڭ ساۋدا ەكونوميكالىق ساياساتىنا كەشىرىممەن قارادى. كەرىسىنشە قىتايعا جاڭا ساۋدا كەلىسىمدەردە كوپتەگەن تيىمدىلىكتەر جاسايتىنىن ايتتى. بىراق ونىڭ وتەمىنە قىتايدان سولتۇستىك كورەيانى ورتاق تىزگىندەۋدى سۇراپ وتىر.

ەستەرىڭىزدە بولسا، بارعان سايىن ۇلعايعان سولتۇستىك كورەياداعى يادرولىق قاۋىپتەن تىكسىنگەن اقش ۇكىمەتى وتكەن اپتادا كورەي تۇبەگى ماڭىنا ءىرى اسكەري تەحنيكالارىن اتتاندىرعان بولاتىن. ترامپ وسىدان بۇرىن سولتۇستىك كورەيا ىسىندە قىتايدى بەلسەندى تۇردە سىنعا الىپ كەلدى. كەشەگى كۇنى بولعان تەلەفون ارقىلى سۇحباتتاسۋدا ول كوبىنە-كوپ سولتۇستىك كورەيانىڭ ەڭ جوعارى باسشىسى كيم چەن ىندى جازعىردى. كيم چەن ىننىڭ اقش ارمياسىندا تەك قانا اۆياماتكا عانا ەمەس، يادرولىق قارۋدىڭ دا بار ەكەنىن ەسىنە بەرىك ساقتاۋىن ەسكەرتتى. قىتاي باسشىسىنا سولتۇستىك كورەيا سىندى ەلدەرگە استە يادرولىق قارۋ پايدالانۋعا رۇقسات بەرمەۋ كەرەكتىگىن دە ايتتى.

ەڭ قىزىعى، اپتانىڭ سارسەنبى كۇنى وتكەن ەكى ەل باسشىسىنىڭ تەلەفوندا سويلەسكەن مازمۇنى تۋرالى ەكى ەلدىڭ بەرگەن اقپاراتى ەكى ءتۇرلى. قىتاي سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ بەرگەن حابارىندا، ترامپ پەن شي جينپيڭ جوعارى دەڭگەيدەگى ديپلوماتيالىق مەحانيزمىن ورناتۋ ارقىلى، ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ «100 كۇندىك جوسپارىن» جۇزەگە اسىرۋ تۋرالى سويلەسكەنىن ايتادى. الايدا، قىتايدىڭ رەسمي باسپاسوزدەرىندە دە بۇل تۋرالى ايتىلمادى. سوعان قاراعاندا، ەكى ەل باسشىلارى ءاربىر ءىس-ارەكەتتەرىن بايىپپەن باسىپ، ساياسي ارباسۋعا بارىپ وتىرعانى ايدان انىق.

دونالد ترامپ «The Wall Street Journal» باسىلىمىنىڭ جۋرناليسىنە بەرگەن جاۋابىندا، ونىڭ رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتينمەن ءالى دە تانىستىعىنىڭ جوق ەكەنىن، ەسەسىنە قىتاي باسشىسى شي جينپيڭمەن العاشقى كەزدەسۋدە تاتۋلىق ورناتىپ ۇلگىرگەنىن ايتقان. سونداي-اق ول قىتاي باسشىسىنا سولتۇستىك كورەي ماسەلەسىن تىزگىندەۋگە ات سالىسادى دەپ ۇمىتتەنەتىنىن قايتالاي تاپسىرعان ەكەن. سوسىن ول ءوزىنىڭ قىتاي مەن سولتۇستىك كورەي اراسىنداعى قارىم-قاتىناس تۋرالى ناقتى تۇسىنىككە قىتاي باسشىسىمەن كەزدەسۋدەن كەيىن عانا يە بولعانىن ايتتى. ترامپ: «مەن سوندا بارىپ سولتۇستىك كورەيامەن كۇرەسۋدىڭ وڭاي بولمايتىنىن ءتۇسىندىم. بۇرىن قىتايدى سولتۇستىك كورەياعا تىكەلەي ىقپال ەتىپ وتىر دەپ سەنىپ كەلگەن ەدىم، شىن مانىسىندە ناقتى فاكت ولاي بولماي شىقتى»، – دەپ اعىنان اقتارىلىپتى.

قازىر قىتاي تەڭىز ارميا كۇشتەرى وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىندە اسكەري وقۋ-جاتتىعۋ تەبىنىن بارعان سايىن كۇشەيتتى. تەڭىز ارميا قوسىنىن كورەي تۇبەگىنە قاراي اتتاندىردى. وعان قوسا، قىتايدىڭ 150 مىڭ قارۋلى اسكەرى سولتۇستىك كورەي شەكاراسىنا جاقىندادى. قىتايدىڭ بۇل ارەكەتى سولتۇستىك كورەياعا كورسەتكەن قىرى ما، الدە، اقش-تىڭ شىعىس ازياعا كەلگەن اۋىر اسكەري تەحنيكالارىنا بەرگەن جاۋابى ما؟ – ونى انىق ايتۋ قيىن. ءبىر انىعى سولتۇستىك كورەيا مەن قىتاي اراسىندا تىعىز بايلانىس بار دەپ كەلگەن ترامپتىڭ ويى وزگەرىپ شىعا كەلدى.

“The Qazaq Times”