ميانما پرەزيدەنتىنە ايىپ تاعىلدى

ميانما پرەزيدەنتى ۆين مينگە كونستيتۋتسيانى بۇزعانى ءۇشىن ايىپ تاعىلدى. Reuters اگەنتتىگىنىڭ حابارلاۋىنشا ول ءۇش جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلادى.

8 قاراشادا ميانمادا پاندەميانىڭ ەكىنشى تولقىنى جانە وسىعان بايلانىستى قولدانىستاعى شەكتەۋلەر اياسىندا پارلامەنتتىك سايلاۋ ءوتتى. ناتيجەسىندە اۋن سان سۋ چجي باستاعان «دەەموكراتيا ءۇشىن ۇلتتىق ليگا» بيلەۋشى پارتياسى جەڭىپ الدى. اتالعان پارتيانىڭ باستى باسەكەلەسى سانالاتىن اسكەري ىنتىماقتاستىق جانە وداقتى دامىتۋ پارتياسى ەل پارلامەنتىندە ەڭ از ورىنعا يە بولدى.

1 اقپاندا ميانما اسكەري كۇشتەرى ءبىر جىلعا توتەنشە جاعداي جاريالادى جانە پرەزيدەنت ۆين مين مەن مەملەكەتتىك كەڭەسشى اۋن سان سۋ ءچجيدى قىزمەتىنەن ايىردى. اسكەريلەر بىلتىر قاراشادا وتكەن پارلامەنت سايلاۋىنىڭ ناتيجەسىمەن كەلىسپەگەن ەدى. بىلتىرعى سايلاۋدا اۋنگ سان سۋ چجي باسقاراتىن دەموكراتياشىلاردىڭ ۇلتتىق ليگاسى پارتياسى جەڭىمپاز دەپ تانىلعان. اسكەريلەر سايلاۋ ءادىل وتپەدى دەپ سانايدى. مەملەكەتتىك توڭكەرىستەن كەيىن اسكەريلەر كابينەت مۇشەلەرىنىڭ جاڭارتىلعان ءتىزىمىن ۇسىندى.

وڭتۇستىك شىعىس ازيا ەلىن 50 جىلدان استام باسقارعان ميانما قارۋلى كۇشتەرى 2015 جىلى اۋن سان سۋ چجي بيلىككە كەلگەننەن كەيىن دە ساياسي جانە ەكونوميكالىق ىقپالىن ساقتاپ قالعان.

2017 جىلعا دەيىن ميانمانىڭ راكحاين شتاتىندا ءبىر ميلليون روحيندجا مۇسىلماندارى ءومىر سۇرگەن. بىراق حالقىنىڭ باسىم بولىگى بۋددا ءدىنىن ۇستاناتىن ميانما ولاردى زاڭسىز يمميگرانتتار دەپ، ازاماتتىق بەرۋدەن باس تارتقان. روحيندجالار ۇزاق جىلدار بويى قىسىم كورىپ كەلە جاتقاندارىنا بىرنەشە رەت شاعىمدانعان.

سول جىلى روحيندجا اسكەريلەرى راكحاين شتاتىندا بىرنەشە شابۋىل ۇيىمداستىرعان. سول جىلى ميانمانىڭ راكحاين شتاتىندا اسكەريلەر يسلام ءدىنىن ۇستاناتىن مىڭداعان روحيندجانى ولتىرگەن. ايماقتان 700 مىڭنان استام روحيندجا ميانمامەن كورشىلەس جاتقان بانگلادەشكە قاشقان. ەل بيلىگى راكحاينداعى اسكەريلەردىڭ ارەكەتىن «ەل تاۋەلسىزدىگىنە قاۋىپ توندىرەتىن ەكسترەميستەرمەن كۇرەس» دەپ اتادى. ميانمانىڭ بۇل ارەكەتى بەيبىتشىلىك سالاسى بويىنشا نوبەل سىيلىعىن العان اۋن سان سۋ ءچجيدىڭ دە بەدەلىنە نۇقسان كەلتىردى.

2019 جىلى افريكاداعى گامبيا ەلى ميانمانى «روحيندجا مۇسىلماندارىنا گەنوتسيد جاسادى» دەپ ايىپتاپ، گااگاداعى سوتقا شاعىمداندى. بۇۇ حالىقارالىق تريبۋنالى ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستان بەرى الەمدەگى ءۇش وقيعانى – 1970 جىلى كامبودجاداعى مەملەكەتتىك تەرروريزمدى، 1994 جىلعى رۋانداداعى وقيعانى، 1995 بوسنياداعى سرەبرەنيتسا قىرعىنىن – گەنوتسيد دەپ تانىعان.

"The Qazaq Times"